Χρόνια δυσκοιλιότητα: Τι νέο συνιστά η Βρετανική Διαιτολογική Εταιρεία

Πολλοί βασίζονται σε καθαρτικά για ανακούφιση, αλλά η μακροχρόνια χρήση δεν κάνει καλό και, μέχρι πρόσφατα, δεν υπήρχε ενιαίος, βασισμένος σε στοιχεία, διατροφικός οδηγός από έναν σημαντικό επαγγελματικό φορέα.

Η Βρετανική Διαιτολογική Εταιρεία (BDA) δημοσίευσε προσφάτως νέες διατροφικές οδηγίες που προσφέρουν σαφέστερες, πιο πρακτικές συμβουλές για την πρόληψη και τη διαχείριση της χρόνιας δυσκοιλιότητας μέσω αλλαγών στη διατροφή και στον τρόπο ζωής.

Αυτές οι οδηγίες δίνουν έμφαση σε μια πιο εξατομικευμένη, σταδιακή προσέγγιση αντί να υποθέτουν ότι οι φυτικές ίνες λύνουν από μόνες τους το πρόβλημα.

Γιατί η BDA έγραψε έναν νέο οδηγό για τη χρόνια δυσκοιλιότητα

Η δυσκοιλιότητα είναι περίπλοκη. Αυτό που λειτουργεί καλά για ένα άτομο (όπως οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες) μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα για κάποιο άλλο. Η BDA στόχευσε στα εξής:

• Ανανέωση ξεπερασμένων ή υπερβολικά απλοϊκών συμβουλών
• Αντιμετώπιση παρανοήσεων σχετικά με τις φυτικές ίνες, τα υγρά και τα συμπληρώματα
• Δημιουργία μιας δομημένης, βασισμένης σε στοιχεία οδού που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι διαιτολόγοι
• Μείωση της περιττής χρήσης καθαρτικών
• Παροχή σαφέστερων στρατηγικών για τη χρόνια και υποτροπιάζουσα δυσκοιλιότητα

Οι νέες οδηγίες δημοσιεύθηκαν στο Journal of Human Nutrition and Dietetics.

Βήμα 1: Βασικά διατροφικά θεμέλια

Οι οδηγίες της BDA ξεκινούν με βασικές καθημερινές συνήθειες που υποστηρίζουν την κανονική λειτουργία του εντέρου στους περισσότερους ενήλικες.

1. Επαρκής πρόσληψη υγρών

Η αφυδάτωση είναι ένας από τους πιο υποτιμημένους παράγοντες πρόκλησης δυσκοιλιότητας. Η BDA συνιστά:

• Τακτική ενυδάτωση καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας
• Τουλάχιστον 6-8 φλιτζάνια νερό ή άλλα μη καφεϊνούχα υγρά ημερησίως
• Αυξημένη πρόσληψη κατά τη διάρκεια ζεστού καιρού, άσκησης ή δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες

Το νερό βοηθά στην μαλάκυνση των κοπράνων και επιτρέπει στις φυτικές ίνες να λειτουργούν αποτελεσματικά.

2. Σταδιακή αύξηση των φυτικών ινών - Όχι ξαφνική υπερφόρτωση

Αντί να καταφεύγουν οι ασθενείς σε μια τυπική δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες, οι νέες οδηγίες δίνουν έμφαση σε μια σταδιακή, εξατομικευμένη προσέγγιση:

• Αυξήστε αργά τις φυτικές ίνες για να αποτρέψετε το φούσκωμα ή τη δυσφορία
• Στοχεύστε σε δημητριακά ολικής αλέσεως, λαχανικά, φρούτα, όσπρια, ξηρούς καρπούς και σπόρους
• Συμπεριλάβετε τόσο διαλυτές όσο και αδιάλυτες φυτικές ίνες
• Προσθέστε νέες τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες σταδιακά σε διάστημα 1-2 εβδομάδων

Η BDA τονίζει ότι δεν επωφελούνται όλοι οι ασθενείς από δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και ότι ορισμένοι μπορεί να εμφανίσουν επιδείνωση των συμπτωμάτων.

3. Τακτικά γεύματα και συνεπή διατροφικά πρότυπα

Η παράλειψη γευμάτων ή η ακανόνιστη κατανάλωση διαταράσσει τον ρυθμό του εντέρου.

Μια σταθερή δομή σίτισης κάθε μέρα υποστηρίζει τα φυσικά αντανακλαστικά κινητικότητας του παχέος εντέρου, ειδικά μετά το πρωινό.

Βήμα 2: Ειδικές διατροφικές στρατηγικές με βάση τα συμπτώματα

1. Για άτομα που αισθάνονται φούσκωμα από τις τυπικές φυτικές ίνες

Οι οδηγίες συνιστούν:

• Μείωση των ζυμώσιμων ινών (φασόλια, κρεμμύδια, σκόρδο κ.α.)
• Προσωρινή επιλογή τροφών με χαμηλότερο FODMAP
• Προτεραιότητα σε βρόμη, σπόρους chia και ήπιες διαλυτές ίνες

Αυτό βοηθά στην μείωση των αερίων και της δυσφορίας, διατηρώντας παράλληλα την κανονικότητα του εντέρου.

2. Για άτομα με δυσκοιλιότητα λόγω βραδείας κινητικότητας του εντέρου

Τα κυριότερα σημεία της BDA εδώ είναι:

• Επαρκής πρόσληψη υγρών συν μέτρια αδιάλυτες φυτικές ίνες
• Αύξηση της σωματικής δραστηριότητας
• Διασφάλιση επαρκούς πρόσληψης πλούσιων σε μαγνήσιο τροφών: δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηροί καρποί, φυλλώδη λαχανικά
• Λάβετε υπόψη συγκεκριμένα συμπληρώματα φυτικών ινών (προτιμάται το ψύλλιο)

Η δυσκοιλιότητα βραδείας κινητικότητας του εντέρου σημαίνει ότι το παχύ έντερο μετακινεί τα κόπρανα πιο αργά από το κανονικό και οι φυτικές ίνες μπορούν να βοηθήσουν στην τόνωση αυτής της κινητικότητας.

3. Για άτομα με δυσλειτουργία του πυελικού εδάφους

Σε αυτό το σενάριο, η προσθήκη περισσότερων φυτικών ινών μπορεί να μην βοηθήσει. Αντ' αυτού, οι οδηγίες συνιστούν:

• Περιορισμό της υπερβολικής πρόσληψης φυτικών ινών εάν επιδεινώνεται η κατάστασή σας
• Συνεργασία με φυσιοθεραπευτή για βελτίωση της υγείας της πυέλου
• Μια πιο μαλακή, πιο διαλυτή διατροφή με επίκεντρο τις φυτικές ίνες

Βήμα 3: Πότε να πάρετε συμπληρώματα

Η BDA αναγνωρίζει ότι πολλά άτομα με χρόνια δυσκοιλιότητα μπορούν να επωφεληθούν από στοχευμένη λήψη συμπληρωμάτων.

1. Ψύλλιο: Κορυφαία σύσταση λόγω ισχυρών στοιχείων για τη βελτίωση της συνοχής και της συχνότητας των κοπράνων χωρίς υπερβολικά αέρια.
2. Συμπληρώματα μαγνησίου: Βοηθούν στην άντληση νερού στο έντερο και υποστηρίζουν τη χαλάρωση των μυών. Χρήσιμο για άτομα που δεν ανταποκρίνονται επαρκώς μόνο στις φυτικές ίνες.
3. Προβιοτικά: Ενώ δεν είναι καθολικά αποτελεσματικά, ορισμένα στελέχη μπορεί να βοηθήσουν με τη συχνότητα των κοπράνων και το φούσκωμα. Η BDA συνιστά μια δοκιμαστική περίοδο ενός μηνός για την αξιολόγηση του οφέλους.

Βήμα 4: Στρατηγικές τρόπου ζωής και συμπεριφοράς

Η δυσκοιλιότητα δεν είναι καθαρά διατροφική και η BDA ενσωματώνει μέτρα συμπεριφοράς:

1. Τακτικές συνήθειες τουαλέτας: Μην καθυστερείτε αν σας έρθει ανάγκη να πάτε τουαλέτα
2. Πρωινή ρουτίνα: Εκμεταλλευτείτε την φυσική τάση του οργανισμού να ολοκληρώνει τις βραδινές κινήσεις του εντέρου το πρωί που ξυπνάτε
3. Φυσική δραστηριότητα: Περπάτημα, διατάσεις και γενική κίνηση
4. Σωστή στάση στην τουαλέτα: Ανυψωμένα γόνατα (π.χ., με υποπόδιο) για διευκόλυνση της κένωσης

Πότε να πάτε σε γιατρό

Αν και όλες οι παραπάνω αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής βοηθούν πολλούς, οι οδηγίες τονίζουν την ανάγκη να συμβουλευτείτε γιατρό, εάν η δυσκοιλιότητά σας συνοδεύεται από:

• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Αιμορραγία
• Σοβαρό ή ξαφνικό κοιλιακό άλγος
• Σιδηροπενική αναιμία
• Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του εντέρου
• Συμπτώματα που επιμένουν παρά τις αλλαγές στον τρόπο ζωής

Αυτά μπορεί να υποδηλώνουν πολύ πιο σοβαρές υποκείμενες παθήσεις.

Συχνές Ερωτήσεις

Πρέπει όλοι όσοι έχουν δυσκοιλιότητα να τρώνε περισσότερες φυτικές ίνες;

Όχι. Πολλοί βελτιώνονται με περισσότερες φυτικές ίνες, αλλά κάποιοι (ειδικά εκείνοι με δυσλειτουργία του πυελικού εδάφους) μπορεί να επιδεινωθούν.

Βοηθούν τα προβιοτικά στη δυσκοιλιότητα;

Βοηθούν ορισμένους. Συνιστάται μια δοκιμή 1 μηνός με ένα συγκεκριμένο στέλεχος, για την αξιολόγηση των οφελών.

Συνιστώνται καθαρτικά;

Μπορεί να χρησιμοποιούνται βραχυπρόθεσμα, αλλά οι οδηγίες δίνουν προτεραιότητα στις διατροφικές και τις στρατηγικές τρόπου ζωής.

Είναι η αφυδάτωση επαρκής για να προκαλέσει χρόνια δυσκοιλιότητα;

Ναι. Η χαμηλή πρόσληψη υγρών είναι μια κοινή αλλά εύκολα παραβλεπόμενη αιτία.

Συμπέρασμα

Οι νέες οδηγίες της BDA σηματοδοτούν μια σημαντική αλλαγή στη διαχείριση της χρόνιας δυσκοιλιότητας. Αντί να υποθέτουν ότι μια δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες κάνει για όλους, οι ειδικοί δίνουν έμφαση στην ενυδάτωση, στις σταδιακές αλλαγές στις φυτικές ίνες, στα εξατομικευμένα προγράμματα που βασίζονται στα συμπτώματα και στα στοχευμένα συμπληρώματα όπου χρειάζεται.

Πηγές:
healthline.com
clevelandclinic.org
mayoclinic.org
healthline.com