Κάνει καλό η βιοτίνη στα μαλλιά; Τι απαντούν έρευνες και ειδικοί

Αλλά τι λέει πραγματικά η επιστήμη; Βοηθάει η βιοτίνη και, αν ναι, πότε το πετυχαίνει;

Τα τρέχοντα στοιχεία δείχνουν ένα σαφές μοτίβο: η βιοτίνη μπορεί να υποστηρίξει την ανάπτυξη των μαλλιών μόνο σε άτομα με τεκμηριωμένη ανεπάρκεια βιοτίνης, κάτι που είναι ασυνήθιστο. Για όλους τους άλλους, τα συμπληρώματα προσφέρουν ελάχιστα έως καθόλου αποδεδειγμένα οφέλη. Οι ειδικοί τονίζουν ότι η βιοτίνη είναι απαραίτητη για υγιή μαλλιά, αλλά το να πάρετε περισσότερη δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα είναι και καλύτερο για εσάς.

Γιατί η βιοτίνη συνδέεται με την υγεία των μαλλιών

Η βιοτίνη (βιταμίνη Β7) παίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή κερατίνης, της δομικής πρωτεΐνης που σχηματίζει τα μαλλιά, τα νύχια και το δέρμα. Χωρίς επαρκή βιοτίνη, τα μαλλιά γίνονται εύθραυστα, αδύναμα ή αραιά.

Αυτή η σύνδεση εξηγεί γιατί η ανεπάρκεια οδηγεί σε τριχόπτωση και γιατί η διόρθωση της ανεπάρκειας αποκαθιστά την κανονική ανάπτυξη.

Ωστόσο, το βασικό ερώτημα είναι εάν η πρόσθετη βιοτίνη βοηθά όταν τα επίπεδα είναι ήδη φυσιολογικά.

Τι δείχνει στην πραγματικότητα η έρευνα

1. Η έλλειψη βιοτίνης προκαλεί τριχόπτωση, αλλά η ανεπάρκεια είναι σπάνια

Η πραγματική ανεπάρκεια βιοτίνης είναι ασυνήθιστη, επειδή η βιταμίνη Β7 βρίσκεται σε ένα ευρύ φάσμα τροφίμων, όπως αυγά, ξηρούς καρπούς, σπόρους, δημητριακά ολικής αλέσεως και λαχανικά. Τα υγιή βακτήρια του εντέρου παράγουν επίσης βιοτίνη φυσικά.

Όταν εμφανίζεται ανεπάρκεια (λόγω γενετικών παθήσεων, χρόνιας χρήσης αντιβιοτικών, υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ ή ορισμένων ιατρικών διαταραχών) η αραίωση των μαλλιών είναι ένα από τα πρώτα συμπτώματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα συμπληρώματα βιοτίνης μπορούν να αποκαταστήσουν τη δύναμη και την ανάπτυξη των μαλλιών.

2. Δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η βιοτίνη ενισχύει την ανάπτυξη των μαλλιών σε υγιή άτομα

Πολλαπλές μελέτες υπογραμμίζουν ότι η συμπλήρωση βιοτίνης δεν έχει αποδειχθεί, ότι επιταχύνει την ανάπτυξη των μαλλιών σε άτομα με εξαρχής φυσιολογικά επίπεδα βιοτίνης. Οι περισσότερες κλινικές μελέτες, που δείχνουν βελτίωση, αφορούν άτομα με υποκείμενες παθήσεις, οι οποίες προκαλούσαν αραίωση των μαλλιών, όχι τον γενικό πληθυσμό.

Οι δερματολόγοι τονίζουν ότι το μάρκετινγκ για συμπληρώματα διατροφής συχνά υπερθεματίζει τα οφέλη της βιοτίνης, επειδή η τριχόπτωση που σχετίζεται με την ανεπάρκεια βιταμίνης Β7 αντιστρέφεται εύκολα. Αλλά αυτό δεν ισχύει για άτομα χωρίς ανεπάρκεια.

Γιατί ορισμένοι πιστεύουν ότι η βιοτίνη βοηθάει ούτως ή άλλως;

1. Πολλοί τύποι τριχόπτωσης βελτιώνονται από μόνοι τους: Εάν η τριχόπτωση οφείλεται σε στρες, ασθένεια, ορμονικές διακυμάνσεις ή αλλαγές μετά τον τοκετό, μπορεί τα μαλλιά να ξαναφυτρώσουν εντελώς φυσικά. Πολλοί συχνά αρχίζουν να λαμβάνουν βιοτίνη την ίδια στιγμή, που τα συμπτώματα ήδη βελτιώνονται.
2. Η βιοτίνη περιλαμβάνεται σε πολλά «μείγματα μαλλιών»: Τα συμπληρώματα συχνά συνδυάζουν τη βιοτίνη με άλλα θρεπτικά συστατικά που μπορεί να επηρεάσουν την υγεία των μαλλιών, καθιστώντας ασαφές ποιο συστατικό (εάν υπάρχει) ξεχωρίζει στη βελτίωση.
3. Φαινόμενο εικονικού φαρμάκου: Επειδή η ανάπτυξη των μαλλιών είναι αργή και υποκειμενική, η παρατήρηση βελτίωσης μπορεί μερικές φορές να αντανακλά την προσωπική προσδοκία παρά την πραγματική βιολογική αλλαγή.

Πότε τα συμπληρώματα βιοτίνης ίσως είναι όντως χρήσιμα

Οι ειδικοί συνιστούν τη συμπλήρωση βιοτίνης μόνο όταν επιβεβαιώνεται ή υπάρχει έντονη υποψία για ανεπάρκεια βιταμίνης Β7. Περιπτώσεις όπου αυτό μπορεί να ισχύει περιλαμβάνουν:

• Γενετικές διαταραχές που επηρεάζουν τον μεταβολισμό της βιοτίνης
• Μακροχρόνια χρήση αντισπασμωδικών φαρμάκων
• Καταστάσεις που επηρεάζουν την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών
• Υπερβολική κατανάλωση ωμού ασπραδιού αυγού (σπάνιο, αλλά μπορεί να μειώσει τη βιοτίνη)
• Σοβαρός υποσιτισμός
• Ανεξήγητη τριχόπτωση με συνοδευτικά συμπτώματα εύθραυστων νυχιών και δέρματος

Σε τέτοιες περιπτώσεις, τα συμπληρώματα είναι ασφαλή, φθηνά και αποτελεσματικά.

Κίνδυνοι και αλληλεπιδράσεις που πρέπει να γνωρίζετε

Η βιοτίνη έχει ένα γνωστό μειονέκτημα: μπορεί να επηρεάσει τις εργαστηριακές εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένων των εξετάσεων θυρεοειδούς, των τεστ εγκυμοσύνης και των δεικτών αίματος που σχετίζονται με την καρδιά. Η χορήγηση συμπληρωμάτων υψηλής δόσης μπορεί να οδηγήσει σε ανακριβή αποτελέσματα μιμούμενη ή καλύπτοντας ορισμένα επίπεδα στο αίμα, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει διαγνωστική σύγχυση.

Οι ειδικοί συμβουλεύουν να ενημερώνετε τους γιατρούς σχετικά με τη χρήση βιοτίνης πριν από οποιαδήποτε εξέταση αίματος και να αποφεύγετε τα περιττά προϊόντα υψηλής δόσης.

Τι προτείνουν οι δερματολόγοι αντί συμπληρωμάτων βιοτίνης

Για τα περισσότερα προβλήματα τριχόπτωσης, οι γιατροί συνιστούν την αντιμετώπιση κοινών υποκείμενων αιτιών, αντί να βασίζεστε στη βιοτίνη:

• Έλλειψη σιδήρου
• Διαταραχές του θυρεοειδούς
• Ορμονικές αλλαγές (π.χ., σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, εμμηνόπαυση)
• Απώλεια τριχών που σχετίζεται με το στρες
• Παθήσεις του τριχωτού της κεφαλής
• Ορισμένα φάρμακα
• Γενετική τριχόπτωση

Η στοχευμένη θεραπεία είναι πολύ πιο αποτελεσματική από τη γενική συμπλήρωση.

Μια θρεπτική διατροφή, που περιλαμβάνει πηγές πρωτεΐνης, σιδήρου, ψευδαργύρου, ωμέγα-3 λιπαρών οξέων και βιταμινών, υποστηρίζει την φυσιολογική ανάπτυξη των μαλλιών χωρίς επιπλέον βιοτίνη.

Συχνές Ερωτήσεις

Η λήψη βιοτίνης θα βοηθήσει τα μαλλιά μου να μακρύνουν πιο γρήγορα;

Όχι, εκτός αν έχετε ανεπάρκεια. Τα ερευνητικά στοιχεία δεν υποστηρίζουν τα οφέλη ανάπτυξης μαλλιών σε υγιή άτομα.

Πώς μπορώ να ξέρω αν έχω ανεπάρκεια βιοτίνης;

Τα επίπεδα στο αίμα μπορούν να ελεγχθούν, αλλά η ανεπάρκεια είναι σπάνια. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν αραίωση μαλλιών, εύθραυστα νύχια και δερματικά εξανθήματα.

Είναι ασφαλές να δοκιμάσω βιοτίνη ούτως ή άλλως;

Γενικά ναι, αλλά μπορεί να επηρεάσει εργαστηριακές εξετάσεις και οι υψηλές δόσεις δεν προσφέρουν κανένα πρόσθετο όφελος για την κανονική τριχόπτωση.

Μπορεί η δίαιτα από μόνη της να παρέχει αρκετή βιοτίνη;

Ναι. Οι περισσότεροι λαμβάνουν περισσότερη από αρκετή βιταμίνη Β7 από τη διατροφή και τα βακτήρια του εντέρου.

Συμπέρασμα

Η βιοτίνη είναι απαραίτητη για υγιή μαλλιά, αλλά τα συμπληρώματα είναι πραγματικά ωφέλιμα μόνο στο μικρό ποσοστό των ατόμων με ανεπάρκεια. Ενώ διατίθεται ευρέως στην αγορά ως μια “καθολική λύση” για την ανάπτυξη των μαλλιών, η έρευνα δείχνει ότι η βιοτίνη δεν επιταχύνει ουσιαστικά την ανάπτυξη των μαλλιών σε άτομα με φυσιολογικά επίπεδα.

Για τους περισσότερους, η καλή διατροφή, η θεραπεία τυχόν υποκείμενων ιατρικών αιτιών και η χρήση τεκμηριωμένων θεραπειών για την τριχόπτωση προσφέρουν πολύ πιο αξιόπιστα αποτελέσματα από το να βασίζεστε μόνο στη βιοτίνη.

Πηγές:
usatoday.com
healthline.com
nih.gov
mayoclinic.org
clevelandclinic.org