ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Το hoovering είναι το νέο gaslighting: Τι κάνουν οι ναρκισσιστές

Μιχάλης Θερμόπουλος

Η διαρκής αλληλεπίδραση με έναν ναρκισσιστή είναι εξαιρετικά προκλητική και εξαντλητική.

Το hoovering είναι το νέο gaslighting: Τι κάνουν οι ναρκισσιστές
Bigstock

Οι ναρκισσιστές σε “εξυψώνουν” και σε “γκρεμίζουν” επανειλημμένα, μέχρι να χάσεις την αυτοπεποίθησή σου και να αρχίσεις να αμφισβητείς την αυτοεκτίμησή σου. Τελικά, αρχίζεις να αναγνωρίζεις πόσο τοξική είναι η σχέση. Κουράζεσαι από την κακοποίησή τους και θέλεις να φύγεις. Αυτό είναι το στάδιο όπου συνήθως έρχεται το hoovering.

Το hoovering, όπως υποδηλώνει η ξενική έννοια της λέξης, είναι ένας τύπος συμπεριφοράς όπου ο ναρκισσιστής προσπαθεί να σας “ρουφήξει” πίσω στη ζωή του, όπως μια ηλεκτρική σκούπα ρουφάει τη σκόνη.

Η ψυχολογία πίσω από τον hoovering ενός ναρκισσιστή

Η δρ. Aimee Daramus, κλινική ψυχολόγος στο Clarity Clinic του Σικάγο, περιγράφει την ψυχολογία πίσω από το ναρκισσιστικό hoovering.

Όταν ένας νάρκισσος αισθάνεται ότι μια σχέση μπορεί να τελειώνει, προσπαθεί να την επεκτείνει με την μέθοδο του hoovering: “Οι ναρκισσιστές παίρνουν συναισθηματική ικανοποίηση όταν σας χειραγωγούν και σας ελέγχουν”, λέει η δρ. Daramus.

Πολλοί προσπαθούν να... αναβάλουν έναν χωρισμό, αλλά με τους ναρκισσιστές αυτό περνάει σε άλλο επίπεδο: καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να βρουν τρόπους να σας κρατήσουν κοντά, ώστε να συνεχίσουν να έχουν τη συναισθηματική τους ικανοποίηση, εξηγεί η δρ. Daramus. “Αν παίρνουν σεξ, χρήματα ή σκληρή δουλειά από εσένα, αυτό είναι ένα πρόσθετο κίνητρο για να σε κρατήσουν κοντά”.

Hoovering: Οι τυπικές συμπεριφορές ενός ναρκισσιστή

Το ναρκισσιστικό hoovering περιλαμβάνει πολλούς διαφορετικούς τύπους χειριστικών συμπεριφορών, όπως:

  • Βομβαρδισμός αγάπης: Ο ναρκισσιστής μπορεί ξαφνικά να σας βομβαρδίσει πλημμυρίζοντας σας με στοργή, φιλοφρονήσεις και δώρα σε μια προσπάθεια να επανασυνδεθεί μαζί σας.
  • Απολογίες: Ο ναρκισσιστής μπορεί να ζητήσει συγγνώμη για τη συμπεριφορά του στο παρελθόν, να υποσχεθεί ότι τα πράγματα θα είναι διαφορετικά και να παρουσιαστεί ως ένα εντελώς αλλαγμένο άτομο.
  • Υποσχέσεις: Ο ναρκισσιστής μπορεί να δώσει κάθε είδους ψεύτικες υποσχέσεις, για να προσπαθήσει να σας κάνει να μείνετε. Για παράδειγμα, ένας ναρκισσιστής εργοδότης που θέλει να σας κρατήσει μπορεί να κάνει προαγωγές ή αυξήσεις που δεν σκοπεύει να τιμήσει, προσθέτει η δρ. Daramus.
  • Ενοχικές παγίδες: Ο ναρκισσιστής μπορεί να προσπαθήσει να σας κάνει να μείνετε στη ζωή του. Για παράδειγμα, μπορεί να ισχυριστούν ότι είστε υπεύθυνοι για την ευτυχία τους ή ότι δεν μπορούν να επιβιώσουν μαζί σας.
  • Χειραγώγηση: Μπορεί να χρησιμοποιήσουν τακτικές χειραγώγησης για να προσπαθήσουν να σας ελέγξουν. Για παράδειγμα, η δρ. Daramus λέει ότι μπορεί να σου πουν ότι κανείς άλλος δεν σε θέλει ή μπορεί να δανειστούν χρήματα από σένα μόνο και μόνο για να μην κόψεις τους δεσμούς μαζί τους μέχρι να πάρεις πίσω τα χρωστούμενα.
  • Επηρεασμός μέσω τρίτων: Ο ναρκισσιστής μπορεί να εμπλέξει ένα τρίτο άτομο, όπως έναν κοινό φίλο ή συνάδελφο, για να σας μεταφέρει τα μηνύματά του. Ή, μπορεί να στρέψει το τρίτο άτομο εναντίον σας, για να δημιουργήσει μια αίσθηση ανταγωνισμού με “έπαθλο” τον ίδιο.
  • Απειλές: Ο ναρκισσιστής μπορεί να χρησιμοποιήσει απειλές για να προσπαθήσει να σας εμποδίσει να φύγετε από την σχέση. Για παράδειγμα, αν προσπαθείτε να χωρίσετε έναν ναρκισσιστή σύντροφο, μπορεί να απειλήσει να σας καταστρέψει οικονομικά ή να σας χωρίσει από τα παιδιά σας, λέει η δρ. Daramus.
zeugari-tsakomos

Γιατί οι ναρκισσιστές επιδίδονται στο hoovering

  • Δικαιωματισμός: Οι ναρκισσιστές έχουν μια παράλογη αίσθηση δικαιώματος, σε βαθμό που αισθάνονται ακόμη και ότι έχουν δικαίωμα επάνω σας, λέει η δρ. Daramus: “Απλώς υπερασπίζονται αυτό που εκείνοι νομίζουν ότι τους οφείλεται”.
  • Ανάγκη για έλεγχο: Οι ναρκισσιστές έχουν έντονη ανάγκη για έλεγχο και κυριαρχία στις σχέσεις τους. Η αποστασιοποίηση ή ο τερματισμός μιας σχέσης μαζί τους απειλεί αυτή την αίσθηση ελέγχου. Το hoovering είναι η προσπάθειά τους να ανακτήσουν τον έλεγχο και να σας επαναφέρουν υπό την επιρροή τους.
  • Φόβος απόρριψης: Οι ναρκισσιστές συχνά έχουν έντονο φόβο απόρριψης και εγκατάλειψης. Η ιδέα ότι κάποιος τους εγκαταλείπει πυροδοτεί βαθιά συναισθήματα ανεπάρκειας και ανασφάλειας. Το hoovering είναι ένας τρόπος για να αντιστρέψει αυτήν την εξέλιξη.
  • Συναισθηματικό κέρδος: Οι ναρκισσιστές τρέφονται με την προσοχή και τον θαυμασμό των άλλων. Αυτό είναι το κέρδος από την συμπεριφορά τους. Όταν αποστασιοποιηθείτε από αυτούς, μπορεί να βιώσουν έλλειψη αυτού του κέρδους, οπότε επιχειρούν να σας “ρουφήξουν” πίσω στην ζωή τους σε μια προσπάθεια να αποκαταστήσουν την... απώλεια αυτή.
  • Έλλειψη αισθήματος ευθύνης και λογοδοσίας: Εάν ο νάρκισσος σας έχει φερθεί άσχημα, το hoovering μπορεί να είναι μια στρατηγική για να αποφύγει την ανάληψη ευθύνης για τις πράξεις του. Εστιάζοντας στη συμφιλίωση, απομακρύνει την προσοχή από τα θέματα που οδήγησαν στον χωρισμό.
  • Διατήρηση του εγώ: Το εύθραυστο εγώ του ναρκισσιστή δεν μπορεί εύκολα να ανεχθεί την απόρριψη ή την ιδέα ότι έχετε προχωρήσει χωρίς αυτούς. Το hoovering είναι μια προσπάθεια διατήρησης της αυτοεικόνας τους.
  • Έλλειψη εσωτερικής ισορροπίας: Οι ναρκισσιστές συχνά στερούνται εσωτερικής συναισθηματικής ρύθμισης. Μπορεί να αισθάνονται έναν ισχυρό καταναγκασμό να καλύψουν ένα συναισθηματικό κενό με εξωτερική επικύρωση και το hoovering είναι ένας τρόπος για να μετριάσουν προσωρινά το συναισθηματικό τους εσωτερικό χάος.

Πηγή: verywellmind.com