ΥΓΕΙΑ

Ενδοκρινικοί διαταράκτες: Ποιοι είναι και τι προκαλούν στην υγεία

Ως ενδοκρινικοί διαταράκτες (endocrine disruptor chemicals, EDC) ορίζονται εξωγενείς χημικές ουσίες ή μείγμα χημικών ουσιών που μπορούν να παρεμβαίνουν σε οποιαδήποτε πτυχή της δράσης των ορμονών.

Ενδοκρινικοί διαταράκτες: Ποιοι είναι και τι προκαλούν στην υγεία

Η έκθεση σε ενδοκρινικούς διαταράκτες έχει συνδεθεί με την εμφάνιση πολυάριθμων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των ενδοκρινικών καρκίνων, διαταραχών της ήβης, προβλημάτων γονιμότητας, νευροαναπτυξιακών και άλλων ασθενειών.

Υπάρχουν μάλιστα EDC που αυξάνουν ειδικά την ευαισθησία για εμφάνιση παχυσαρκίας και άλλων μεταβολικών διαταραχών (metabolism disrupting chemicals, MDC), γνωστοί διεθνώς ως obesogenes.

Ο κατάλογος των τεκμηριωμένων EDC είναι μακρύς και περιλαμβάνει το διχλωροδιφαινυλοτριχλωροαιθάνιο (DDT), διοξίνες και φουράνια, υπερφθοριωμένες ενώσεις (PFC), πολυχλωριωμένα διφαινύλια (PCB), τη βισφαινόλη και άλλα. Τα EDC υπάρχουν δυστυχώς παντού στο σύγχρονο κόσμο, όπως σε πλαστικά, παιχνίδια, οικιακά σκεύη, καλλυντικά, απορρυπαντικά, λιπάσματα, εντομοκτόνα, απόβλητα εργοστασίων ή καυσαέρια.

Καθώς οι ουσίες αυτές υπάρχουν παντού σήμερα, όλοι φέρουμε κάποιο σχετικό φορτίο στο σώμα μας. Όμως, τα επίπεδα και ο χρόνος της έκθεσης, άρα και η ηλικία είναι σημαντικές παράμετροι για την τελική τους επίδραση. Η έκθεση λοιπόν των παιδιών είναι σημαντικό να περιοριστεί στο ελάχιστο.

Πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (European Commission) κατέθεσε πρόταση, ώστε να απαγορευτούν οι ενδοκρινικοί διαταράκτες (EDC) και άλλες τοξικές ουσίες στα παιχνίδια.

Διεθνείς επιστημονικές εταιρείες, όπως η Ευρωπαϊκή Ενδοκρινολογική Εταιρεία, χαιρετίζουν την πρόταση της Commission. Αναμένεται η έγκριση της πρότασης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και φυσικά η εφαρμογή της χωρίς εξαιρέσεις.