ΥΓΕΙΑ

Γιατί μερικοί είναι πιο επιρρεπείς στην ύπνωση από άλλους

Μιχάλης Θερμόπουλος

Ένα συγκεκριμένο στοιχείο της νευρικής δραστηριότητας δείχνει εάν ένα άτομο μπορεί να υπνωτιστεί ή όχι.

Γιατί μερικοί είναι πιο επιρρεπείς στην ύπνωση από άλλους
Bigstock

Η ύπνωση δεν λειτουργεί σε όλους. Κάποιοι ανταποκρίνονται ιδιαίτερα στη διαδικασία, ενώ άλλοι είναι πιο δύσκολο να αυθυποβληθούν σε αυτήν.

Για να προσπαθήσουν να καταλάβουν γιατί ορισμένα άτομα αυθυποβάλλονται πιο εύκολα στην ύπνωση, ερευνητές κατέγραψαν την εγκεφαλική δραστηριότητα μιας ομάδας εθελοντών, ενώ προσπαθούσαν να τους υπνωτίσουν. Εντόπισαν βασικές διαφορές μεταξύ του εγκεφάλου των περισσότερο και των λιγότερο ευαίσθητων στην ύπνωση ατόμων.

Πώς έγινε η έρευνα

Στην μελέτη (η οποία προς το παρόν δεν έχει δημοσιευτεί σε περιοδικό επιστημονικής επιθεώρησης) συμμετείχαν συνολικά 75 συμμετέχοντες, από τους οποίους ζητήθηκε να ολοκληρώσουν μια αξιολόγηση σχεδιασμένη να αποκαλύψει την ευαισθησία τους στην ύπνωση. Αυτό το στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης επέτρεψε στους συγγραφείς να εντοπίσουν 40 άτομα που σημείωσαν είτε εξαιρετικά υψηλή είτε ασυνήθιστα χαμηλή βαθμολογία, που σημαίνει ότι ταξινομήθηκαν ως πολύ πιθανό ή απίθανο να ανταποκριθούν σε υπνωτισμό.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ηλεκτροεγκεφαλογραφία (EEG) για να καταγράψουν τη νευρική δραστηριότητα αυτών των 40 εθελοντών πριν και μετά την “υπνωτική επαγωγή”, η οποία επιτεύχθηκε από έναν από τους ερευνητές.

“Με EEG πριν και μετά την υπνωτική επαγωγή και αναλύοντας ποικίλα νευροφυσιολογικά χαρακτηριστικά, εντοπίζουμε πολλά χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τα άτομα με υψηλή και χαμηλή υπνωτική ευαισθησία, τόσο για περιόδους πριν όσο και μετά την επαγωγή. Αυτό υπογραμμίζει την πολύπλευρη φύση των υπνωτικών φαινομένων. Αντί να προσδιορίσουμε με ακρίβεια ένα μοναδικό νευρικό μοτίβο, τα αποτελέσματά μας επιβεβαιώνουν ότι οι υπνωτικές εμπειρίες διαθέτουν μια πολυεπίπεδη νευρική βάση”, αναφέρουν οι ερευνητές.

Ύπνωση: Ο δείκτης νευρικής δραστηριότητας που μαρτυρά το ποιοι είναι πιο ευάλωτοι

Ωστόσο, αν και οι παράγοντες που διαχωρίζουν τους ισχυρούς και τους αδύναμους ανταποκρινόμενους ήταν πολλοί, ένα στοιχείο της εγκεφαλικής δραστηριότητας ξεχώριζε ως σαφής προγνωστικός παράγοντας ευαισθησίας στην ύπνωση. Συγκεκριμένα, οι διαφορές στον απεριοδικό εκθέτη νευρικής δραστηριότητας (aperiodic exponent of neural activity) πριν από την υπνωτική επαγωγή βρέθηκαν να συσχετίζονται με την προδιάθεση ενός ατόμου να υποβληθεί σε αυτή.

Οι μετρήσεις EEG αποτελούνται από δύο μέρη, γνωστά ως περιοδικοί και μη περιοδικοί εκθέτες. Τα περιοδικά σήματα είναι ταλαντευτικά, δηλαδή επαναλαμβάνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Αυτές οι νευρικές ταλαντώσεις προκύπτουν από ένα υπόβαθρο απεριοδικών σημάτων, τα οποία δεν επαναλαμβάνονται.

Είναι πιθανό ότι αυτές οι διαφορές στα βασικά απεριοδικά σήματα επηρεάζουν τα συναισθήματα χαλάρωσης και την προετοιμασία του ατόμου για υπνωτική ανταπόκριση. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτά τα χαρακτηριστικά είναι συνήθως υψηλότερα σε εκείνους που παραπλανούνται πιο εύκολα και επομένως είναι πιθανό να επηρεάσουν το πόσο εύκολο είναι να υπνωτιστεί το άτομο.

Ίσως το πιο σημαντικό εύρημα είναι ότι τα μοτίβα που καθορίζουν την ευαισθησία στην ύπνωση βρέθηκαν κατά την περίοδο πριν από την υπνωτική επαγωγή και όχι μετά.

“Η ευαισθησία στην υπνωτική οδηγία αντανακλά επομένως μια προδιάθεση που συλλαμβάνεται από νευρικά χαρακτηριστικά ανεξάρτητα από την υπνωτική διαδικασία. Αυτό το εύρημα συμφωνεί με την υπόθεση ότι η υπνωτική ευαισθησία είναι ένα εγγενές ψυχολογικό χαρακτηριστικό που προδιαθέτει ορισμένα άτομα να ανταποκρίνονται περισσότερο σε υποδείξεις”, γράφουν οι συγγραφείς της μελέτης.

Μια προδημοσίευση της εν λόγω έρευνας υπάρχει στην επιστημονική πλατφόρμα bioRxiv, έως ότου η μελέτη περάσει τις σχετικές επιθεωρήσεις και δημοσιευτεί επισήμως σε σχετικό περιοδικό.

Πηγή: iflscience.com