Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας 2025: Στο επίκεντρο οι Ανθρωπιστικές Κρίσεις
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, που τιμάται κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου, το Υπουργείο Υγείας υπενθυμίζει ότι η ψυχική υγεία αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και όχι προνόμιο των λίγων.
«Κανείς δεν πρέπει να μένει μόνος απέναντι στις δυσκολίες, χωρίς πρόσβαση σε ποιοτική φροντίδα και υποστήριξη», τονίζεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Υγείας.
Η φετινή θεματική, «Ψυχική Υγεία σε Ανθρωπιστικές Κρίσεις», αναδεικνύει τις αθέατες ψυχολογικές επιπτώσεις που αφήνουν πίσω τους ο πόλεμος, οι φυσικές καταστροφές, οι μεταναστευτικές ροές και οι πανδημίες.
Όπως σημειώνεται, τα τελευταία χρόνια οι κοινωνίες δοκιμάζονται από διαδοχικές κρίσεις που προκαλούν άγχος, τραύμα, θλίψη και ανασφάλεια – καταστάσεις που πλήττουν εξίσου σοβαρά τη δημόσια υγεία.
Το Υπουργείο Υγείας υλοποιεί μια ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική για την ψυχική υγεία, με στόχο τη δημιουργία ενός σύγχρονου, ανθρωποκεντρικού και προσβάσιμου συστήματος φροντίδας.
Τηλεφωνική γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης
Όπως επισημαίνεται, με τον Νόμο 5129/2024 για την Ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης, θεσμοθετούνται σημαντικές αλλαγές που μετασχηματίζουν το υφιστάμενο πλαίσιο σε ένα συμπεριληπτικό και θεραπευτικό δίκτυο υπηρεσιών.
Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στις ανθρωπιστικές κρίσεις, καθώς το Άρθρο 15 του νόμου καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο η Πολιτεία οργανώνει και παρέχει υπηρεσίες ψυχικής υγείας σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Η νέα πολιτική για την ψυχική υγεία δίνει προτεραιότητα στην ενίσχυση των κοινοτικών δομών και της πρωτοβάθμιας φροντίδας, προωθώντας την αποϊδρυματοποίηση και την υποστήριξη των πολιτών μέσα στο φυσικό και κοινωνικό τους περιβάλλον.
Παράλληλα, υιοθετεί μια ολιστική προσέγγιση στις εξαρτήσεις, με τη συγκρότηση του Εθνικού Οργανισμού για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση Εξαρτήσεων (ΕΟΠΑΕ), ενώ συνδέει την ψυχική υγεία με την εκπαίδευση, την εργασία και την κοινωνική πολιτική, αναγνωρίζοντας τη στενή σχέση της με τη συνοχή και την ανάπτυξη της κοινωνίας.
Κεντρικό ρόλο στη νέα στρατηγική κατέχει η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Ψυχικής Υγείας, που θα επιτρέπει καλύτερη παρακολούθηση, αξιολόγηση και εξατομικευμένη φροντίδα.
Επιπλέον, θεσμοθετούνται μηχανισμοί συμμετοχής των ληπτών υπηρεσιών, διασφαλίζοντας τη συνδιαμόρφωση πολιτικών και τη φωνή των ανθρώπων με ψυχιατρική εμπειρία στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην Τηλεφωνική Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306, η οποία λειτουργεί δωρεάν και ανώνυμα, 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες τον χρόνο.
Όπως σημειώνει το υπουργείο, η γραμμή έχει αποδειχθεί πολύτιμο εργαλείο σε περιόδους κρίσης, από την πανδημία COVID-19 μέχρι τις φυσικές καταστροφές και τις πυρκαγιές, προσφέροντας άμεση ψυχολογική υποστήριξη και διασύνδεση με εξειδικευμένες υπηρεσίες.
Παράλληλα, προχωρά η υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ψυχική Υγεία 2021–2030, το οποίο δίνει έμφαση στην εκπαίδευση και ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού, στη διάχυση υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο και στη διασφάλιση ότι κάθε πολίτης έχει ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτική φροντίδα.
Όπως τονίζεται, στόχος είναι ένα σύστημα που «συναντά τον πολίτη» εκεί που ζει – στο σπίτι, στο σχολείο, στον χώρο εργασίας και στην κοινότητα.
«Η ψυχική υγεία δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ανθρώπινο δικαίωμα», αναφέρει το Υπουργείο Υγείας, υπογραμμίζοντας ότι το νέο θεσμικό πλαίσιο στοχεύει στη μείωση των ανισοτήτων, την πρόληψη και τη διαμόρφωση μιας κοινωνίας φροντίδας, αποδοχής και ανθεκτικότητας.
«Η ψυχική υγεία είναι υπόθεση όλων μας. Η Πολιτεία έχει χρέος να διασφαλίζει πρόσβαση, φροντίδα και σεβασμό για όλους – ιδίως για όσους δοκιμάζονται περισσότερο», καταλήγει η ανακοίνωση.