Μας κάνει πιο ευτυχισμένους το να γίνουμε γονείς; Τι δείχνουν οι έρευνες

Είναι όμως πράγματι έτσι; Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι απλή και σύνθετη. Η “ολοκλήρωση” που νιώθετε στη ζωή σας, είτε αποφασίσετε να κάνετε παιδιά είτε όχι, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.

Ας δούμε πρώτα την απλή απάντηση η οποία είναι: Όχι, δεν χρειάζεται να κάνετε παιδιά για να είστε ευτυχισμένοι και ικανοποιημένοι στη ζωή σας.

Μελέτες σε γυναίκες που από επιλογή δεν έχουν παιδιά δείχνουν ότι οι περισσότερες αισθάνονται ότι έχουν καλή αίσθηση ταυτότητας και ατομικότητας. Δεν αισθάνονται καθορισμένες από τον ρόλο τους μέσα στην οικογένεια και νιώθουν ότι έχουν περισσότερη ελευθερία και έλεγχο στο σώμα, τη ζωή και το μέλλον τους. Οι γυναίκες χωρίς παιδιά αναφέρουν επίσης μεγαλύτερη οικονομική σταθερότητα, αν και η υψηλότερη κοινωνικοοικονομική κατάσταση δεν είναι απαραίτητη για να είναι ικανοποιημένες με την απόφαση να μην κάνουν παιδιά.

Οι γυναίκες και οι άνδρες που δεν έχουν παιδιά είναι επίσης λιγότερο αγχωμένοι κατά μέσο όρο και αναφέρουν μεγαλύτερη ικανοποίηση από τους γάμους τους.

Υπάρχει περιορισμένη έρευνα για τους ανύπαντρους άντρες και την εμπειρία τους από το να είναι χωρίς παιδιά και ακόμη λιγότερη για την LBGTQA+ κοινότητα ενηλίκων. Ωστόσο, μια μελέτη σε άνδρες που από επιλογή δεν είχαν παιδιά έδειξε ότι οι περισσότεροι ήταν ικανοποιημένοι με την απόφασή τους και χαρούμενοι που είχαν περισσότερη ελευθερία στη ζωή τους. Μόνο ένας μικρός αριθμός εξέφρασε λύπη για την απόφασή του, κυρίως επειδή δεν θα είχε απογόνους να διαιωνίσουν την “κληρονομιά” του.

Ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος οι άνδρες χωρίς παιδιά να βιώσουν μείωση της συνολικής ικανοποίησης από τη ζωή σε μεγαλύτερη ηλικία, εάν δεν έχουν κοινωνική υποστήριξη.

Το παράδοξο της γονεϊκότητας

Τα πράγματα γίνονται λίγο πιο περίπλοκα όταν αναλύουμε την απόφαση να γίνει κάποιος γονέας.

Αν και οι γονείς μπορούν σίγουρα να είναι ευτυχισμένοι και ικανοποιημένοι στη ζωή, η ικανοποίηση που νιώθουν με αυτή την απόφαση συνήθως ξεδιπλώνεται με την πάροδο του χρόνου και μπορεί επίσης να εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που δεν μπορούν να ελέγξουν.

Αρχικά, πολλοί γονείς βιώνουν μια προσωρινή μείωση της ευημερίας μετά την απόκτηση ενός παιδιού: ένα φαινόμενο γνωστό ως “παράδοξο της γονεϊκότητας”. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ένα νέο μωρό έχει πολλές βασικές ανάγκες, όπως ο ύπνος, το να τρώει καλά και να έχει φίλους. Αυτό μπορεί να είναι μια... συνταγή για δυσαρέσκεια για τους γονείς, αν δουν ότι δυσκολεύονται να προσφέρουν όλα αυτά στο παιδί.

Οι straight γυναίκες αναφέρουν επίσης μεγαλύτερη δυστυχία όταν γίνονται γονείς σε σύγκριση με τους άνδρες. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι το βάρος της φροντίδας τείνει να πέφτει δυσανάλογα στις γυναίκες.

Αλλά η καλή οικογενειακή και κοινωνική υποστήριξη, ένας ενεργός και εξίσου εμπλεκόμενος πατέρας, καθώς και η διαβίωση σε μια περιοχή που έχει υποστηρικτικές δομές εργασίας-οικογένειας αντισταθμίζουν το άγχος και το κόστος της ανατροφής των παιδιών.

Αυτό εξηγεί πιθανώς και το γιατί οι γυναίκες στη Νορβηγία δεν αναφέρουν απώλεια ευτυχίας όταν κάνουν παιδιά, καθώς η Νορβηγία έχει πολλές φιλικές προς την οικογένεια πολιτικές, που επιτρέπουν και στους δύο γονείς να μεγαλώνουν παιδιά και να κάνουν καριέρα.

Αν και η ανατροφή των παιδιών μπορεί να είναι δύσκολη, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να οδηγήσει σε ευτυχία, χαρά και μεγαλύτερο νόημα στη ζωή. Η γονική εμπειρία μπορεί ακόμη και να οδηγήσει σε μια βαθιά μορφή ευημερίας (ευδαιμονική ευημερία). Αυτό είναι το συναίσθημα ότι έχετε ζήσει μια ζωή που αξίζει να ζήσετε και είναι ένα συναίσθημα που διαφέρει από τη βραχυπρόθεσμη ευτυχία.

Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες μπορούν να βιώσουν θετική ευδαιμονική ευημερία όταν γίνουν γονείς. Αλλά για τις γυναίκες, η ευδαιμονική ευεξία που βιώνουν εξαρτάται επίσης από το πόσο ισορροπημένα είναι τα γονικά καθήκοντα με τον σύντροφό τους.

Αντιμέτωποι με τις τύψεις

Ένα άλλο σημαντικό πράγμα για το οποίο ανησυχούν πολλοί είναι αν θα μετανιώσουν που δεν έκαναν παιδιά.

Είναι καθησυχαστικό, ότι οι σχετικές έρευνες σε ηλικιωμένους χωρίς παιδιά δείχνουν ότι πολλοί αναφέρουν υψηλή ικανοποίηση από τη ζωή και ανθεκτικότητα έναντι της κακής ψυχικής υγείας.

Αποδεικνύεται ότι το μεγαλύτερο κλειδί για να είστε ευχαριστημένοι με την απόφασή σας να κάνετε ή να μην κάνετε παιδιά εξαρτάται από το αν νιώθατε ότι έχετε τον πλήρη έλεγχο αυτής της απόφασης. Όταν νιώθουμε ότι επιλέξαμε τον δικό μας δρόμο, τείνουμε να αποδεχόμαστε τις αποφάσεις μας και να είμαστε πιο χαρούμενοι για αυτές.

Τι θα γινόταν όμως αν σας στερούσαν αυτήν η επιλογή και ενώ θέλατε ένα παιδί, δεν μπορούσατε να κάνετε; Μπορείς να είσαι ευτυχισμένος τότε; Οι έρευνες δείχνουν ότι η απάντηση είναι ένα ηχηρό ΝΑΙ.

Έγινε έρευνα για τον αντίκτυπο της έλλειψης παιδιών σε 161 γυναίκες από το Ηνωμένο Βασίλειο που ήθελαν να κάνουν παιδιά αλλά δεν μπορούσαν για διάφορους λόγους, όπως η αδυναμία εύρεσης συντρόφου ή η υπογονιμότητα. Οι συμμετέχουσες ήταν ηλικίας μεταξύ 25 έως 75 ετών.

Διαπιστώθηκε ότι κατά μέσο όρο, η ευημερία τους δεν διέφερε από εκείνη του γενικού πληθυσμού. Αν και το 12% είχε θλίψη (υπό την έννοια ότι ένιωθε πως η ζωή του ήταν άσκοπη), το 24% άνθιζε ψυχολογικά, που σημαίνει ότι ανέφερε το υψηλότατο επίπεδο ψυχικής υγείας. Οι υπόλοιπες (64%) παρουσίασαν μέτρια επίπεδα ευεξίας.

Είναι ενδιαφέρον ότι, για κάποιους, ο αγώνας για να αποκτήσουν παιδί είχε μετατραυματικό αποτέλεσμα. Αυτό αναφέρεται σε θετικές ψυχολογικές αλλαγές που συμβαίνουν μετά από ένα τραυματικό γεγονός. Γυναίκες με υψηλότερα επίπεδα ευημερίας είπαν ότι η δυνατότητα να επικεντρωθούν σε νέες δυνατότητες στη ζωή τους, πέραν από το να είναι γονείς, τις βοήθησε να βελτιώσουν την ευημερία τους.

Μελέτες σε άνδρες που δεν μπόρεσαν να τεκνοποιήσουν λόγω υπογονιμότητας έδειξαν ότι πολλοί βίωσαν θλίψη ως αποτέλεσμα, αν και αυτή η θλίψη μειώθηκε καθώς μεγάλωναν. Όμως, όπως συμβαίνει και με τις γυναίκες που είναι ακούσια άτεκνες, η εύρεση τρόπων για να επαναπροσδιορίσουν την ταυτότητα και τον ρόλο τους στην κοινωνία πέραν της πατρότητας, βοήθησε πολλούς να βρουν νόημα και ικανοποίηση στη ζωή τους.

Συμπερασματικά

Οπότε, η γονεϊκότητα μας κάνει πιο ευτυχισμένους; Μας δυστυχαίνει η έλλειψη παιδιών; Η απάντηση σε αυτές τις ερωτήσεις δεν είναι τόσο απλή όσο φαίνεται. Η ευτυχία ή η ικανοποίηση που βιώνουμε εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, πολλοί από τους οποίους είναι εκτός ελέγχου μας. Αν και ο τρόπος που επιλέγετε να δώσετε νόημα στη ζωή σας είναι πράγματι βασικός παράγοντας, το ίδιο ισχύει και για την κοινωνική υποστήριξη που έχετε για να γίνετε γονιός και το πολιτικό κλίμα στο οποίο ζείτε.

Πηγή: theconversation.com