ΥΓΕΙΑ

Λίπος το συκώτι: Γιατί η μεσογειακή διατροφή είναι η καλύτερη για την αντιμετώπισή του

Αν και αποτελεί την πιο συχνή αιτία χρόνιας ηπατικής νόσου παγκοσμίως, η Μη Αλκοολική Λιπώδης Νόσος του Ήπατος (NAFLD) δεν αντιμετωπίζεται φαρμακευτικά, ούτε υπάρχουν επίσημες διατροφικές συστάσεις για την αντιμετώπιση των σοβαρών επιπτώσεών της στην υγεία.

Λίπος το συκώτι: Γιατί η μεσογειακή διατροφή είναι η καλύτερη για την αντιμετώπισή του

Το λίπος στο συκώτι μπορεί να οδηγήσει σε κίρρωση και ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, με αποτέλεσμα υψηλότερες δαπάνες υγείας και χειρότερη ποιότητα ζωής.

Οι αλλαγές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Το μεταβολικό σύνδρομο, η παχυσαρκία, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η υπέρταση, ο διαβήτης και η χρόνια νεφρική νόσος έχουν συσχετιστεί με τη Μη Αλκοολική Λιπώδη Νόσο του Ήπατος.

Στην παρούσα ανασκόπηση, οι ερευνητές περιέγραψαν διατροφικές προσεγγίσεις για τη διαχείριση της πάθησης. Άντλησαν στοιχεία από βάσεις δεδομένων, όπως το MEDLINE, το Web of Science, το Google Scholar και το Scopus.

Η Μεσογειακή Διατροφή είναι πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (MUFAs) και χαμηλή σε κόκκινο κρέας. Σύμφωνα με έρευνες, όσοι ακολουθούν δυτική διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν λίπος στο συκώτι.

Η Μεσογειακή Διατροφή, από την άλλη, έχει συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο NAFLD.

Λόγω της χαμηλής κατανάλωσης υδατανθράκων και της υψηλής περιεκτικότητας σε τροφές φυτικής προέλευσης, η μεσογειακή διατροφή αποτελεί μια βιώσιμη εναλλακτική στις δυτικές δίαιτες.

Η μη αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος, σχετίζεται με αντίσταση στην ινσουλίνη και έλλειψη μεταβολισμού φωσφολιπιδίων. Τα κορεσμένα λιπαρά παρεμβαίνουν στον μεταβολισμό των φωσφολιπιδίων, προκαλώντας μιτοχονδριακή δυσλειτουργία, αυξημένη παραγωγή δραστικών μορφών οξυγόνου (ROS) και απόπτωση. Η υψηλή κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης έχει επίσης συνδεθεί με τη NAFLD σε παχύσαρκα άτομα.

Η διατροφή επηρεάζει άμεσα τη λιπογένεση, τη διαδικασία με την οποία τα ηπατοκύτταρα μετατρέπουν την περίσσεια υδατανθράκων, ιδιαίτερα τη φρουκτόζη, σε λιπαρά οξέα. Η τακτική κατανάλωση φρουκτόζης συνδέεται με αυξημένη ίνωση, κυρίως λόγω της βιομηχανικής φρουκτόζης.

Οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη που περιλαμβάνουν σακχαρόζη, φρουκτόζη και σιρόπι καλαμποκιού υψηλής περιεκτικότητας σε φρουκτόζη έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης στεάτωσης και μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (NASH), ειδικά σε υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα.

Η διατροφή είναι σημαντική για την ανάπτυξη της NAFLD επειδή επηρεάζει την ομοιόσταση του DNA και τη βιολογία των τελομερών. Η παραγωγή και η επιδιόρθωση του DNA απαιτεί φυλλικό οξύ, ασβέστιο, ρετινόλη, βιταμίνη Ε και νικοτινικό οξύ, αλλά τα τρανς λιπαρά μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στο DNA.

Η βράχυνση των τελομερών ανιχνεύεται στη NAFLD και αποτρέπεται από τις φυτικές ίνες, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και τα λαχανικά. Οι υδατάνθρακες υψηλού γλυκαιμικού δείκτη, το επεξεργασμένο κρέας και τα κορεσμένα λιπαρά προάγουν τη βράχυνση των τελομερών.

Η PNPLA3 είναι βασικός ρυθμιστής της συσσώρευσης λίπους στο ήπαρ και της ανάπτυξης NAFLD. Οι πλούσιες σε υδατάνθρακες και λιπαρά οξέα δίαιτες μπορούν να οδηγήσουν το μεταλλαγμένο γονίδιο να κωδικοποιεί πρωτεΐνες. Η διατροφή μπορεί να αλλάξει τη χρήση των ηπατικών λιπιδίων, την αντίσταση στην ινσουλίνη, το οξειδωτικό στρες και τη μιτοχονδριακή λειτουργία μέσω της ρύθμισης των επιγενετικών αλλαγών.

Οι ελλείψεις σε βεταΐνη, χολίνη, φολικό οξύ και βιταμίνη Β12 μπορεί να προάγουν τη μεθυλίωση του DNA, ενισχύοντας την παραγωγή τριγλυκεριδίων στο ήπαρ. Η κατανάλωση ξηρών καρπών, σπόρων, θαλασσινών και φυτικών ινών μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης NAFLD στους άνδρες.

Οι ξηροί καρποί επηρεάζουν θετικά το λιπιδικό προφίλ, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα βοηθούν στη μείωση του λίπους στο συκώτι, ενώ οι φυτικές ίνες και τα δημητριακά ολικής αλέσεως μπορούν να επηρεάσουν τη σύνθεση της μικροχλωρίδας του εντέρου, μειώνοντας τον κίνδυνο NAFLD.

Ο μηχανισμός που ευθύνεται για τα προστατευτικά οφέλη των λαχανικών και των φρούτων έναντι της NAFLD δεν είναι πλήρως κατανοητός. Πιστεύεται ότι οφείλεται στη χαμηλή ενεργειακή τους πυκνότητα, την αντιοξειδωτική δράση των πολυφαινολών και την περιεκτικότητά τους σε καροτενοειδή.

Η κατανάλωση μη αμυλούχων λαχανικών έχει συνδεθεί με βελτιωμένα μεταβολικά αποτελέσματα, όπως χαμηλότερο σπλαχνικό και ηπατικό λίπος και υψηλότερη ευαισθησία στην ινσουλίνη.

Τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ιδιαίτερα το γιαούρτι που περιέχει φιλικά προς το έντερο βακτήρια, έχουν συνδεθεί με χαμηλότερο κίνδυνο NAFLD λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε πρωτεΐνη ορού γάλακτος, η οποία βοηθά στη μείωση του βάρους και της λιπώδους μάζας.

Έχει αποδειχθεί ότι τα προβιοτικά μειώνουν την οξειδωτική και φλεγμονώδη ηπατική βλάβη, ενώ παράλληλα μειώνουν τα ηπατικά τριγλυκερίδια (TG) και την ηπατική στεάτωση.

Τα πρεβιοτικά, όπως ο φιλτραρισμένος καφές χωρίς ζάχαρη, μπορούν να επηρεάσουν τη σύνθεση της μικροχλωρίδας του εντέρου, η οποία εμπλέκεται στην ανάπτυξη NAFLD.

Τα μικροθρεπτικά συστατικά που εμπλέκονται στη NAFLD περιλαμβάνουν ψευδάργυρο, χαλκό, σίδηρο, σελήνιο, μαγνήσιο, βιταμίνες A, C, D και E, καθώς και καροτενοειδή, με αντιοξειδωτικές, αντιινωτικές, ανοσοτροποποιητικές και λιποπροστατευτικές ιδιότητες που αναφέρονται ως μηχανισμοί δράσης.

Με βάση τα παραπάνω ευρήματα, η μεσογειακή διατροφή, η οποία εστιάζει στη μείωση του οξειδωτικού στρες και της φλεγμονής, μπορεί να βοηθήσει στον Έλεγχο της Μη αλκοολικής Λιπώδους Νόσου του Ήπατος.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Nutrients.