Ο ρόλος του εντέρου στην εμφάνιση της νόσου του Πάρκινσον

Υπολογίζεται ότι 10 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με τη νόσο.

Ενώ προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η νόσος του Πάρκινσον ξεκινά από το έντερο και εξαπλώνεται στον εγκέφαλο, ο τρόπος με τον οποίο συμβαίνει αυτή η διαδικασία παρέμενε ασαφής.

Νέα προ-κλινική μελέτη με επικεφαλής ερευνητές του συστήματος υγείας Duke Health, παρέχει νέα στοιχεία που επιβεβαιώνουν τη σύνδεση εντέρου-εγκεφάλου.

Οι ερευνητές περιγράφουν μια διαδικασία κατά την οποία μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο έντερο και ονομάζεται α-συνουκλεΐνη φτάνει μέσω του νευρικού συστήματος στα ευαίσθητα νεύρα του εγκεφάλου.

«Όταν οι πρωτεΐνες α-συνουκλεΐνης αλλοιώνονται, τότε αυτό το σύστημα μεταφοράς γίνεται προβληματικό», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Rodger Liddle, M.D., καθηγητής στο Τμήμα Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Duke.

«Εάν αλλοιωθούν στο έντερο και στη συνέχεια εξαπλωθούν στον εγκέφαλο, μπορούν να σχηματίσουν συσσωματώματα γνωστά ως σωμάτια Lewy, τα οποία είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου του Πάρκινσον και άλλων μορφών άνοιας».

Υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι το έντερο παίζει ρόλο στην ανάπτυξη της νόσου του Πάρκινσον. Μια ένδειξη είναι ότι τα γαστρεντερικά συμπτώματα, όπως η δυσκοιλιότητα, εμφανίζονται συχνά πριν από την έκπτωση των κινητικών δεξιοτήτων.

Ο Liddle και οι συνεργάτες του επικεντρώθηκαν σε εξειδικευμένα κύτταρα του εντέρου που ονομάζονται εντεροενδοκρινικά κύτταρα. Αυτά τα κύτταρα αντιδρούν στο περιβάλλον τους και αντιλαμβάνονται τοξικές ουσίες όπως είναι τα ζιζανιοκτόνα και τα φυτοφάρμακα στο έντερο. Φιλοξενούν επίσης α-συνουκλεΐνη.

Σε πειράματα με κυτταροκαλλιέργειες και ποντίκια, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα εντεροενδοκρινικά κύτταρα μεταφέρουν α-συνουκλεΐνη από τα κύτταρα του βλεννογόνου του εντέρου στον εγκέφαλο μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου. Το πνευμονογαστρικό νεύρο ξεκινά από τη βάση του εγκεφάλου, επεκτείνεται στα αυτιά, το λαιμό, την καρδιά, τους πνεύμονες και το πεπτικό σύστημα, κάνοντας στάση στις φωνητικές χορδές και στο διάφραγμα, πριν κατέβει στην κοιλιά. Οι κλάδοι του πνευμονογαστρικού νεύρου επιτρέπουν στα όργανα να προσαρμοστούν άμεσα στις απαιτήσεις του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος ενός ατόμου.

«Υποθέτουμε ότι κάτι στο έντερο αλλοιώνει την α-συνουκλεΐνη. Δεν γνωρίζουμε αν πρόκειται για τοξικές ουσίες ή για κάτι άλλο. Αποδείξαμε όμως, ότι υπάρχει μια οδός για την παθολογική κατάσταση της α-συνουκλεΐνης που μεταφέρεται από τα εντεροενδοκρινικά κύτταρα στον εγκέφαλο, όπου μπορεί να συσσωρευτεί και να σχηματίσει εναποθέσεις σωμάτων Lewy» πρόσθεσε ο Liddle.

Ο Liddle δήλωσε ότι οι ερευνητές κατάφεραν να ανακόψουν την εξάπλωση της α-συνουκλεΐνης αποκόπτοντας το πνευμονογαστρικό νεύρο στα ζώα. Το εύρημα θέτει τις βάσεις για τον σχεδιασμό θεραπειών που θα μπορούσαν να μπλοκάρουν το σύστημα μεταφοράς ή να επαναφέρουν την τροποποιημένη σηματοδότηση εντέρου-εγκεφάλου.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση JCI Insight.