ΥΓΕΙΑ

Το δέρμα είναι καθρέφτης της υγείας: Τι δείχνουν αυτά τα σημάδια

Μιχάλης Θερμόπουλος

Το δέρμα αντιπροσωπεύει περίπου το 15% της μάζας του σώματός μας. Είναι το μεγαλύτερο και πιο ορατό όργανο στο ανθρώπινο σώμα.

Το δέρμα είναι καθρέφτης της υγείας: Τι δείχνουν αυτά τα σημάδια
Bigstock

Ωστόσο, πολλές από τις λειτουργίες του δέρματος συχνά παραβλέπονται. Είναι ταυτόχρονα αντηλιακό, ασπίδα από τα μικρόβια, εργοστάσιο παραγωγής βιταμίνης D και μέσο για την αυστηρή ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματός μας.

Όντας το πιο ορατό από τα όργανά μας, το δέρμα μας προσφέρει επίσης πληροφορίες για τους ιστούς του σώματος που προστατεύει. Επομένως, μην σκέφτεστε το δέρμα σας μόνο αισθητικά: σκεφτείτε το ως αντανάκλαση της υγείας σας. Διαταραχές του εντέρου, του αίματος, των ορμονών και ακόμη και της καρδιάς μπορεί να εμφανιστούν αρχικά στο δέρμα με την μορφή εξανθήματος.

Μερικά από τα σημάδια που πρέπει να προσέξετε:

Κόκκινο σημάδι με ομόκεντρο στεφάνι

Τα τσιμπούρια, πέρα από... ενοχλητικά, ενέχουν και κίνδυνο για την υγεία. Αν και η συντριπτική πλειονότητα των τσιμπημάτων από τσιμπούρια δεν θα σας κάνει να αρρωστήσετε, υπάρχει ένα εξάνθημα που θα πρέπει να σας σηκώσει από τον καναπέ και να πάτε επιτόπου σε γιατρό.

Lyme-disease

Το “μεταναστευτικό ερύθημα” είναι ένα εξάνθημα που πήρε το όνομά του χάρη στην ικανότητά του να επεκτείνεται γρήγορα στο δέρμα. Είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου του Lyme, μιας δυνητικά σοβαρής βακτηριακής ασθένειας. Αυτό το εξάνθημα σχηματίζει ένα κλασικό σχέδιο “στόχου”: μια κόκκινη κουκκίδα με ένα κόκκινο στεφάνι γύρω της.

Θα πρέπει επίσης να προσέχετε για άλλα συναφή συμπτώματα της νόσου του Lyme, όπως αυξομειώσεις της θερμοκρασίας σας, πόνοι στους μύες και τις αρθρώσεις και πονοκέφαλο.

Η κατάσταση αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά, τα οποία μπορούν να αποτρέψουν μακροχρόνιες επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένων των συμπτωμάτων χρόνιας κόπωσης.

Πορφύρα

Σε ορισμένα εξανθήματα αποδίδεται ένα πολύχρωμο όνομα: η πορφύρα είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Το όνομα αυτού του εξανθήματος προέρχεται από ένα μαλάκιο που χρησιμοποιούταν για την παρασκευή πορφυρής/μωβ βαφής.

 purpura-porfyra

Η πορφύρα αναφέρεται σε ένα εξάνθημα από μικρές μοβ ή κόκκινες κουκκίδες. Η αιτία είναι η συγκέντρωση αίματος σε ένα βαθύτερο στρώμα του δέρματος (χόριο). Όταν πιέζεται με το δάχτυλο (ή ακόμα καλύτερα, με τον πάτο ενός γυάλινου ποτηριού) το σημάδι δεν “ασπρίζει”, δηλαδή δεν αποχρωματίζεται παρά παραμένει στο χρώμα του.

Η πορφύρα σηματοδοτεί ένα πρόβλημα είτε με τα τοιχώματα των μικροσκοπικών αιμοφόρων αγγείων που τροφοδοτούν το δέρμα, είτε με το αίμα μέσα σε αυτά. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε ανεπάρκεια στα αιμοπετάλια (ίσως από ανεπάρκεια μυελού των οστών) ή από μια αυτοάνοση κατάσταση όπου το σώμα επιτίθεται λανθασμένα στα δικά του κύτταρα.

Στη χειρότερη περίπτωση, η πορφύρα μπορεί να σηματοδοτεί μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση: σηψαιμία. Τότε κάποια λοίμωξη έχει εξαπλωθεί στην κυκλοφορία του αίματος (ίσως από τους πνεύμονες, τα νεφρά ή ακόμα και από το ίδιο το δέρμα).

Σημάδι σαν αράχνη

Τα δερματικά εξανθήματα μπορούν επίσης να έχουν διακριτά, αναγνωρίσιμα σχήματα.

10624676_415245581958647_5090188.jpg

Πηγή φωτό

Ένα εξάνθημα με σχήμα σαν αράχνη δείχνει πρόβλημα στα αρτηρίδια του δέρματος (μικρές αρτηρίες που τροφοδοτούν το δέρμα με αίμα). Τα αρτηρίδια ανοίγουν και κλείνουν για να ελέγξουν την απώλεια θερμότητας από την επιφάνεια του σώματος. Αλλά μερικές φορές μπορεί να παραμείνουν ανοιχτά: τότε θα εμφανιστεί ένα σχέδιο που μοιάζει με αράχνη.

Το ανοιχτό αρτηρίδιο είναι το “σώμα της αράχνης” και τα ακόμη πιο μικροσκοπικά τριχοειδή αγγεία που ανοίγουν προς όλες τις κατευθύνσεις είναι τα “πόδια της αράχνης”. Όταν το πιέζετε εξαφανίζεται προσωρινά, καθώς η πίεση διακόπτει τη ροή του αίματος στο σημείο.

Συχνά, αυτά υα εξανθήματα είναι καλοήθη και δεν σχετίζονται με κάποια συγκεκριμένη πάθηση, ειδικά αν έχετε μόνο ένα ή δύο. Ωστόσο, περισσότερα από τρία υποδηλώνουν υψηλότερα κυκλοφορούντα επίπεδα της ορμόνης οιστρογόνου, συχνά λόγω ηπατικής νόσου ή από τις ορμονικές αλλαγές που παρατηρούνται στην εγκυμοσύνη.

Μαύρο βελούδο

Αλλαγές στις πτυχές του δέρματός σας (συνήθως γύρω από τις μασχάλες ή τον λαιμό), ειδικά αν γίνεται πιο παχύ και βελούδινο στην αφή, μπορεί να υποδηλώνουν μια κατάσταση γνωστή ως acanthosis nigricans. Αυτή η “σαν μαύρο βελούδινο" όψη του δέρματος εμφανίζεται πιο συχνά σε πιο σκούρες επιδερμίδες.

Acanthosis-Nigricans

Συνήθως, η πάθηση σχετίζεται με διαταραχές του μεταβολισμού: συγκεκριμένα διαβήτη τύπου 2 και σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Εάν κάποια από αυτές τις καταστάσεις αντιμετωπιστεί επιτυχώς, το εξάνθημα μπορεί να υποχωρήσει. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί επίσης να είναι σημάδι καρκίνου του στομάχου, το οποίο θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε ασθενείς με λίγα ή καθόλου από τα βασικά σημάδια μεταβολικής νόσου (παχυσαρκία και υψηλή αρτηριακή πίεση).

Εξάνθημα “πεταλούδα”

Ακόμη και οι διαταραχές της καρδιάς μπορεί να είναι ορατές στο δέρμα.

Lupus-Erythematosus-Butterfly

Οι καρδιακές βαλβίδες έχουν τον σημαντικό ρόλο να κατευθύνουν σωστά τη διαδρομή του αίματος μέσω της καρδιάς και να αποτρέπουν την αντίστροφη ροή. Η βαλβίδα μεταξύ των θαλάμων στην αριστερή πλευρά της καρδιάς (μιτροειδής βαλβίδα) μπορεί μερικές φορές να στενέψει, προκαλώντας επιδείνωση της λειτουργίας της καρδιάς. Η φυσική απόκριση του σώματος είναι να διατηρεί τον όγκο του αίματος στον πυρήνα του σώματος, διακόπτοντας τη ροή προς το δέρμα.

Τότε μπορεί να προκαλέσει ένα μωβ-κόκκινο εξάνθημα, ψηλά στα μάγουλα και τη γέφυρα της μύτης, με όψη σαν τα ανοιχτά φτερά μιας πεταλούδας. Ανάλογα με την έκταση της βλάβης στην καρδιά και τα μεγάλα αγγεία, το εξάνθημα μπορεί να επιμένει παρά τη θεραπεία.

Είναι σημαντικό να προσέχετε το δέρμα σας. Σας “μιλά” συνεχώς και οποιεσδήποτε αλλαγές στην υφή, το χρώμα ή αν εμφανιστούν νέα σημάδια ή σχέδια, μπορεί να υποδηλώνουν ότι κάτι συμβαίνει με την υγεία σας.

Πηγή: theconversation.com