ΥΓΕΙΑ

Φυσικά προϊόντα για τη γρίπη: Τι λέει η επιστήμη

Μιχάλης Θερμόπουλος

Η γρίπη γενικά δεν προκαλεί σοβαρές επιπλοκές, αλλά είναι από τους κύριους λόγους επίσκεψης σε γιατρό και απουσίας από σχολείο και εργασία.

Φυσικά προϊόντα για τη γρίπη: Τι λέει η επιστήμη
Bigstock

Μερικοί δοκιμάζουν φυσικά προϊόντα, όπως βότανα ή βιταμίνες και μέταλλα για την πρόληψη ή τη θεραπεία της γρίπης.

Αλλά λειτουργούν πραγματικά; Τι λέει η επιστήμη;

Ο εμβολιασμός είναι η καλύτερη προστασία από τη γρίπη

Οι ειδικοί συνιστούν τον ετήσιο εμβολιασμό κατά της γρίπης για όλα τα άτομα ηλικίας 6 μηνών και άνω.

Επί του παρόντος δεν υπάρχουν ισχυρές επιστημονικές αποδείξεις ότι οποιοδήποτε φυσικό προϊόν είναι χρήσιμο κατά της γρίπης.

Ψευδάργυρος

Ο ψευδάργυρος μπορεί να βοηθήσει στο κρυολόγημα, αλλά συνδέεται με παρενέργειες και αλληλεπιδράσεις με φάρμακα. Διατίθεται σε δύο μορφές:

  • από το στόμα (π.χ. παστίλιες, δισκία, σιρόπι) και
  • ενδορρινικά (π.χ. επιχρίσματα και τζελ)

Μια ανάλυση κλινικών δοκιμών του 2015 διαπίστωσε ότι ο ψευδάργυρος από το στόμα βοηθά στην μείωση της διάρκειας του κρυολογήματος (όχι της γρίπης) όταν λαμβάνεται εντός 24 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων. Ο ενδορρινικός ψευδάργυρος έχει συνδεθεί με μια σοβαρή παρενέργεια (μη αναστρέψιμη απώλεια της αίσθησης της όσφρησης) και πρέπει να μην χρησιμοποιείται!

Προσοχή: Ο ψευδάργυρος από το στόμα μπορεί να προκαλέσει ναυτία και άλλα γαστρεντερικά συμπτώματα. Η μακροχρόνια χρήση ψευδαργύρου, ειδικά σε υψηλές δόσεις, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, όπως η έλλειψη χαλκού. Μπορεί, επίσης, να αλληλεπιδράσει με φάρμακα, όπως αντιβιοτικά και κάποια για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας.

Βιταμίνη C

Η βιταμίνη C δεν προλαμβάνει τα κρυολογήματα και μόνο ελαφρώς μειώνει τη διάρκεια και τη σοβαρότητά τους. Μια ανασκόπηση του 2013 διαπίστωσε ότι η τακτική λήψη βιταμίνης C δεν μείωσε την πιθανότητα κρυολογήματος, αλλά συνδέθηκε με μικρές βελτιώσεις στα συμπτώματα. Σε μελέτες στις οποίες οι άνθρωποι έλαβαν βιταμίνη C μόνο αφότου κρυολόγησαν, δεν βελτίωσε τα συμπτώματά τους. Δεν αναφέρεται κάποια επίδραση με τη γρίπη, που είναι πιο σοβαρή νόσος από το κρυολόγημα.

Προσοχή: Η βιταμίνη C θεωρείται γενικά ασφαλής. Ωστόσο, οι υψηλές δόσεις μπορεί να προκαλέσουν πεπτικές διαταραχές όπως διάρροια και ναυτία.

Εχινάκεια

Η εχινάκεια δεν έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στην πρόληψη ή τη θεραπεία του κρυολογήματος. Τα προϊόντα Echinacea ποικίλλουν ευρέως, καθώς περιέχουν διαφορετικά είδη, μέρη και παρασκευάσματα του ομώνυμου φυτού. Σχετικές έρευνες έχουν βρει περιορισμένα στοιχεία ότι ορισμένα σκευάσματα εχινάκειας μπορεί να είναι χρήσιμα για τη θεραπεία του κρυολογήματος (όχι της γρίπης) σε ενήλικες, ενώ άλλα σκευάσματα δεν φάνηκαν να είναι χρήσιμα. Επιπλέον, η εχινάκεια δεν έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον αριθμό των κρυολογημάτων που παθαίνουν οι ενήλικες. Μόνο ένας μικρός αριθμός ερευνών για την εχινάκεια έχει γίνει σε παιδιά και τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας είναι ασυνεπή.

Προσοχή: Κάποιες παρενέργειες έχουν αναφερθεί σε κλινικές δοκιμές για την εχινάκεια. Ωστόσο, μερικοί μπορεί να έχουν αλλεργικές αντιδράσεις. Σε μια μεγάλη κλινική δοκιμή σε παιδιά, όσοι έλαβαν εχινάκεια είχαν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν εξανθήματα.

Προβιοτικά

Τα στοιχεία ότι τα προβιοτικά συμπληρώματα μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη του κρυολογήματος είναι αδύναμα και λίγα είναι γνωστά για τη μακροπρόθεσμη ασφάλειά τους. Τα προβιοτικά είναι ένας τύπος “καλών βακτηρίων” και μπορεί να είναι ωφέλιμα για την υγεία. Αν και μια ανάλυση του 2015 έδειξε ότι τα προβιοτικά μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη λοιμώξεων της ανώτερης αναπνευστικής οδού, όπως το κοινό κρυολόγημα, τα στοιχεία είναι αδύναμα και τα αποτελέσματα έχουν περιορισμούς.

Προσοχή: Λίγα είναι γνωστά για τις επιπτώσεις της λήψης προβιοτικών για μεγάλες χρονικές περιόδους. Οι περισσότεροι μπορεί να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν προβιοτικά χωρίς να εμφανίσουν παρενέργειες -ή με ήπιες μόνο γαστρεντερικές παρενέργειες, όπως αέρια- αλλά έχουν αναφερθεί και περιπτώσεις σοβαρών παρενεργειών. Τα προβιοτικά πρέπει να μην λαμβάνονται από άτομα με σοβαρά υποκείμενα προβλήματα υγείας, παρά μόνο με στενή παρακολούθηση από γιατρό.

Πηγή: nih.gov