Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας: Τι πρέπει να ξέρετε για τις δυσκολίες σύλληψης-Οι τρόποι αντιμετώπισης

Η υπογονιμότητα αφορά πολλά ζευγάρια καθώς υπολογίζεται ότι το 15% του γενικού πληθυσμού της χώρας μας αντιμετωπίζει δυσκολίες στη σύλληψη και την ολοκλήρωση μιας εγκυμοσύνης.

Με τον όρο υπογονιμότητα, χαρακτηρίζεται η αδυναμία επίτευξης επιτυχούς εγκυμοσύνης μετά από ένα έτος τακτικών, χωρίς προφυλάξεις σεξουαλικών επαφών για άτομα ηλικίας κάτω των 35 ετών ή μετά από έξι μήνες για άτομα ηλικίας άνω των 35 ετών.

Όπως εξηγεί ο Δρ. Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος, Ιατρός Αναπαραγωγής, Μαιευτήρας – Χειρουργός – Γυναικολόγος, Μέλος του Δ.Σ. του Institute of Life στο ΙΑΣΩ, οι αιτίες της υπογονιμότητας συνήθως εμπίπτουν σε μία από τις εξής κατηγορίες: ανδρικός παράγοντας, γυναικείος παράγοντας ή άγνωστος/ανεξήγητος παράγοντας.

Ανδρική υπογονιμότητα

Περίπου στο 30% των περιπτώσεων υπογονιμότητας, οι δυσκολίες σύλληψης προέρχονται από το σπέρμα, το οποίο δεν μπορεί να γονιμοποιήσει με επιτυχία ένα ωάριο.

Με ειδικές εξετάσεις, μπορεί να διαπιστωθεί η δυναμική του σπέρματος, όπως ο αριθμός, ο όγκος, η κινητικότητα και η μορφολογία των σπερματοζωαρίων.

Άλλοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την ανδρική γονιμότητα είναι:

• Δομικές ανωμαλίες στην αναπαραγωγική οδό
• Διαταραχές παραγωγής σπέρματος, όπως κιρσοκήλη ή ορμονική ανισορροπία
• Διαταραχές εκσπερμάτισης, όπως η στυτική δυσλειτουργία

Γυναικεία υπογονιμότητα

Ο γυναικείος παράγοντας εμπλέκεται σε παρόμοιο ποσοστό με τον ανδρικό (περίπου 30-35%) στα ζητήματα υπογονιμότητας. Στη γυναικεία υπογονιμότητα, η διάγνωση και η εκτίμηση είναι λίγο πιο περίπλοκη, καθώς οι εξετάσεις που πρέπει να γίνουν είναι περισσότερες και συνδυαστικές.

Το πιο συχνό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες που δυσκολεύονται να συλλάβουν, είναι οι ακανόνιστες περίοδοι, λόγω διαταραχών στην ωορρηξία. Ακολουθούν οι πιθανές βλάβες στις σάλπιγγες (φραγμένες σάλπιγγες) και στη συνέχεια παθολογικές καταστάσεις, (ενδομητρίωση, συμφύσεις, ινομυώματα κ.λπ.)

Η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο, καθώς όσο μεγαλώνει μία γυναίκα, η σύλληψη γίνεται δυσκολότερη. Τόσο η ποιότητα όσο και η ποσότητα των ωαρίων μειώνονται με την πάροδο του χρόνου.

Άλλες αιτίες υπογονιμότητας

Η ανεξήγητη υπογονιμότητα, είναι πολύ συχνή και αναφέρεται σε περιπτώσεις όπου υπάρχει αδυναμία σύλληψης, ακόμα και όταν όλα τα τεστ γονιμότητας και για τους δύο συντρόφους είναι εντός των φυσιολογικών ορίων.

Επίσης, προβλήματα υγείας μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα γονιμοποίησης, και σε αυτά συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), κάποιες αυτοάνοσες διαταραχές, η παχυσαρκία, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, κ.α.

Επιπρόσθετα, γενετικές ανωμαλίες ή γονιδιακές διαταραχές, μπορεί να προκαλέσουν μία σειρά προβλημάτων, τόσο σε ότι αφορά τη διαδικασία της σύλληψης, όσο και την εξέλιξη της εγκυμοσύνης.

Αντιμετώπιση της υπογονιμότητας

Ευτυχώς, οι εξελίξεις στην αναπαραγωγική ιατρική έχουν διευρύνει τις επιλογές που έχουν όσοι αντιμετωπίζουν θέματα γονιμότητας.

Οι τεχνολογίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής όπως η σπερματέγχυση, η εξωσωματική γονιμοποίηση, η δωρεά ωαρίων και σπέρματος, ή η κατάψυξη ωαρίων ή σπέρματος για μελλοντική χρήση, καθιστούν εφικτή τη γονιμοποίηση και την φυσιολογική εξέλιξη της εγκυμοσύνης.

Ειδικότερα:

• Ενδομήτρια σπερματέγχυση (IUI): Κατά τη διαδικασία αυτή, το σπέρμα εισάγεται απευθείας στη μήτρα για να ξεπεραστούν προβλήματα στη διαδρομή των σπερματοζωαρίων και να αυξηθεί η πιθανότητα γονιμοποίησης.
• Ενδοκυτταροπλασματική έγχυση σπέρματος (ICSI): Με αυτή την τεχνική, ένα σπερματοζωάριο εγχέεται απευθείας σε ένα ωάριο για γονιμοποίηση.
• Εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF): Τα ωάρια αφαιρούνται από τη γυναίκα και γονιμοποιούνται με το σπέρμα, σε εργαστήριο. Το γονιμοποιημένο έμβρυο μεταφέρεται στη μήτρα.
• Κρυοσυντήρηση: Τα ωάρια, τα έμβρυα ή το σπέρμα μπορούν να καταψυχθούν και να αποθηκευτούν για μελλοντική χρήση με μία από τις διαδικασίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

«Η υπογονιμότητα είναι ένα πολύπλοκο ταξίδι και παρά τις δυσκολίες που μπορεί να συναντήσουν κάποιοι, στο τέλος η συντριπτική πλειοψηφία των υπογόνιμων ατόμων κρατούν στην αγκαλιά τους ένα υγιές μωρό», καταλήγει ο Κ. Ι. Βασιλόπουλος.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Ο Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος είναι μαιευτήρας-χειρουργός-γυναικολόγος που ειδικεύεται στην γυναικολογική ενδοκρινολογία και την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και κατέχει μεταπτυχιακό δίπλωμα σπουδών στη λαπαροενδοσκοπικη χειρουργική του Πανεπιστημίου Rene Descartes στο Παρίσι. (Université Paris V)

Από το Σεπτέμβριο του 2015 υπήρξε συνιδρυτής και εξακολουθεί να τελεί ως Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής INSTITUTE OF LIFE – IASO .

Αποφοίτησε από τη Λεόντειο Σχολή και έλαβε ιατρικό πτυχίο από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών το 1998.

Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής του θητείας στο Ελληνικό Ναυτικό ως ιατρός, μετέβη στην Ελβετία, όπου και εκπαιδεύτηκε στην ειδικότητα της μαιευτικής και γυναικολογίας, ως μέρος του εκπαιδευτικού προγράμματος που θέσπισε η Ελβετική Εταιρεία Γυναικολογίας και Μαιευτικής.

Κατά τη διάρκεια της πολυετούς παραμονής του στην Ελβετία, κέρδισε τον τίτλο του Chef de Clinique.

Μετά την ειδικότητά του στην μαιευτική και γυναικολογία, ακολούθησε τον διεθνούς φήμη καθηγητή Γενεύης, Dominique de Ziegler στο Παρίσι, όπου και εξειδικεύτηκε στην Γυναικολογική Ενδοκρινολογία και την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή μέχρι το τέλος του 2009.

Στις αρχές του 2010, έπειτα από μια 10ετια, επέστρεψε μόνιμα στην Αθήνα στο Μαιευτήριο ΙΑΣΩ.

Είναι παντρεμένος με την επεμβατική ακτινολόγο και υπεύθυνη του τμήματος Παιδοακτινολογίας του νοσοκομείου Ιασώ Παίδων, Χρυσάνθη Χλαπουτάκη και έχουν αποκτήσει μια κόρη.