Οι τροφές που αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα (μελέτη)

Μόνο το 2020, καταγράφηκαν 2,2 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις και 1,8 εκατομμύρια θάνατοι από την ασθένεια, παγκοσμίως.

Σύμφωνα με νέα μελέτη, η μεγαλύτερη κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων, συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα.

Τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα υποβάλλονται σε πολλά στάδια επεξεργασίας, περιέχουν πολλά συντηρητικά και πρόσθετα και είναι έτοιμα προς κατανάλωση ή ζέσταμα.

Η συχνή κατανάλωση τέτοιων τροφίμων έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για πολλές παθήσεις.

Διερευνώντας αν σε αυτές περιλαμβάνεται ο καρκίνος του πνεύμονα, οι επιστήμονες ανέλυσαν δεδομένα προσυμπτωματικών ελέγχων για καρκίνο του προστάτη, του πνεύμονα, του παχέος εντέρου και των ωοθηκών για 155.000 άτομα ηλικίας 55-74 ετών μεταξύ Νοεμβρίου 1993 και Ιουλίου 2001. Οι διαγνώσεις καρκίνου παρακολουθήθηκαν μέχρι το τέλος του 2009 και οι θάνατοι από καρκίνο μέχρι το τέλος του 2018.

Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με τις διατροφικές τους συνήθειες και τα τρόφιμα κατηγοριοποιήθηκαν ως: μη επεξεργασμένα ή ελάχιστα επεξεργασμένα, αυτά που περιέχουν επεξεργασμένα συστατικά, επεξεργασμένα και υπερ-επεξεργασμένα.

Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν ιδιαίτερα στα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, τα οποία περιλάμβαναν ξινή κρέμα, τυρί κρέμα, παγωτό, παγωμένο γιαούρτι, τηγανητά τρόφιμα, ψωμί, αρτοσκευάσματα, αλμυρά σνακ, δημητριακά πρωινού, στιγμιαία ζυμαρικά, έτοιμες σούπες και σάλτσες, μαργαρίνη, ζαχαρωτά, αναψυκτικά, χυμούς φρούτων με ζάχαρη, χάμπουργκερ, χοτ ντογκ και έτοιμη πίτσα.

Η μέση κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων ήταν σχεδόν 3 μερίδες την ημέρα, αλλά κυμαινόταν από 0,5 έως 6.

Τα τρία είδη τροφίμων που εμφανίζονταν περισσότερο, ήταν το κρέας για μεσημεριανό (11%), τα αναψυκτικά διαίτης ή με καφεΐνη (λίγο πάνω από 7%) και τα αναψυκτικά χωρίς καφεΐνη (σχεδόν 7%).

Κατά τη διάρκεια μιας μέσης περιόδου παρακολούθησης 12 ετών, διαγνώστηκαν 1.706 νέες περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα, συμπεριλαμβανομένων 1.473 (86%) περιπτώσεων μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα (NSCLC) και 233 (14%) περιπτώσεων μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα.

Το ποσοστό ήταν μεγαλύτερο μεταξύ εκείνων που κατανάλωναν τα περισσότερα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα σε σύγκριση με εκείνους που κατανάλωναν τα λιγότερα.

Αφού λήφθηκαν υπόψη παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάζουν τα αποτελέσματα, όπως το κάπνισμα και η συνολική ποιότητα της διατροφής, οι συμμετέχοντες στο υψηλότερο τεταρτημόριο της κατανάλωσης υπερεπεξεργασμένων τροφίμων είχαν 41% περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με καρκίνο του πνεύμονα σε σύγκριση με εκείνους στο χαμηλότερο τεταρτημόριο.

Συγκεκριμένα, είχαν 37% περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα και 44% περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με μικροκυτταρικό καρκίνωμα.

Πρόκειται για μελέτη παρατήρησης και, ως εκ τούτου, δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την αιτία και το αποτέλεσμα.

Επισημαίνουν ωστόσο τη χαμηλή θρεπτική αξία των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων και τις υπερβολικές ποσότητες ζάχαρης, αλατιού και λιπών που συνήθως περιέχουν.

«Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, η κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων έχει αυξηθεί σημαντικά σε όλο τον κόσμο, ανεξάρτητα από το επίπεδο ανάπτυξης ή την οικονομική κατάσταση. Η αύξηση της κατανάλωσης μπορεί να έχει οδηγήσει σε παγκόσμια αύξηση της παχυσαρκίας, των καρδιαγγειακών παθήσεων, των μεταβολικών διαταραχών, του καρκίνου και της θνησιμότητας, καθώς αυτά τα τρόφιμα είναι επιβεβαιωμένοι παράγοντες κινδύνου για τέτοιες παθήσεις», λένε οι ερευνητές.

Η υψηλή πρόσληψη υπερεπεξεργασμένων τροφίμων μπορεί να αντικαταστήσει τα υγιεινά τρόφιμα, όπως τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα φρούτα και τα λαχανικά, τα οποία είναι γνωστό ότι προστατεύουν από τον καρκίνο.

«Η βιομηχανική επεξεργασία αλλοιώνει τις τροφές, επηρεάζοντας τη διαθεσιμότητα και την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, ενώ παράλληλα δημιουργεί επιβλαβείς ρύπους», προσθέτουν, αναφέροντας ως παράδειγμα την ακρολεΐνη, η οποία βρίσκεται στα ψητά λουκάνικα και τα καραμελωμένα γλυκά και είναι ένα τοξικό συστατικό του καπνού των τσιγάρων. Τα υλικά συσκευασίας μπορεί επίσης να παίζουν κάποιο ρόλο.

«Εάν αποδειχθεί η αιτιώδης συνάφεια, ο περιορισμός της κατανάλωσης υπερεπεξεργασμένων τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο, θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση του φορτίου του καρκίνου του πνεύμονα», καταλήγουν οι ερευνητές.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Thorax.