Οι 3 τύποι της UV ακτινοβολίας και πώς να προστατευτούμε - Ποιοι πρέπει να αποφεύγουν το σολάριουμ

Καθώς βρισκόμαστε στον Αύγουστο, τον κατ’ εξοχήν μήνα των διακοπών στη χώρα μας, ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) υπενθυμίζει ότι το μήνυμα της προστασίας του δέρματος και των ματιών από τη βλαβερή UV ακτινοβολία παραμένει επίκαιρο: οι κίνδυνοι της υπεριώδους ακτινοβολίας είναι ιδιαίτερα έντονοι στην Ελλάδα, ειδικά τώρα που περνάμε περισσότερο χρόνο στον ήλιο.

Η UV ακτινοβολία διακρίνεται σε τρεις τύπους:

• UVA, που διεισδύει βαθύτερα στο δέρμα προκαλώντας φωτογήρανση και βλάβες στο DNA,
• UVB, που ευθύνεται για τα ηλιακά εγκαύματα και την αύξηση του κινδύνου καρκίνου του δέρματος,
• και UVC, η οποία φιλτράρεται από την ατμόσφαιρα και δεν φτάνει στην επιφάνεια της Γης.

Η μακροχρόνια έκθεση στην UV ακτινοβολία συσχετίζεται με καρκίνο του δέρματος (βασικοκυτταρικό, ακανθοκυτταρικό, μελάνωμα) και οφθαλμολογικές παθήσεις (καταρράκτης, εκφύλιση ωχράς κηλίδας).

Η Gen Z προτιμά το μαύρισμα από την προστασία

Πρόσφατη μελέτη της Αμερικανικής Ακαδημίας Δερματολογίας (2024) φανερώνει σημαντικά κενά στη γνώση και την προστατευτική συμπεριφορά των ατόμων ηλικίας 18–26 ετών. Πάνω από το 50% των ερωτηθέντων αγνοούσε ότι η υπερβολική έκθεση στον ήλιο προκαλεί πρόωρη γήρανση ή αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου.

Επίσης, το 27% δήλωσε ότι προτιμά το μαύρισμα έναντι της προστασίας, ενώ το 37% εφαρμόζει αντηλιακό μόνο όταν το υπενθυμίζουν άλλοι. Αυτά τα δεδομένα αναδεικνύουν την ανάγκη ενίσχυσης των εκπαιδευτικών παρεμβάσεων, με ιδιαίτερη στόχευση στη νεότερη γενιά.

Μέτρα προστασίας

• Καθημερινή χρήση αντηλιακού ευρέος φάσματος με SPF ≥ 30, με επανάληψη κάθε δύο ώρες και μετά από εφίδρωση ή μπάνιο.
• Προστατευτική ένδυση, όπως ρούχα που καλύπτουν το δέρμα, καπέλα με φαρδύ γείσο και γυαλιά ηλίου με πλήρη προστασία UVA και UVB.
• Αποφυγή έκθεσης κατά τις ώρες αιχμής (10 π.μ.–4 μ.μ.) και αναζήτηση σκιάς όταν είναι δυνατόν.
• Αποφυγή σολάριουμ, που αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο μελανώματος, ειδικά σε άτομα κάτω των 30 ετών.
• Τακτικός έλεγχος του δέρματος και επίσκεψη σε δερματολόγο για πρώιμη διάγνωση ύποπτων βλαβών.

Τέλος, ο ΕΟΔΥ επισημαίνει ότι η ενημέρωση, η πρόληψη και η υιοθέτηση κατάλληλων μέτρων προστασίας μπορούν να μειώσουν δραστικά τον κίνδυνο εμφάνισης δερματικού καρκίνου και να διαφυλάξουν την υγεία του δέρματος και των ματιών. Είναι, επίσης, σημαντικό να ενισχυθεί η ευαισθητοποίηση του κοινού, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων, και να προαχθεί η πρόληψη ως στάση ζωής.