ΥΓΕΙΑ

Τι προκαλεί στον εγκέφαλο ο πρωινός καφές

Όσοι καταναλώνουν τακτικά καφεΐνη, έχουν καλύτερη διάθεση μετά από ένα φλιτζάνι καφέ ή άλλο ποτό που περιέχει καφεΐνη — φαινόμενο που είναι πολύ πιο έντονο το πρωί παρά αργότερα μέσα στην ημέρα.

Οι συμμετέχοντες στη νέα μελέτη ερευνητών των Πανεπιστημίων Bielefeld και Warwick, ανέφεραν ότι ένιωθαν σημαντικά πιο ευτυχισμένοι και ενθουσιώδεις τα πρωινά που έπιναν καφέ σε σύγκριση με άλλες ημέρες την ίδια ώρα, όταν δεν είχαν πιει ακόμη καφέ.

Παρατηρήθηκαν επίσης συνδέσεις με αρνητική διάθεση, θλίψη και αναστάτωση, αν και αυτά τα αποτελέσματα ήταν λιγότερο έντονα.

Μετά την κατανάλωση καφέ, οι συμμετέχοντες ένιωθαν λιγότερο θλιμμένοι ή αναστατωμένοι σε σύγκριση με αντίστοιχες ημέρες χωρίς καφέ.

Σε αντίθεση με την ενίσχυση των θετικών συναισθημάτων, αυτό το αποτέλεσμα δεν εξαρτιόταν από την ώρα της ημέρας.

Συνολικά, 236 νεαροί ενήλικες στη Γερμανία μελετήθηκαν για περίοδο έως και τεσσάρων εβδομάδων. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωναν σύντομα ερωτηματολόγια στα smartphone τους επτά φορές την ημέρα, αναφέροντας την τρέχουσα διάθεσή τους και αν είχαν καταναλώσει ποτό με καφεΐνη τα προηγούμενα 90 λεπτά. Κατά συνέπεια, η μελέτη επικεντρώθηκε στην κατανάλωση καφεΐνης στην καθημερινότητα και όχι μόνο σε εργαστηριακό περιβάλλον.

Αντιληπτό αποτέλεσμα ανεξάρτητα από τις συνήθειες κατανάλωσης

Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης αν ο καφές έχει διαφορετικές επιδράσεις σε διαφορετικά άτομα. Ο Justin Hachenberger από το Πανεπιστήμιο Bielefeld στη Γερμανία λέει: «Μας εξέπληξε κάπως το γεγονός ότι δεν βρήκαμε διαφορές μεταξύ ατόμων με διαφορετικά επίπεδα κατανάλωσης καφεΐνης ή διαφορετικούς βαθμούς καταθλιπτικών συμπτωμάτων, άγχους ή προβλημάτων ύπνου. Οι συνδέσεις μεταξύ της πρόσληψης καφεΐνης και των θετικών ή αρνητικών συναισθημάτων ήταν αρκετά συνεπείς σε όλες τις ομάδες».

Οι ερευνητές περίμεναν ότι τα άτομα με υψηλότερα επίπεδα άγχους θα παρουσίαζαν αρνητικές αλλαγές στη διάθεσή τους, όπως αυξημένη νευρικότητα, μετά την κατανάλωση καφεΐνης. Ωστόσο, ο Hachenberger τονίζει ότι τα άτομα που αντιδρούν αρνητικά στην καφεΐνη μπορεί να την αποφεύγουν και ότι η μελέτη δεν περιελάμβανε άτομα που αποφεύγουν εντελώς την καφεΐνη.

Ο ρόλος των συμπτωμάτων στέρησης καφεΐνης παραμένει ασαφής

Οι ερευνητές αποδίδουν τo αίσθημα ευφορίας που προκαλεί η καφεΐνη στην πρωινή διάθεση, στην ικανότητά της να μπλοκάρει τους υποδοχείς αδενοσίνης, γεγονός που προάγει την εγρήγορση και κάνει τα άτομα να αισθάνονται πιο ενεργητικά.

«Η καφεΐνη δρα αναστέλλοντας τους υποδοχείς αδενοσίνης, κάτι που μπορεί να αυξήσει τη δραστηριότητα της ντοπαμίνης σε βασικές περιοχές του εγκεφάλου - ένα αποτέλεσμα που μελέτες έχουν συνδέσει με βελτίωση της διάθεσης και μεγαλύτερη εγρήγορση», λέει η καθηγήτρια Anu Realo από το Πανεπιστήμιο του Warwick.

Παραμένει ασαφές εάν αυτή η επίδραση σχετίζεται με τη μείωση των συμπτωμάτων στέρησης μετά από μια νύχτα ύπνου. «Ακόμη και άτομα με μέτρια κατανάλωση καφεΐνης μπορούν να παρουσιάσουν ήπια συμπτώματα στέρησης που εξαφανίζονται με το πρώτο φλιτζάνι καφέ ή τσάι το πρωί», λέει η Realo.

Κατανάλωση καφεΐνης: Μια παγκόσμια συνήθεια

«Περίπου το 80% των ενηλίκων παγκοσμίως καταναλώνουν ποτά με καφεΐνη, και η χρήση τέτοιων διεγερτικών ουσιών χρονολογείται από πολύ παλιά στην ιστορία της ανθρωπότητας», λέει ο καθηγητής Sakari Lemola από το Πανεπιστήμιο του Bielefeld και κύριος συγγραφέας της μελέτης. «Ακόμη και τα άγρια ζώα καταναλώνουν καφεΐνη. Οι μέλισσες και οι μπάμπουρες προτιμούν το νέκταρ από φυτά που περιέχουν καφεΐνη».

Οι συγγραφείς της μελέτης προειδοποιούν ότι η καφεΐνη μπορεί να οδηγήσει σε εξάρτηση. Η υπερβολική πρόσληψη συνδέεται με διάφορους κινδύνους για την υγεία, ενώ η κατανάλωσή της αργά το βράδυ μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα ύπνου.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Scientific Reports.

© 2014-2025 Onmed.gr - All rights reserved