Κύστη θυρεοειδούς: Συμπτώματα, αιτίες, διάγνωση και θεραπεία

Οι κύστεις θυρεοειδούς είναι συχνές, συνήθως ακίνδυνες και συχνά ανακαλύπτονται τυχαία κατά τη διάρκεια εξετάσεων ρουτίνας ή απεικονίσεων που γίνονται για άσχετους λόγους.

Τι είναι μια κύστη θυρεοειδούς;

Μια κύστη θυρεοειδούς είναι ένας όζος θυρεοειδούς γεμάτος με υγρό, που σημαίνει ότι είναι μια εντοπισμένη περιοχή μέσα στον θυρεοειδή όπου έχει συσσωρευτεί υγρό. Οι κύστεις θυρεοειδούς εμπίπτουν σε τρεις κύριες κατηγορίες:

1. Καθαρές (απλές) κύστεις: Πλήρως γεμάτες με υγρό και συνήθως καλοήθεις.
2. Σύνθετες κύστεις: Περιέχουν τόσο υγρά όσο και στερεά συστατικά.
3. Μερικώς κυστικοί όζοι: Κυρίως συμπαγείς με μικρές θύλακες υγρού στο εσωτερικό.

Ενώ η λέξη «κύστη» μπορεί να ακούγεται ανησυχητική, οι περισσότερες κύστεις θυρεοειδούς δεν είναι καρκινικές και δεν επηρεάζουν την λειτουργία του θυρεοειδούς.

Τι προκαλεί τις κύστεις θυρεοειδούς;

Οι κύστεις θυρεοειδούς συνήθως σχηματίζονται όταν ένας προϋπάρχων όζος θυρεοειδούς εκφυλίζεται ή διασπάται, επιτρέποντας τη συσσώρευση υγρού. Παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό:

• Υπερανάπτυξη φυσιολογικού θυρεοειδικού ιστού
• Μικρή αιμορραγία μέσα σε έναν θυρεοειδή όζο
• Εκφύλιση μακροχρόνιων όζων
• Φλεγμονή από θυρεοειδίτιδα
• Συγγενείς αναπτυξιακές ανωμαλίες (λιγότερο συχνές)

Οι περισσότερες κύστεις αναπτύσσονται με την πάροδο του χρόνου και δεν προκαλούν συμπτώματα εκτός εάν μεγαλώσουν.

Είναι οι θυρεοειδικές κύστεις καρκινικές;

Η συντριπτική πλειοψηφία των θυρεοειδικών κυστών (ειδικά οι απλές) είναι καλοήθεις.

Ο κίνδυνος καρκίνου είναι εξαιρετικά χαμηλός για τις κύστεις που είναι γεμάτες με υγρό, αλλά ελαφρώς υψηλότερος εάν η κύστη έχει συμπαγή συστατικά. Ακόμα και τότε, οι περισσότερες σύνθετες κύστεις εξακολουθούν να είναι μη καρκινικές.

Η αξιολόγηση επικεντρώνεται στον εντοπισμό των κυστών, που χρήζουν στενότερης παρακολούθησης ή βιοψίας.

Συμπτώματα μιας θυρεοειδικής κύστης

Πολλές θυρεοειδικές κύστεις δεν προκαλούν συμπτώματα και παραμένουν απαρατήρητες. Όταν εμφανίζονται συμπτώματα, συνήθως σχετίζονται με το μέγεθος ή την ακριβή τοποθεσία της κύστης, όπως:

• Ένα ορατό πρήξιμο ή μικρό εξόγκωμα στο μπροστινό μέρος του λαιμού
• Ένα αίσθημα πληρότητας, πίεσης ή σφιξίματος
• Δυσκολία στην κατάποση (εάν η κύστη είναι μεγάλη)
• Βραχνάδα ή αλλαγές στη φωνή
• Δυσφορία κατά την περιστροφή του κεφαλιού
• Ξαφνικός πόνος εάν εμφανιστεί αιμορραγία μέσα στην κύστη

Οι κύστεις του θυρεοειδούς συνήθως δεν επηρεάζουν τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών, επομένως τα συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού ή υποθυρεοειδισμού είναι ασυνήθιστα, εκτός εάν υπάρχει άλλη πάθηση του θυρεοειδούς.

Πώς διαγιγνώσκονται οι κύστεις του θυρεοειδούς

• Φυσική εξέταση: Ο ενδοκρινολόγος θα ψηλαφήσει τον λαιμό σας αναζητώντας κάποιο τυχόν εξόγκωμα ή ασυμμετρία στον θυρεοειδή αδένα.
• Υπερηχογράφημα: Αυτή είναι η πιο σημαντική διαγνωστική εξέταση. Προσδιορίζει εάν η κύστη είναι απλή ή σύνθετη και μετρά το μέγεθος και τη δομή της.
• Παρακέντηση: Εάν η κύστη περιέχει συμπαγείς περιοχές ή φαίνεται ύποπτη στον υπέρηχο, με μια παρακέντηση θα ληφθεί δείγμα υγρού και θα γίνει εξέταση των κυττάρων. Οι απλές κύστεις συχνά καταρρέουν/αδειάζουν μετά την παρακέντηση.
• Εξετάσεις λειτουργίας θυρεοειδούς: Οι εξετάσεις αίματος (TSH, T3, T4) βοηθούν στον αποκλεισμό άλλων διαταραχών του θυρεοειδούς, αλλά συνήθως παραμένουν φυσιολογικές σε άτομα με κύστεις θυρεοειδούς.

Επιλογές θεραπείας για κύστεις θυρεοειδούς

Οι περισσότερες κύστεις θυρεοειδούς δεν απαιτούν θεραπεία εκτός εάν μεγαλώνουν ή προκαλούν δυσφορία ή περιέχουν ανησυχητικά χαρακτηριστικά.

Προσεκτική παρακολούθηση

Οι μικρές, ασυμπτωματικές κύστεις παρακολουθούνται με περιοδικούς υπερήχους.

Παροχέτευση υγρού

Χρησιμοποιείται βελόνα για την παροχέτευση της κύστης, παρέχοντας συχνά άμεση ανακούφιση. Οι κύστες μπορεί να επιστρέψουν, ειδικά εάν η αναρρόφηση είναι η μόνη θεραπεία.

Κατάλυση με αιθανόλη

Μια διαδικασία όπου μια μικρή ποσότητα αλκοόλ εγχέεται στην κύστη μετά την παροχέτευσή της. Αυτό βοηθά στη συρρίκνωση και την πρόληψη της υποτροπής. Χρησιμοποιείται συνήθως για υποτροπιάζουσες απλές κύστεις.

Χειρουργική επέμβαση

Χρειάζεται συνήθως μόνο εάν:

• Η κύστη συνεχίζει να υποτροπιάζει
• Αυξάνεται αρκετά ώστε να προκαλεί συμπτώματα πίεσης
• Ο καρκίνος δεν έχει αποκλειστεί από τις άλλες εξετάσεις
• Η κύστη επηρεάζει την εμφάνιση ή την άνεση

Πότε πρέπει να σας ανησυχήσει μια κύστη θυρεοειδούς

Ζητήστε αξιολόγηση εάν παρατηρήσετε:

• Ταχεία διεύρυνση κύστης
• Πόνο ή ξαφνικό πρήξιμο
• Δυσκολία στην κατάποση ή την αναπνοή
• Επίμονη βραχνάδα
• Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του θυρεοειδούς
• Κύστη με συμπαγή στοιχεία στο υπερηχογράφημα

Οι περισσότερες κύστεις παραμένουν σταθερές και ακίνδυνες, αλλά η παρακολούθηση διασφαλίζει την έγκαιρη ανίχνευση των σπάνιων περιπτώσεων που χρήζουν θεραπείας.

Πρόγνωση

Για τους περισσότερους ασθενείς οι κύστεις του θυρεοειδούς είναι μια ήπια, διαχειρίσιμη πάθηση. Πολλές δεν απαιτούν καν παρέμβαση πέρα από την απλή παρακολούθηση. Ακόμα και όταν χρειάζεται θεραπεία, είναι συνήθως ελάχιστα επεμβατική. Τα περισσότερα άτομα διατηρούν φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς και ζουν χωρίς συμπτώματα.

Συχνές Ερωτήσεις

Οι κύστεις του θυρεοειδούς εξαφανίζονται μόνες τους;

Μερικές φορές. Οι μικρές κύστεις μπορεί να συρρικνωθούν ή να εξαφανιστούν, αλλά πολλές παραμένουν σταθερές με την πάροδο του χρόνου.

Είναι μια κύστη το ίδιο με έναν όζο του θυρεοειδούς;

Μια κύστη είναι ένας τύπος όζου, αλλά είναι γεμάτη με υγρό. Άλλοι όζοι μπορεί να είναι συμπαγείς ή μικτοί.

Μπορούν οι κύστεις του θυρεοειδούς να προκαλέσουν αύξηση βάρους ή κόπωση;

Συνήθως όχι. Σπάνια επηρεάζουν τα επίπεδα ορμονών, εκτός εάν συνυπάρχει κάποια άλλη διαταραχή του θυρεοειδούς.

Πόσο συχνά πρέπει να ελέγχεται μια κύστη του θυρεοειδούς;

Οι περισσότερες απαιτούν επαναληπτικό υπερηχογράφημα κάθε 6-12 μήνες, ανάλογα με το μέγεθος και τα χαρακτηριστικά.

Συμπέρασμα

Οι κύστεις του θυρεοειδούς είναι συχνές, συνήθως καλοήθεις και συχνά ανακαλύπτονται τυχαία. Η κατανόηση του τι είναι και πώς διαφέρουν από τους συμπαγείς όζους του θυρεοειδούς βοηθά στην εξάλειψη της περιττής ανησυχίας.

Εάν παρατηρήσετε κάποιο ογκίδιο στον λαιμό ή εμφανίσετε συμπτώματα πίεσης, η έγκαιρη αξιολόγηση από ενδοκρινολόγο εξασφαλίζει σωστή διάγνωση και ψυχική ηρεμία.

Πηγές:
verywellhealth.com
mayoclinic.org
clevelandclinic.org
endocrine.org
harvard.edu