Ξηρός βήχας: 8 λόγοι που επιδεινώνεται τη νύχτα και 8 λύσεις γι’ αυτό

Συχνά γίνεται πιο αισθητός τη στιγμή που ξαπλώνετε, ακόμα κι αν φαινόταν διαχειρίσιμος κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο νυχτερινός βήχας είναι ένα συνηθισμένο σύμπτωμα τόσο σε βραχυπρόθεσμες όσο και σε χρόνιες παθήσεις και συμβαίνει για διάφορους φυσιολογικούς λόγους, οι οποίοι σχετίζονται με τη βαρύτητα, την ευαισθησία των αεραγωγών και τον τρόπο, που συμπεριφέρεται το αναπνευστικό σύστημα κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Ο νυχτερινός βήχας δεν είναι μια διακριτή πάθηση: ο βήχας είναι πάντα ίδιος, απλά εκδηλώνεται διαφορετικά λόγω του τρόπου λειτουργίας του σώματός σας, όταν ξαπλώνετε, αναπνέετε πιο αργά και αντιμετωπίζετε ένα ξηρότερο εσωτερικό περιβάλλον μετά τη δύση του ηλίου.

Γιατί ο ξηρός βήχας επιδεινώνεται τη νύχτα

1. Η βαρύτητα αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο αποστραγγίζεται η βλέννα

Παρόλο που ένας ξηρός βήχας δεν παράγει βλέννα, που μπορείτε να αισθανθείτε, η βλέννα από την μύτη ή το άνω μέρος του λαιμού εξακολουθεί να στάζει στο πίσω μέρος του λαιμού, όταν ξαπλώνετε σε οριζόντια θέση. Αυτή η «σιωπηλή» οπισθορρινική έκκριση ερεθίζει τον αεραγωγό και προκαλεί βήχα τη νύχτα πολύ πιο εύκολα απ’ ό,τι κατά τη διάρκεια της ημέρας.

2. Οι αεραγωγοί γίνονται πιο ευαίσθητοι

Τη νύχτα, το σώμα βιώνει φυσικές μεταβολές στις ορμόνες και στη δραστηριότητα του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Για ορισμένους, αυτό αυξάνει την ευαισθησία των βρόγχων, καθιστώντας τους αεραγωγούς πιο αντιδραστικούς σε ερεθιστικά.

3. Ο εσωτερικός αέρας γίνεται πιο ξηρός

Τα θερμαντικά σώματα, τα κλιματιστικά και η ελάχιστη ανανέωση του αέρα τείνουν να ξηραίνουν τον λαιμό και την επένδυση των αεραγωγών. Ένας ξηρός αεραγωγός ερεθίζεται πιο εύκολα και είναι πιο πιθανό να αντιδράσει με βήχα.

4. Η παλινδρόμηση οξέος γίνεται πιο αισθητή όταν ξαπλώνετε

Ακόμα και χωρίς την κλασική καούρα, οξύ του στομάχου μπορεί να φτάσει ψηλά στον λαιμό τη νύχτα και να ερεθίσει τους αεραγωγούς, προκαλώντας έναν ξηρό, επίμονο βήχα. Αυτό είναι συχνά χειρότερο όταν τρώτε αργά, ξαπλώνετε αμέσως μετά τα γεύματα και καταναλώνετε όξινα ή πικάντικα τρόφιμα.

5. Τα συμπτώματα άσθματος οξύνονται κατά τη διάρκεια του ύπνου

Η φλεγμονή που σχετίζεται με το άσθμα συχνά ακολουθεί ένα κιρκάδιο μοτίβο. Αυτό σημαίνει ότι τα συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένου του ξηρού νυχτερινού βήχα, μπορεί να επιδεινωθούν το βράδυ ή κατά τη διάρκεια του ύπνου.

6. Επιπτώσεις πρόσφατων ιογενών λοιμώξεων

Ένας ξηρός, επίμονος βήχας μετά από κρυολόγημα, γρίπη ή COVID-19 μπορεί να διαρκέσει για εβδομάδες, ειδικά τη νύχτα. Οι αεραγωγοί που επουλώνονται παραμένουν υπερευαίσθητοι και αντιδρούν πιο έντονα όταν εκτίθενται σε δροσερό ή ξηρό αέρα.

7. Περιβαλλοντικοί και αλλεργιογόνοι παράγοντες

Τα ακάρεα σκόνης, το τρίχωμα κατοικίδιων ζώων και η μούχλα μέσα στην κρεβατοκάμαρα μπορούν να ερεθίσουν τους αεραγωγούς. Πολλοί μπορεί να μην παρατηρήσουν αυτούς τους παράγοντες κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά η έκθεση κατά τη διάρκεια των ωρών που περνούν στο κρεβάτι μπορεί να οδηγήσει σε έναν ισχυρότερο νυχτερινό βήχα.

8. Φάρμακα που ξηραίνουν τους αεραγωγούς

Ορισμένες θεραπείες, όπως αντιισταμινικά, αντιυπερτασικά και διάφορα φάρμακα που προκαλούν ξηροστομία, μπορούν να κάνουν τον λαιμό πιο ευαίσθητο μετά το σκοτάδι.

Τι μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον νυχτερινό ξηρό βήχα

Μικρές αλλαγές πριν από τον ύπνο μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον βήχα και να βελτιώσουν τον ύπνο:

1. Υψώστε το κεφάλι σας ενώ κοιμάστε: Η χρήση ενός επιπλέον μαξιλαριού ή ενός ρυθμιζόμενου κρεβατιού μειώνει την οπισθορρινική καταρροή και την παλινδρόμηση, βοηθώντας να διατηρείται ο αεραγωγός καθαρότερος.
2. Ενυδατωθείτε καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας: Η σωστή ενυδάτωση υποστηρίζει την επένδυση του βλεννογόνου του λαιμού, καθιστώντας την λιγότερο αντιδραστική τη νύχτα. Γουλιές ζεστού νερού ή τσαγιού πριν τον ύπνο μπορεί να καταπραΰνουν τον ερεθισμό.
3. Χρησιμοποιήστε έναν υγραντήρα τη νύχτα: Η διατήρηση της υγρασίας του υπνοδωματίου σε ένα άνετο εύρος βοηθά στην ανακούφιση της ξηρότητας που συμβάλλει στον νυχτερινό βήχα.
4. Αποφύγετε να τρώτε κοντά στην ώρα του ύπνου: Το να αφήνετε τουλάχιστον 2-3 ώρες μεταξύ του τελευταίου γεύματός σας και του ύπνου μειώνει την πιθανότητα βήχα που σχετίζεται με την παλινδρόμηση.
5. Μειώστε τα νυχτερινά αλλεργιογόνα: Το τακτικό πλύσιμο των κλινοσκεπασμάτων, οι ανθεκτικές στα ακάρεα σκόνης μαξιλαροθήκες και η απομάκρυνση των κατοικίδιων ζώων από το υπνοδωμάτιο μπορεί να κάνει αισθητή διαφορά για τον βήχα που σχετίζεται με αλλεργίες.
6. Δοκιμάστε λύσεις που καταπραΰνουν τον λαιμό: Ζεστά υγρά, μέλι αναμεμειγμένο με ροφήματα βοτάνων (όχι σε παιδιά κάτω του 1 έτους), γαργάρες με αλμυρό νερό ή παστίλιες μπορούν να καταπραΰνουν τον ερεθισμό των αεραγωγών.
7. Εξετάστε τα φάρμακα με έναν γιατρό: Εάν υποψιάζεστε ότι ένα φάρμακο επιδεινώνει τον βήχα σας, ένας γιατρός μπορεί να είναι σε θέση να προσαρμόσει τη δόση ή να συστήσει εναλλακτικές λύσεις.
8. Χρησιμοποιήστε βοηθήματα για τον νυχτερινό βήχα: Κάποιες μη συνταγογραφούμενες επιλογές, όπως αντιβηχικά ή ρινικά σπρέι με αλατούχο διάλυμα, μπορεί να βοηθήσουν, ανάλογα με την υποκείμενη αιτία.

Πότε να πάτε σε γιατρό

Παρόλο που ο νυχτερινός ξηρός βήχας είναι συχνά ακίνδυνος, ορισμένα συμπτώματα απαιτούν ιατρική αξιολόγηση:

• Βήχας που επιμένει για περισσότερο από 3-4 εβδομάδες
• Δύσπνοια
• Συριγμός
• Πυρετός
• Πόνος στο στήθος
• Βήχας με αίμα
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Πρήξιμο στα πόδια (πιθανό σημάδι βήχα που σχετίζεται με την καρδιά)
• Νυχτερινές εφιδρώσεις
• Ιστορικό άσθματος που δεν ελέγχεται πλέον

Συχνές Ερωτήσεις

Γιατί ο βήχας μου ξεκινά μόνο όταν ξαπλώνω;

Το να ξαπλώνετε σε οριζόντια θέση αυξάνει την οπισθορρινική καταρροή και την παλινδρόμηση, τα οποία ερεθίζουν τους αεραγωγούς.

Μπορεί ο ξηρός αέρας από μόνος του να προκαλέσει νυχτερινό βήχα;

Ναι. Το ξηρό εσωτερικό περιβάλλον μπορεί να κάνει τον λαιμό πιο ευαίσθητο, προκαλώντας βήχα.

Είναι ο βήχας τη νύχτα πάντα σοβαρός;

Συνήθως όχι, αλλά τα επίμονα ή τα επιδεινούμενα συμπτώματα θα πρέπει να αξιολογούνται.

Πρέπει να χρησιμοποιώ υγραντήρα;

Ένας υγραντήρας μπορεί να βοηθήσει, ειδικά κατά τη διάρκεια του χειμώνα ή σε πολύ ξηρά κλίματα.

Συμπέρασμα

Ένας ξηρός βήχας τη νύχτα μπορεί να είναι εκνευριστικός, αλλά η κατανόηση των αιτιών πίσω από αυτόν προσφέρει μια οδό ανακούφισης. Προσαρμόζοντας το περιβάλλον ύπνου σας, υποστηρίζοντας την ενυδάτωση και αντιμετωπίζοντας ερεθιστικούς παράγοντες, οι περισσότεροι νυχτερινοί βήχες μπορούν να μετριαστούν.

Όταν τα συμπτώματα επιμένουν ή επιδεινώνονται, ένας γιατρός μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό της υποκείμενης αιτίας και να καθοδηγήσει την πιο αποτελεσματική θεραπεία.

Πηγές:
health.com
mayoclinic.org
clevelandclinic.org
nhs.uk
healthline.com