ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Πότε η λαχτάρα για φαγητό γίνεται εθισμός

Ακούμε συχνά τη φράση «είμαι εθισμένος στα γλυκά». Μπορεί όμως η επιθυμία για φαγητό και συγκεκριμένα τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε λίπος ή ζάχαρη να δημιουργήσουν εθισμό οδηγώντας σε παχυσαρκία;

Πότε η λαχτάρα για φαγητό γίνεται εθισμός

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πληροφόρησης για τα Τρόφιμα, ο εθισμός χαρακτηρίζεται από ακατανίκητη τάση για χρήση μιας ουσίας, από την ανεξέλεγκτη κατανάλωσή της και από την ύπαρξη στερητικών συμπτωμάτων (π.χ. άγχος και εκνευρισμός), στις περιπτώσεις που παρεμποδίζεται η πρόσβαση στην ουσία αυτή.

Οι άνθρωποι που υποφέρουν από διαταραχές πρόσληψης τροφής, όπως η εκδήλωση αδηφαγικών επεισοδίων, η ψυχογενής ανορεξία και η βουλιμία, τείνουν να εμφανίζουν τα συμπτώματα αυτά, γεγονός που φανερώνει την ύπαρξη ομοιότητας στον τρόπο με τον οποίο το σώμα αντιδρά σε καταστάσεις εξάρτησης από φαρμακευτικές ουσίες και σε καταστάσεις ανεξέλεγκτης τάσης κατανάλωσης τροφής.

oliki

Υπεύθυνα για την αίσθηση ευχαρίστησης που προέρχεται από την κατανάλωση τροφής και τη χρήση ναρκωτικών ουσιών είναι κάποια κοινά μονοπάτια στον εγκέφαλο. Για παράδειγμα, μελέτες σε ποντίκια έδειξαν ότι η επαναλαμβανόμενη και υπερβολική πρόσληψη ζάχαρης μπορεί να ευαισθητοποιήσει τους υποδοχείς ντοπαμίνης στον εγκέφαλο (μία ουσία που παράγεται στον εγκέφαλο όταν νιώθουμε ευχαρίστηση) με τον ίδιο τρόπο που τους ενεργοποιεί και η κατάχρηση παράνομων ναρκωτικών ουσιών. Μελέτες σε ανθρώπους που χρησιμοποιούν τεχνικές νευρικής απεικόνισης του εγκεφάλου, η οποία επιτρέπει την απεικόνιση της δομής και της λειτουργίας του, δείχνουν, επίσης, ομοιότητες μεταξύ των φυσιολογικών αντιδράσεων απόκρισης στην προσμονή ενός εύγεστου φαγητού και στην κατάχρηση ναρκωτικών - για παράδειγμα υπάρχει απελευθέρωση ντοπαμίνης στις ίδιες περιοχές του εγκεφάλου.

Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση τροφής είναι μια περίπλοκη συμπεριφορά, η οποία συνδυάζει, πέρα από το σύστημα της ευχαρίστησης/ανταμοιβής, πολλές διαφορετικές ορμόνες και συστήματα στο σώμα, και προσθέτους πως ο όρος «λαχτάρα για φαγητό» είναι πιο κατάλληλος από τον όρο «εθισμός στο φαγητό». Πρόκειται για την έντονη επιθυμία κατανάλωσης ενός συγκεκριμένου φαγητού ή είδους, στο οποίο είναι δύσκολο να αντισταθούμε.

Η αλήθεια είναι ότι η λαχτάρα για διάφορα τρόφιμα είναι ένα σύνηθες φαινόμενο. Σχεδόν όλες οι γυναίκες και οι περισσότεροι άντρες έχουν βιώσει κάποιας μορφής ακατάσχετη επιθυμία για τρόφιμα σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Πιο συχνή είναι η λαχτάρα για κατανάλωση σοκολάτας (40% των γυναικών) ή γενικότερα για τρόφιμα υψηλά σε λιπαρά ή/και ζάχαρη, ή υψηλά σε υδατάνθρακες.

Η λαχτάρα για φαγητό όμως είναι πολύ σημαντικό θέμα, γιατί μπορεί να παίζει ρόλο στην υπερφαγία που παρατηρείται σε καταστάσεις, όπως η αδηφαγία, η βουλιμία, η παχυσαρκία, αν και το ερώτημα για τη σχέση αυτή παραμένει ακόμα ανοιχτό.

Διαβάστε επίσης:
Ο «χρυσός» δεκάλογος της υγιεινής διατροφής
30 τροφές που μας φουσκώνουν σε φωτογραφίες