Air fryer: Πώς να μειώσετε το ακρυλαμίδιο στο τηγάνισμα - Πιθανώς καρκινογόνο

Ενώ μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση της πρόσληψης θερμίδων και χρήσης λαδιού, οι ειδικοί στον τομέα της υγείας έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με ορισμένους κινδύνους, που σχετίζονται με το μαγείρεμα σε air fryer, ειδικά όταν τα τρόφιμα είναι υπερβολικά μαγειρεμένα ή επεξεργασμένα σε μεγάλο βαθμό.

Αυτό το άρθρο παραθέτει τους πιθανούς κινδύνους υγείας από τη χρήση μιας φριτέζας αέρα. Παρέχει επίσης επιστημονικά υποστηριζόμενες συμβουλές για το πώς να χρησιμοποιείτε ένα air fryer με ασφάλεια και χωρίς να διακυβεύεται μακροπρόθεσμα η υγεία σας.

Μπορούν τα air fryers να παράγουν επιβλαβείς ενώσεις κατά το μαγείρεμα;

Ναι. Οι φριτέζες αέρα μπορούν να παράγουν ακρυλαμίδιο και άλλες δυνητικά επιβλαβείς ουσίες, όταν μαγειρεύετε αμυλούχα τρόφιμα σε υψηλές θερμοκρασίες.

Το ακρυλαμίδιο είναι μια χημική ουσία που σχηματίζεται όταν ορισμένα τρόφιμα -ειδικά οι πατάτες- μαγειρεύονται σε θερμοκρασίες άνω των 120°C. Έχει ταξινομηθεί από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) ως πιθανώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο. Αν και οι φριτέζες αέρα χρησιμοποιούν λιγότερο λάδι, εξακολουθούν να φτάνουν σε υψηλές θερμοκρασίες και μπορεί να παράγουν ακρυλαμίδιο, εάν τα τρόφιμα μαγειρεύονται ή ροδίζουν υπερβολικά.

Για να μειώσετε αυτόν τον κίνδυνο:

• Αποφύγετε το υπερβολικό ψήσιμο ή την απανθράκωση αμυλούχων τροφών, όπως οι πατάτες και το ψωμί
• Μαγειρέψτε στη χαμηλότερη αποτελεσματική θερμοκρασία
• Περιορίστε τη συχνή κατανάλωση φαγητών που έχουν μαυρίσει ή τα πολύ τραγανά κομμάτια τους
• Μουλιάστε τις κομμένες πατάτες σε νερό πριν τις τηγανίσετε στον αέρα για να μειώσετε τον σχηματισμό ακρυλαμιδίου

Μπορεί με το μαγείρεμα σε air fryer να χαθούν θρεπτικά συστατικά;

Ναι, ορισμένες βιταμίνες —ειδικά εκείνες που είναι ευαίσθητες στη θερμότητα— μπορεί να αποικοδομηθούν κατά το μαγείρεμα σε υψηλή θερμοκρασία.

Η βιταμίνη C, ορισμένες βιταμίνες του συμπλέγματος Β και οι πολυφαινόλες μπορούν να μειωθούν από τον ζεστό αέρα που κυκλοφορεί στα air fryers. Αυτό είναι ένα κοινό πρόβλημα με πολλές μεθόδους μαγειρέματος σε υψηλή θερμοκρασία και δεν αφορά μόνο τις φριτέζες αέρα, αλλά αξίζει να το λάβετε υπόψη όταν σχεδιάζετε μια ισορροπημένη διατροφή.

Για να ελαχιστοποιήσετε την απώλεια θρεπτικών συστατικών:

• Αποφύγετε το υπερβολικό ψήσιμο των λαχανικών
• Χρησιμοποιήστε μικρότερους χρόνους μαγειρέματος και χαμηλότερες θερμοκρασίες
• Συμπληρώστε τα τηγανισμένα στον αέρα φαγητά με ωμά ή ελαφρώς μαγειρεμένα στον ατμό φαγητά

Οι φριτέζες αέρα «ενθαρρύνουν» την υπερκατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων;

Ναι, ειδικά όταν χρησιμοποιούνται για να μαγειρέψουν συχνά κατεψυγμένα, εξαιρετικά επεξεργασμένα σνακ.

Η ευκολία του air fryer μπορεί να οδηγήσει ακούσια τους χρήστες να καταναλώνουν περισσότερα επεξεργασμένα προϊόντα, όπως κατεψυγμένες πατάτες ή προψημένα τρόφιμα. Αυτά είναι συχνά πλούσια σε νάτριο (αλάτι), πρόσθετα και ανθυγιεινά λίπη, ακόμα και χωρίς τηγάνισμα.

Για πιο υγιεινές συνήθειες:

• Δώστε προτεραιότητα στα φρέσκα, ολόκληρα τρόφιμα έναντι των συσκευασμένων κατεψυγμένων προϊόντων
• Διαβάστε προσεκτικά τις ετικέτες πριν τηγανίσετε στον αέρα κατεψυγμένα γεύματα
• Χρησιμοποιείστε φριτέζες αέρα για την προετοιμασία λαχανικών, άπαχων κρεάτων ή οσπρίων

Υπάρχουν αναπνευστικοί κίνδυνοι από τη χρήση air fryer;

Ναι, αν και σπάνια, η επαναλαμβανόμενη έκθεση σε έλαια και αναθυμιάσεις με αεροζόλ μπορεί να ερεθίσει τους αεραγωγούς.

Ορισμένες φριτέζες αέρα απελευθερώνουν λεπτά σωματίδια («ομίχλη λαδιού») κατά το μαγείρεμα, ειδικά όταν τα λιπαρά τρόφιμα παρασκευάζονται σε υψηλή θερμοκρασία. Σε κουζίνες που δεν αερίζονται καλά, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ερεθισμό ή να επιδεινώσει καταστάσεις, όπως το άσθμα. Αυτή η ανησυχία είναι παρόμοια με άλλες συσκευές μαγειρέματος, που εκπέμπουν θερμότητα και αναθυμιάσεις.

Για την προστασία της αναπνευστικής σας υγείας:

• Χρησιμοποιήστε τη φριτέζα αέρα σε καλά αεριζόμενο χώρο
• Καθαρίζετε τακτικά τη συσκευή για να αποφύγετε τη συσσώρευση υπολειμμάτων
• Αποφύγετε να μαγειρεύετε συχνά πολύ λιπαρά τρόφιμα

Τα air fryers ενέχουν κινδύνους έκθεσης σε τοξικά υλικά ή πλαστικά;

Μόνο οι κακώς κατασκευασμένες ή πλαστές συσκευές ενέχουν τέτοιους κινδύνους.

Οι φριτέζες αέρα από αξιόπιστες μάρκες χρησιμοποιούν υλικά που είναι ασφαλή για τα τρόφιμα και ανθεκτικά στη θερμότητα. Ωστόσο, ορισμένα μοντέλα εκτός επωνυμίας μπορεί να περιέχουν πλαστικά εξαρτήματα χαμηλής ποιότητας που αποικοδομούνται με την πάροδο του χρόνου ή απελευθερώνουν πτητικές ουσίες. Να επιλέγετε πάντα πιστοποιημένες συσκευές και να ελέγχετε για προβλήματα υπερθέρμανσης ή δυσοσμίας.

Για ασφάλεια:

• Αγοράζετε αξιόπιστες μάρκες με πιστοποιήσεις
• Επιθεωρήστε για σημάδια ζημιάς ή μυρωδιές πλαστικού κατά την πρώτη χρήση
• Αποφύγετε τη χρήση air fryer με αντικολλητικές επικαλύψεις που γρατσουνίζουν ή ξεφλουδίζουν

Συχνές Ερωτήσεις

Είναι το μαγείρεμα στο air fryer πιο υγιεινό απ’ ό,τι στο τηγάνι;

Γενικά ναι. Το τηγάνισμα στον αέρα μειώνει σημαντικά την περιεκτικότητα σε λάδι, κάτι που μειώνει την πρόσληψη θερμίδων και λίπους. Ωστόσο, οι μέθοδοι μαγειρέματος εξακολουθούν να έχουν σημασία: τα τηγανισμένα στον αέρα επεξεργασμένα σνακ δεν είναι εγγενώς υγιεινά.

Μπορούν οι φριτέζες αέρα να προκαλέσουν καρκίνο;

Δεν υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της χρήσης air fryer και του καρκίνου. Ωστόσο, τα υπερβολικά μαγειρεμένα ή πολύ καψαλισμένα τρόφιμα μπορεί να περιέχουν ακρυλαμίδιο, το οποίο είναι πιθανώς καρκινογόνο. Ο κίνδυνος μπορεί να μειωθεί με σωστές πρακτικές μαγειρέματος.

Είναι ασφαλές να χρησιμοποιώ air fryer κάθε μέρα;

Ναι, εάν χρησιμοποιείται σωστά και με μια ισορροπημένη διατροφή. Το κλειδί είναι να επιλέγετε πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, ολόκληρα τρόφιμα και να αποφεύγετε να βασίζεστε υπερβολικά σε επεξεργασμένα συστατικά.

Ποιο είναι το καλύτερο λάδι για χρήση σε φριτέζα αέρα;

Χρησιμοποιήστε λάδια με υψηλό σημείο καπνού, όπως ραφιναρισμένο λάδι αβοκάντο (271 °C) ή καλαμποκέλαιο (230–238 °C), εάν είναι απαραίτητο να προσθέσετε λάδι. Το ραφιναρισμένο ελαιόλαδο έχει σημείο καπνού 199–243 °C. Αποφύγετε την υπερθέρμανση των λαδιών, για να μειώσετε τον καπνό και την υποβάθμιση των χημικών τους ενώσεων.

Οι φριτέζες αέρα εκπέμπουν ακτινοβολία;

Όχι. Χρησιμοποιούν ταχεία κυκλοφορία αέρα και θερμαντικό στοιχείο, όχι ακτινοβολία ή μικροκύματα. Θεωρούνται ασφαλείς όταν χρησιμοποιούνται όπως προβλέπεται.

Σύνοψη

Οι φριτέζες αέρα προσφέρουν μια βολική και πιο υγιεινή εναλλακτική λύση στο βαθύ τηγάνισμα, αλλά δεν είναι χωρίς κινδύνους για την υγεία. Το υπερβολικό μαγείρεμα, οι κακές επιλογές τροφίμων και τα μη ασφαλή υλικά μπορούν όλα να θέσουν σε κίνδυνο τα οφέλη τους. Χρησιμοποιώντας το air fryer υπεύθυνα μπορείτε να απολαύσετε τα πλεονεκτήματά του, ελαχιστοποιώντας τις πιθανές βλάβες. Το σωστό μαγείρεμα, όχι μόνο η καθαυτή συσκευή, καθορίζει τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία σας.

Πηγές:
healthline.com
wikipedia.org
clevelandclinic.org
fda.gov
nhs.uk