Γιατί μας ελκύουν άτομα με τα οποία δεν μπορούμε να είμαστε μαζί

Είτε πρόκειται για κάποιον που βρίσκεται ήδη σε μια σχέση, συναισθηματικά μη διαθέσιμο ή κοινωνικά εκτός εμβέλειας, αυτό το παράδοξο της επιθυμίας αποκαλύπτει σημαντικές πληροφορίες για το πώς λειτουργεί η ερωτική έλξη.

Η κατανόηση του γιατί τα άτομα που είναι έξω από την ρεαλιστική μας προσέγγιση, μας πυροδοτούν τόσο έντονα συναισθήματα, βοηθάει στο να κατανοήσουμε τα συναισθήματά μας, να διαχειριστούμε τις προσδοκίες μας και να διατηρήσουμε πιο υγιείς σχέσεις.

Αυτό το άρθρο παραθέτει τι λένε οι ειδικοί σχετικά με την ψυχολογία της απαγορευμένης έλξης, τους μηχανισμούς πίσω από αυτήν και πώς να διαχειριστούμε αυτά τα συναισθήματα.

Γιατί νιώθουμε έλξη προς άτομα που δεν είναι διαθέσιμα;

Οι ψυχολόγοι εξηγούν ότι η έλξη συχνά εντείνεται όταν υπάρχουν εμπόδια. Η σπανιότητα και η μη προσβασιμότητα μπορούν να κάνουν κάποιον να φαίνεται πιο πολύτιμος, τροφοδοτώντας την επιθυμία.

• Η αρχή της σπανιότητας: Οι άνθρωποι συχνά θέλουν αυτό που είναι περιορισμένο ή απαγορευμένο, γεγονός που κάνει το μη διαθέσιμο άτομο να φαίνεται πιο ελκυστικό.
• Ιδεαλισμός: Η απόσταση επιτρέπει στο μυαλό να προβάλλει φαντασιώσεις στο άλλο άτομο χωρίς να αντιμετωπίζει τα ελαττώματά του.
• Παράγοντας πρόκλησης: Κάποιοι παρακινούνται από τον ενθουσιασμό της επιδίωξης αυτού που φαίνεται απρόσιτο.
• Ψυχολογική αντίδραση: Οι περιορισμοί πυροδοτούν μια φυσική επιθυμία αντίστασης στα όρια, καθιστώντας το άτομο που βρίσκεται εκτός ορίων πιο επιθυμητό.

Αυτό το μείγμα γνωστικών και συναισθηματικών διεργασιών καθιστά την ανέφικτη έλξη ένα κοινό και ισχυρό συναίσθημα.

Ποιοι ψυχολογικοί μηχανισμοί κάνουν την απαγορευμένη έλξη ισχυρότερη;

Η ερωτική έλξη προς τους μη διαθέσιμους συντρόφους δεν είναι τυχαία: ακολουθεί προβλέψιμα ψυχολογικά πρότυπα.

Αυτοί οι μηχανισμοί υπογραμμίζουν το γιατί τέτοιες έλξεις μπορούν να γίνουν έντονες ακόμα και όταν δεν είναι ρεαλιστικά εφικτή μια πραγματική σχέση.

Υπάρχουν κίνδυνοι στο να έλκεσαι από άτομα με τα οποία δεν μπορείς να είσαι μαζί;

Ναι. Αν και η καθαυτή έλξη είναι φυσιολογική, η εμμονή με άτομα που δεν μπορούμε να κατακτήσουμε ρεαλιστικά μπορεί να επηρεάσει τη συναισθηματική ευεξία και την ικανοποίηση.

• Μη ρεαλιστικά πρότυπα: Η συνεχής σύγκριση με μια ιδανική φιγούρα μπορεί να βλάψει τις υπόλοιπες πραγματικές σχέσεις στη ζωή.
• Συναισθηματική δυσφορία: Η επίμονη επιθυμία/λαχτάρα μπορεί να οδηγήσει σε απογοήτευση, θλίψη ή μειωμένη αυτοεκτίμηση.
• Αποφυγή οικειότητας: Κάποιοι μπορεί υποσυνείδητα να επιδιώκουν ανέφικτους συντρόφους, για να αποφύγουν τη δέσμευση.
• Πίεση στην πραγματική σχέση: Η έλξη για κάποιο άτομο που δεν είναι διαθέσιμο μπορεί να επηρεάσει τις υπάρχουσες σχέσεις.

Οι ψυχολόγοι τονίζουν, ότι ενώ αυτά τα συναισθήματα είναι φυσιολογικά, η ανεξέλεγκτη εμμονή μπορεί να είναι ανθυγιεινή.

Πώς η σύγχρονη κοινωνική δυναμική διαμορφώνει την ιδέα για τον «τέλειο σύντροφο»

Στον σημερινό κόσμο, οι κοινωνικές πιέσεις και τα συναφή “αφηγήματα επιτυχίας” συχνά πείθουν τους ανθρώπους ότι «θα έπρεπε» να στοχεύουν στον/στην “απόλυτο/η σύντροφο”: κάποιο άψογο, ατελείωτα υποστηρικτικό, υπερ-ελκυστικό και επιτυχημένο άτομο. Οι ψυχολόγοι προειδοποιούν ότι αυτή η ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση μπορεί να διαστρεβλώσει τις προσδοκίες, οδηγώντας σε δυσαρέσκεια και έλξη προς συντρόφους που δεν είναι ρεαλιστικά διαθέσιμοι.

Οι σύγχρονες επιρροές περιλαμβάνουν:

• Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και Ψυχαγωγία: Η συνεχής έκθεση σε... επιμελημένες εικόνες και εξιδανικευμένες ρομαντικές ιστορίες δημιουργεί μη ρεαλιστικά πρότυπα αγάπης και ομορφιάς.
• Καταναλωτική κουλτούρα: Το μάρκετινγκ πλαισιώνει τις σχέσεις όπως τα προϊόντα: ενθαρρύνει την ιδέα ότι αν ένας/μία σύντροφος δεν είναι τέλειος/α, τότε μια «καλύτερη επιλογή» μας... περιμένει στην επόμενη γωνία.
• Πιέσεις αυτοεκτίμησης: Η πεποίθηση ότι «όλοι αξίζουν το καλύτερο» μπορεί να ενισχύσει ένα φανταστικό αίσθημα δικαιωματισμού και την απογοήτευση, όταν η πραγματικότητα δεν ευθυγραμμίζεται με την φαντασία.
• Κουλτούρα σύγκρισης: Οι πλατφόρμες online γνωριμιών και το ατελείωτο swiping ενισχύουν την ψευδαίσθηση της απεριόριστης επιλογής, καθιστώντας τους ανθρώπους λιγότερο ικανοποιημένους με τους πραγματικούς συντρόφους.

Αυτή η επιδίωξη του/της «τέλειου συντρόφου» όχι μόνο τροφοδοτεί την έλξη προς ανέφικτους δεσμούς, αλλά μπορεί επίσης να διαβρώσει την οικειότητα της πραγματικής ζωής. Όταν τα άτομα εσωτερικεύουν αυτά τα κοινωνικά μηνύματα, μπορεί να απορρίπτουν συμβατούς συντρόφους, να εξιδανικεύουν τους μη διαθέσιμους και να παραμένουν κολλημένα σε φαύλους κύκλους επιθυμίας και απογοήτευσης αντί να χτίζουν ουσιαστικές, γειωμένες στην πραγματικότητα σχέσεις.

Οι ψυχολόγοι τονίζουν ότι η ικανοποίηση προέρχεται από την αποδοχή της ατέλειας, την εκτίμηση της συναισθηματικής σύνδεσης και την αναγνώριση ότι η ιδέα του άψογου συντρόφου είναι περισσότερο μια κοινωνική κατασκευή παρά ένας ρεαλιστικός στόχος.

Πώς μπορεί κάποιος να αντιμετωπίσει την έλξη για το ανέφικτο;

Η διαχείριση αυτών των συναισθημάτων περιλαμβάνει τόσο αυτογνωσία όσο και πρακτικές στρατηγικές.

• Αποδεχτείτε την έλξη χωρίς κρίση – όταν την αναγνωρίσετε θα μειώσετε και τη δύναμή της πάνω σας.
• Εστιάστε στην πραγματικότητα, υπενθυμίζοντας στον εαυτό σας τα εμπόδια και τους περιορισμούς του ανέφικτου.
• Ανακατευθύνετε την ενέργεια σε χόμπι, φιλίες ή υπάρχουσες σχέσεις.
• Αμφισβητήστε την εξιδανίκευση λαμβάνοντας υπόψη τα ελαττώματα και ενθυμούμενοι ότι η φαντασία διαφέρει από την πραγματικότητα.
• Αναζητήστε ψυχοθεραπεία εάν χρειάζεται για να εξερευνήσετε βαθύτερα μοτίβα, ειδικά εάν ελκύεστε επανειλημμένα από μη ρεαλιστικά διαθέσιμους συντρόφους.

Συχνές Ερωτήσεις

Είναι φυσιολογικό να νιώθουμε έλξη για κάποιο άτομο που δεν είναι διαθέσιμο;

Ναι. Οι ψυχολόγοι το θεωρούν μια κοινή εμπειρία, που έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ψυχολογία και την αντίδραση του εγκεφάλου στην έλλειψη και την πρόκληση.

Η έλξη προς το ανέφικτο σημαίνει ότι είμαι δυστυχισμένος/η στη σχέση μου;

Όχι απαραίτητα. Μπορεί να αντανακλά τη φυσική περιέργεια, αλλά αν είναι επίμονη, θα μπορούσε να σηματοδοτεί ανεκπλήρωτες ανάγκες στη σχέση σας.

Γιατί η έλξη μερικές φορές εξασθενεί όταν το άτομο του πόθου μας γίνεται ξαφνικά διαθέσιμο;

Μόλις αφαιρεθούν τα εμπόδια, η εξιδανίκευση συχνά μειώνεται και το άτομο μπορεί να φαίνεται πιο συνηθισμένο.

Μπορεί η έλξη προς το ανέφικτο να είναι σημάδι φόβου δέσμευσης;

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ναι. Η αναζήτηση μη διαθέσιμων συντρόφων μπορεί να είναι ένας υποσυνείδητος τρόπος για να αποφευχθεί η ευαλωτότητα.

Συμπέρασμα

Η έλξη προς ανθρώπους που δεν μπορούμε να έχουμε είναι ένα καλά τεκμηριωμένο ψυχολογικό φαινόμενο που τροφοδοτείται από την έλλειψη, την εξιδανίκευση και το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου. Ενώ είναι φυσιολογικό, μπορεί να γίνει συναισθηματικά δύσκολο αν δεν ελεγχθεί.

Αναγνωρίζοντας τους μηχανισμούς πίσω από αυτή την έλξη και ανακατευθύνοντας την ενέργεια προς ρεαλιστικές, ικανοποιητικές συνδέσεις, τα άτομα μπορούν να διατηρήσουν πιο υγιείς σχέσεις και συναισθηματική ισορροπία.

Πηγές:
psychologytoday.com (1)
healthline.com
psychologytoday.com (2)
clevelandclinic.org