Ρομπότ πένθους: «Griefbots» μιμούνται τη φωνή και την παρουσία πεθαμένων φίλων και συγγενών

Στο Β' Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο του περιοδικού «Θεολογία», στη Θεσσαλονίκη, παρέδωσε διάλεξη η διεθνούς φήμης καθηγήτρια και συγγραφέας Αλεσάντρα Λέμα (Alessandra Lemma). Η Λέμα αναφέρθηκε στη ναρκισσιστική δυναμική που μπορεί να αναπτυχθεί μέσα από τις σχέσεις ανθρώπων με ψηφιακούς συντρόφους, αλλά και στην αδυναμία να βιώσει κάποιος ολοκληρωμένα το πένθος, όταν χρησιμοποιούνται τα λεγόμενα «griefbots», εφαρμογές δηλαδή Τεχνητής Νοημοσύνης, που μιμούνται τη φωνή και την παρουσία πεθαμένων φίλων και συγγενών.

Η διεθνούς φήμης ψυχαναλύτρια έκανε ιδιαίτερη μνεία στη σημασία της αφής στην ανθρώπινη επαφή, η οποία ενισχύει την εγγύτητα, σε αντίθεση με την ασώματη επικοινωνία. Τα σώματά μας συνδέονται με τον υλικό κόσμο, είπε και πρόσθεσε ότι δεν είμαστε ποτέ πλήρως κυρίαρχοι του εαυτού μας. Στην εποχή της «ασώματης τεχνοκρατίας», εξήγησε, η άρνηση του σώματος ισοδυναμεί με άρνηση της ίδιας μας της ύπαρξης.

Υπογράμμισε δε τη σημασία της ενσώματης εμπειρίας, η οποία παραμένει κρίσιμη για την κατανόηση του εαυτού και της σχέσης μας με τον κόσμο. Ενδεικτικά ανέφερε το παράδειγμα ασθενούς της, που κατόπιν συνεχούς επαφής με ψηφιακό άβαταρ, έφτασε να περιγράφει το σώμα του σαν ένα απλό κέλυφος. Το σώμα όμως έχει σημασία, καθώς -όπως είπε- λειτουργεί σαν ένα «νησί», που μας δείχνει το σημείο όπου βρισκόμαστε στον πραγματικό κόσμο. Σημείωσε ότι οι ψηφιακές τεχνολογίες απειλούν τους χώρους όπου εκδηλώνεται η ετερότητα και τόνισε την ανάγκη να είμαστε πρόθυμοι να δούμε τον εαυτό μας, όπως μας βλέπουν οι άλλοι.

Η κυρία Λέμα αναφέρθηκε ακόμη στον τρόπο με τον οποίο οι νέες τεχνολογίες επιδρούν στην ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη του ατόμου και έκανε λόγο για ανθρώπους που βιώνουν τη μοναξιά μπροστά στις οθόνες, σε μια εποχή συνεχούς σύνδεσης, και κάποτε φτάνουν στο σημείο να χάνουν ακόμη και την αίσθηση του χρόνου, καθώς η διάκριση μέρας και νύχτας θολώνει.

Η καθηγήτρια αναφέρθηκε, τέλος, στις εφαρμογές των Griefbots (ρομπότ θλίψης και πένθους), που δημιουργούν την ψευδαίσθηση της επικοινωνίας με προσφιλή άτομα, που έχουν φύγει από τη ζωή. Τέτοιες εφαρμογές, τόνισε, δεν επιτρέπουν την ολοκλήρωση της διαδικασίας του πένθους και παρότι μάς επιτρέπουν να αναγνωρίσουμε την απώλεια, δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συνειδητή και βιωματική εμπειρία του θρήνου.

(Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)