ΥΓΕΙΑ

Αύξηση μυϊκής μάζας: Μπορούν οι φυτικές πρωτεΐνες να είναι εξίσου αποτελεσματικές με τις ζωικές;

Η διατροφική τάση που στηρίζεται στην κατανάλωση περισσότερων τροφών φυτικής προέλευσης, αυξάνει σταθερά τη δυναμική της στην παγκόσμια αθλητική και ιατρική κοινότητα.

Αύξηση μυϊκής μάζας: Μπορούν οι φυτικές πρωτεΐνες να είναι εξίσου αποτελεσματικές με τις ζωικές;

Κάποιοι παραμένουν ωστόσο επιφυλακτικοί σχετικά με τη χρήση φυτών ως πηγών πρωτεΐνης σε προϊόντα αθλητικής διατροφής.

Οι αθλητικοί διατροφολόγοι πιστεύουν εδώ και καιρό ότι συγκεκριμένες ενώσεις στα φυτά μπορεί να μειώσουν τη βιοδιαθεσιμότητα των πρωτεϊνών.

Επιπλέον, έρευνες δείχνουν ότι τα φυτά δεν παρέχουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα που είναι διαθέσιμα σε άλλες πηγές ζωικής πρωτεΐνης.

Μια νέα μελέτη αμφισβητεί αυτές τις θέσεις, υποστηρίζοντας ότι η ταπεινή πατάτα μπορεί να είναι εξίσου αξιόπιστη πηγή πρωτεΐνης με το ζωικό γάλα.

Πρωτεΐνη από πατάτες

Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ στην Ολλανδία διεξήγαγαν μια μελέτη για να αξιολογήσουν πώς οι πρωτεΐνες της πατάτας βοηθούν τις αναβολικές αντιδράσεις που αυξάνουν τη μυϊκή μάζα.

Ο Δρ Luc J.C. van Loon, καθηγητής φυσιολογίας της άσκησης και της διατροφής στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του Μάαστριχτ, δήλωσε:

«Το κύριο αποτέλεσμα [της μελέτης] είναι ότι η πρόσληψη πρωτεΐνης που προέρχεται από πατάτα μπορεί να αυξήσει τους ρυθμούς μυϊκής πρωτεϊνοσύνθεσης κατά την ανάπαυση και την άσκηση και ότι αυτή η απόκριση δεν διαφέρει από την πρόσληψη ισοδύναμης ποσότητας πρωτεΐνης γάλακτος».

«Χτίζοντας» μυϊκή μάζα με πρωτεΐνη

Η μυϊκή πρωτεϊνοσύνθεση (MPS) είναι η διαδικασία με την οποία τα αμινοξέα γίνονται πρωτεΐνες των σκελετικών μυών. Η πρόσληψη πρωτεΐνης και η άσκηση είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση και τη διατήρηση της σκελετικής μυϊκής μάζας.

Η πρωτεΐνη που καταναλώνεται κατά την επαναφορά μετά από άσκηση μπορεί να αυξήσει τα ποσοστά σκελετικής μυϊκής μάζας. Αυτά τα ποσοστά ποικίλλουν ανάλογα με την πηγή πρωτεΐνης.

Οι πατάτες, η τρίτη σε κατανάλωση καλλιέργεια στον κόσμο, περιέχουν μόνο 1,5% πρωτεΐνη με βάση το βάρος τους όταν είναι φρέσκιες. Μπορεί όμως να παρασκευαστεί συμπύκνωμα πρωτεΐνης από υπολείμματα χυμού πατάτας που χρησιμοποιείται για ζωοτροφές ή πετιέται.

Ο Δρ. van Loon και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι η σύνθεση αμινοξέων από πρωτεΐνη πατάτας μοιάζει πολύ με αυτή από πρωτεΐνη γάλακτος. Είπαν επίσης ότι η πατάτα «παρέχει επαρκείς ποσότητες όλων των μεμονωμένων βασικών αμινοξέων σύμφωνα με τις οδηγίες παγκόσμιων οργανισμών υγείας όπως ο ΠΟΥ».

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η πρόσληψη ορού πρωτεΐνης πατάτας θα μπορούσε να αυξήσει τα ποσοστά σκελετικής μυϊκής μάζας κατά την ανάπαυση και ανάκαμψη από την άσκηση.

Εκτιμούν επίσης ότι η πρωτεΐνη πατάτας μπορεί να προκαλέσει την ίδια μυϊκή πρωτεϊνοσύνθεση με την πρωτεΐνη γάλακτος.

Υπολογισμός της ποσότητας πρωτεΐνης

Στην έρευνα συμμετείχαν 24 υγιείς, δραστήριοι άνδρες, ηλικίας από 18 έως 35 ετών, οι οποίοι παρακολουθήθηκαν από τον Απρίλιο του 2018 έως τον Φεβρουάριο του 2020.

Όλοι έτρωγαν συγκεκριμένο γεύμα και νήστευαν το βράδυ πριν από τις ημέρες της εξέτασης. Ο Δρ. van Loon είπε ότι το ειδικό πρωτόκολλο δίαιτας και νηστείας σχεδιάστηκε έτσι ώστε να μην «επηρεάζει την αναβολική αντίδραση στην πρόσληψη πρωτεΐνης την επόμενη μέρα».

Οι ερευνητές εισήγαγαν έναν καθετήρα στο άνω μέρος του βραχίονα κάθε συμμετέχοντα για την έγχυση αμινοξέων, ο οποίος χρησίμευσε για τον υπολογισμό του ρυθμού αναβολισμού. Τοποθέτησαν επίσης έναν δεύτερο καθετήρα στον άλλο βραχίονα για λήψη αίματος για τη μέτρηση των συγκεντρώσεων στο αίμα αμινοξέων, ινσουλίνης και γλυκόζης.

Οι νεαροί άνδρες έκαναν γυμναστική σε μηχανήματα με αυξανόμενα φορτία (π.χ. πρέσα ποδιών).

Μετά την ξεκούραση, οι ερευνητές πήραν δείγματα αίματος και έκαναν μυϊκές βιοψίες για να προσδιορίσουν τα ποσοστά μυϊκής πρωτεϊνοσύνθεσης σε ηρεμία και κατά την επαναφορά από την άσκηση.

Στη συνέχεια, έδωσαν με τυχαία σειρά στους συμμετέχοντες να πιουν ένα ρόφημα με 30 γραμμάρια (περίπου 2 ½ κουταλιές της σούπας) πρωτεΐνης πατάτας ή πρωτεΐνης γάλακτος. Ακολούθησαν περισσότερες αιμοληψίες και βιοψίες μυών.

Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «η πρόσληψη 30 γραμμαρίων πρωτεΐνης διεγείρει έντονα τη μυϊκή πρωτεϊνοσύνθεση κατά την ανάκαμψη από την άσκηση», είπε ο Δρ. van Loon.

Διατροφή αντί συμπληρωμάτων

Καθώς η αγορά πρωτεϊνούχων συμπληρωμάτων επεκτείνεται, κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτά τα προϊόντα υπολείπονται σε διατροφική αξία των ολόκληρων τροφίμων.

Ο Δρ. Stuart Phillips, καθηγητής κινησιολογίας στο Πανεπιστήμιο McMaster στο Οντάριο, υπογραμμίζει ότι «[…]το φαγητό υπερισχύει του συμπληρώματος».

Αναγνωρίζει ωστόσο την ελκυστικότητα αυτών των προϊόντων λόγω της ευκολίας που προσφέρουν.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Medicine & Science in Sports & Exercise.

Πηγή: Medical News Today