Πρησμένα πόδια: Πώς φαίνεται αν οφείλονται σε ουρικό οξύ – Τι να κάνετε

Αλλά όταν συνδέεται με αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος, μπορεί να σηματοδοτεί μια κατάσταση γνωστή ως ουρική αρθρίτιδα. Η ουρική αρθρίτιδα είναι μια μορφή φλεγμονώδους αρθρίτιδας, που προκαλείται από τη συσσώρευση κρυστάλλων ουρικού άλατος στις αρθρώσεις και συχνά εκδηλώνεται με πρήξιμο, ερυθρότητα και έντονο πόνο, ιδιαίτερα στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού. Ωστόσο, τα πρησμένα πόδια δεν είναι πάντα αποτέλεσμα αυξημένου ουρικού οξέος. Το πώς θα το αναγνωρίσετε αυτό, είναι το κλειδί για την αποτελεσματική θεραπεία.

Διαβάστε επίσης: Διατροφικό πλάνο για ουρικό οξύ – Εκτυπώστε τους πίνακες για ευκολία

Αυτό το άρθρο εξηγεί πώς να αναγνωρίσετε πότε τα πρησμένα πόδια οφείλονται σε υψηλό ουρικό οξύ, πώς εμφανίζεται η ουρική αρθρίτιδα και τι να κάνετε για ανακούφιση και μακροπρόθεσμη διαχείριση.

Τι είναι το ουρικό οξύ και πώς προκαλεί οίδημα

Το ουρικό οξύ είναι ένα απόβλητο προϊόν που δημιουργείται όταν το σώμα διασπά κάποιες ουσίες, που ονομάζονται πουρίνες. Αυτές βρίσκονται σε διάφορα τρόφιμα και παράγονται φυσικά από τον οργανισμό. Σε υγιή άτομα, το ουρικό οξύ διαλύεται στο αίμα και απεκκρίνεται μέσω των νεφρών. Όταν τα επίπεδα ουρικού οξέος αυξάνονται -είτε λόγω υπερπαραγωγής είτε λόγω ανεπαρκούς απέκκρισης- μπορεί να σχηματιστούν αιχμηροί κρύσταλλοι (σαν μικρές βελόνες) που συσσωρεύονται στις αρθρώσεις.

Διαβάστε επίσης: Λίστα τορφών με τις πιο χαμηλές πουρίνες

Αυτή η συσσώρευση κρυστάλλων πυροδοτεί μια ισχυρή ανοσολογική απόκριση, προκαλώντας φλεγμονή των αρθρώσεων. Το αποτέλεσμα είναι ξαφνικός και έντονος πόνος, πρήξιμο, ζέστη και περιορισμένο εύρος κίνησης στην προσβεβλημένη άρθρωση. Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά της ουρικής αρθρίτιδας.

Σημάδια ότι το πρήξιμο των ποδιών προκαλείται από το ουρικό οξύ

Αν και το πρήξιμο των ποδιών μπορεί να οφείλεται σε τραύμα, λοίμωξη, κυκλοφορικά προβλήματα ή άλλες μορφές αρθρίτιδας, αρκετά βασικά σημάδια υποδηλώνουν ότι το ουρικό οξύ είναι η αιτία:

1. Ξαφνική εμφάνιση πόνου και πρηξίματος, συνήθως τη νύχτα
2. Ερυθρότητα και ζεστασιά πάνω από την άρθρωση
3. Μεγάλη τρυφερότητα στην αφή, ακόμα και από ελαφριά πίεση
4. Οίδημα που ξεκινά από την άρθρωση του μεγάλου δακτύλου του ποδιού (το πιο κοινό σημείο στην ουρική αρθρίτιδα)
5. Μειωμένη κινητικότητα λόγω πόνου και δυσκαμψίας των αρθρώσεων
6. Μονόπλευρη εμφάνιση (συνήθως επηρεάζεται μόνο το ένα πόδι αρχικά)

Αυτά τα συμπτώματα συχνά φτάνουν σε μέγιστη ένταση μέσα σε 12 έως 24 ώρες και μπορεί να παραμείνουν για αρκετές ημέρες, εάν δεν αντιμετωπιστούν.

Πώς διαγιγνώσκεται η ουρική αρθρίτιδα

Εάν υποψιάζεστε ότι τα πρησμένα πόδια σας μπορεί να οφείλονται σε ουρική αρθρίτιδα, είναι απαραίτητη μια σωστή ιατρική αξιολόγηση. Η διάγνωση συνήθως περιλαμβάνει:

• Φυσική εξέταση της προσβεβλημένης άρθρωσης
• Εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο των επιπέδων ουρικού οξέος (Σημείωση: Το φυσιολογικό ουρικό οξύ δεν αποκλείει την ουρική αρθρίτιδα κατά τη διάρκεια μιας ενεργής έξαρσης)
• Ανάλυση αρθρικού υγρού, όπου δείγμα υγρού αφαιρείται από την πρησμένη άρθρωση και ελέγχεται στο μικροσκόπιο για τυχόν παρουσία κρυστάλλων ουρικού άλατος
• Μελέτες απεικόνισης -όπως υπερηχογράφημα ή αξονική τομογραφία- για την ανίχνευση εναποθέσεων ουρικού οξέος ή βλάβης στις αρθρώσεις

Η ακριβής διάγνωση είναι κρίσιμη, επειδή άλλες μορφές αρθρίτιδας ή λοίμωξης μπορούν να μιμηθούν τα συμπτώματα της ουρικής αρθρίτιδας.

Τι να κάνετε εάν τα πρησμένα πόδια προκαλούνται από ουρικό οξύ

Μόλις επιβεβαιωθεί η διάγνωση της ουρικής αρθρίτιδας, οι στρατηγικές θεραπείας και πρόληψης εμπίπτουν σε δύο κύριες κατηγορίες: διαχείριση οξέων επεισοδίων και μείωση μακροχρόνιων επιπέδων ουρικού οξέος.

1. Διαχείριση οξείας έξαρσης ουρικής αρθρίτιδας

• Ξεκουραστείτε και κρατήστε ανυψωμένο το πόδι, για να μειώσετε το πρήξιμο
• Εφαρμόστε κρύες κομπρέσες στην άρθρωση για 15-20 λεπτά αρκετές φορές την ημέρα

Λάβετε συνταγογραφούμενα αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως:

• Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ)
• Κολχικίνη (πιο αποτελεσματική όταν λαμβάνεται νωρίς στην έξαρση)
• Κορτικοστεροειδή (για όσους δεν μπορούν να ανεχθούν τα ΜΣΑΦ ή την κολχικίνη)

2. Μακροπρόθεσμη μείωση του ουρικού οξέος

• Φάρμακα όπως η αλλοπουρινόλη ή η φεβουξοστάτη βοηθούν στην μείωση της παραγωγής ουρικού οξέος
• Προβενεσίδη ή παρόμοια φάρμακα μπορεί να συνταγογραφηθούν για την ενίσχυση της απέκκρισης ουρικού οξέος σε ορισμένες περιπτώσεις
• Απαιτείται τακτική παρακολούθηση των επιπέδων ουρικού οξέος, για να διασφαλιστεί η επιτυχία της θεραπείας

Διαβάστε επίσης: 9 φυσικές θεραπείες για τα πρησμένα πόδια

Στρατηγικές διατροφής και τρόπου ζωής για την πρόληψη υποτροπών

Για να μειωθεί ο κίνδυνος μελλοντικών κρίσεων ουρικής αρθρίτιδας, απαιτούνται μακροπρόθεσμες αλλαγές:

• Περιορίστε τα τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε πουρίνες, όπως το κόκκινο κρέας, τα κρέατα οργάνων, ο γαύρος, οι σαρδέλες και τα οστρακοειδή
• Αποφύγετε τα ζαχαρούχα αναψυκτικά και τα προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη
• Περιορίστε το αλκοόλ, ειδικά την μπύρα και τα οινοπνευματώδη
• Πίνετε άφθονο νερό, για να βοηθήσετε τα νεφρά να ξεπλύνουν το ουρικό οξύ
• Χάστε το περιττό βάρος σταδιακά, καθώς η παχυσαρκία αυξάνει την παραγωγή ουρικού οξέος
• Τρώτε περισσότερα γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά, δημητριακά ολικής αλέσεως, λαχανικά και φρούτα πλούσια σε βιταμίνη C, όπως κεράσια και εσπεριδοειδή

Οι προσαρμογές του τρόπου ζωής όχι μόνο βοηθούν στην μείωση των επιπέδων ουρικού οξέος αλλά και στη βελτίωση της καρδιαγγειακής και νεφρικής υγείας, τα οποία επηρεάζονται συχνά σε άτομα με ουρική αρθρίτιδα.

Συχνές Ερωτήσεις

Μπορεί το ουρικό οξύ να προκαλέσει οίδημα και στα δύο πόδια ταυτόχρονα;

Αν και η ουρική αρθρίτιδα συνήθως επηρεάζει μία άρθρωση τη φορά, η χρόνια ουρική αρθρίτιδα ή τα μη ελεγχόμενα επίπεδα ουρικού οξέος μπορεί τελικά να οδηγήσουν σε πρήξιμο σε πολλαπλές αρθρώσεις, συμπεριλαμβανομένων και των δύο ποδιών. Ωστόσο, το συμμετρικό πρήξιμο των ποδιών συνδέεται συχνότερα με άλλες αιτίες, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια και η νεφρική νόσος.

Πώς μπορώ να ξέρω αν το πρήξιμο είναι ουρική αρθρίτιδα και όχι κάτι άλλο;

Η ουρική αρθρίτιδα εμφανίζεται συνήθως με έντονο, ξαφνικό πόνο και πρήξιμο, που συχνά ξεκινά από την άρθρωση του μεγάλου δακτύλου. Εάν το οίδημα είναι ήπιο, ανώδυνο ή αμφοτερόπλευρο, είναι πιο πιθανό να οφείλεται σε άλλη αιτία. Η διάγνωση απαιτεί ιατρική αξιολόγηση, εξέταση αίματος και πιθανώς ανάλυση αρθρικού υγρού.

Το πρήξιμο του ουρικού οξέος υποχωρεί από μόνο του;

Οι εξάρσεις της ουρικής αρθρίτιδας μπορούν να υποχωρήσουν χωρίς θεραπεία μέσα σε λίγες ημέρες έως μία εβδομάδα, αλλά συνήθως είναι πολύ επώδυνες και μπορεί να επαναλαμβάνονται πιο συχνά με την πάροδο του χρόνου. Χωρίς μακροχρόνια διαχείριση, η συσσώρευση ουρικού οξέος μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη των αρθρώσεων και πέτρες στα νεφρά.

Ποιες τροφές πρέπει να αποφεύγω εάν έχω υψηλό ουρικό οξύ;

Αποφύγετε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε πουρίνες, όπως κόκκινα κρέατα, κρέατα οργάνων και οστρακοειδή. Περιορίστε επίσης το αλκοόλ και τα ζαχαρούχα ποτά, ιδιαίτερα εκείνα που περιέχουν σιρόπι καλαμποκιού υψηλής περιεκτικότητας σε φρουκτόζη. Αντίθετα, τηρήστε μια διατροφή πλούσια σε λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά.

Μπορεί η άσκηση να βοηθήσει με το πρήξιμο των ποδιών εξαιτίας ουρικής αρθρίτιδας;

Κατά τη διάρκεια μιας έξαρσης, συνιστάται ανάπαυση. Ωστόσο, η τακτική άσκηση χαμηλής επίπτωσης (όπως περπάτημα, κολύμπι ή ποδηλασία) μεταξύ των εξάρσεων βοηθά στη διαχείριση του βάρους και μπορεί να μειώσει τα συνολικά επίπεδα ουρικού οξέος.

Σύνοψη

Τα πρησμένα πόδια μπορεί να είναι σημάδι πολλών παθήσεων, αλλά όταν το πρήξιμο είναι απότομο, ξαφνικό και επώδυνο —ειδικά στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού— μπορεί να υποδηλώνει υψηλό ουρικό οξύ και εμφάνιση ουρικής αρθρίτιδας. Η έγκαιρη διάγνωση, η στοχευμένη θεραπεία και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι απαραίτητες για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και την πρόληψη υποτροπών.

Πηγές:
nhs.uk
mayoclinic.org
clevelandclinic.org
niams.nih.gov
verywellhealth.com