LDH (γαλακτική αφυδρογονάση): Τι είναι και τι σημαίνει εάν αυξηθεί

Αν και σπανίως συζητείται εκτός κλινικών πλαισίων, παίζει σημαντικό ρόλο στην ιατρική διαγνωστική ως βασικός δείκτης βλάβης ιστών και της δραστηριότητας κάποιας νόσου. Η εξέταση LDH περιλαμβάνεται συνήθως σε εξέταση αίματος για άτομα με ανεξήγητα συμπτώματα, χρόνιες ασθένειες ή καρκίνο.

Αυτό το άρθρο εξηγεί τι είναι η LDH, τι σημαίνουν φυσιολογικά και μη φυσιολογικά επίπεδα και πώς η αυξημένη ή χαμηλή LDH μπορεί να αντικατοπτρίζει υποκείμενες ιατρικές παθήσεις.

Τι είναι η LDH και γιατί είναι σημαντική

Η LDH (γαλακτική αφυδρογονάση) είναι ένα ένζυμο που εμπλέκεται στην παραγωγή κυτταρικής ενέργειας, μετατρέποντας το γαλακτικό σε πυροσταφυλικό οξύ κατά τον αναερόβιο μεταβολισμό. Υπάρχει στους περισσότερους ιστούς, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς, του ήπατος, των μυών, των νεφρών, των πνευμόνων, του εγκεφάλου και των ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Όταν οι ιστοί τραυματίζονται, φλεγμαίνουν ή καταστρέφονται, LDH απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η LDH χρησιμεύει ως γενικός βιοδείκτης για κυτταρική βλάβη, αν και δεν μπορεί από μόνη της να εντοπίσει την ακριβή πηγή.

Αυτό που κάνει την LDH ιατρικά πολύτιμη είναι η ευελιξία της. Η αυξημένη LDH είναι συχνά ένα πρώιμο ή έμμεσο σημάδι για:

• Λοίμωξη ή φλεγμονή
• Τραυματισμό οργάνων
• Αυτοάνοσες διαταραχές
• Αιματολογικές κακοήθειες
• Μεταστατικό καρκίνο
• Αιμολυτική αναιμία

Φυσιολογικά επίπεδα LDH στο αίμα

Τα επίπεδα LDH μετρώνται σε μονάδες ανά λίτρο (U/L). Τα εύρη αναφοράς διαφέρουν ελαφρώς ανάλογα με το διαγνωστικό εργαστήριο, αλλά τα τυπικά επίπεδα είναι:

Φυσιολογικές τιμές LDH

Μικρές διακυμάνσεις μπορεί να προκύψουν λόγω ηλικίας, άσκησης ή εργαστηριακής μέτρησης, αλλά τιμές σημαντικά πάνω ή κάτω από αυτό το εύρος απαιτούν περαιτέρω αξιολόγηση.

Πού οφείλονται τα υψηλά επίπεδα LDH

Τα επίπεδα της LDH αυξάνονται όταν υπάρχει βλάβη σε κύτταρα ή/και ιστούς, προκαλώντας διαρροή του ενζύμου στην κυκλοφορία του αίματος. Ωστόσο, η LDH είναι μη ειδική, που σημαίνει ότι μπορεί να αυξηθεί εξαιτίας μιας μεγάλης ποικιλίας αιτιών.

Οι πιο κοινές αιτίες υψηλής LDH είναι:

• Αιμολυτική αναιμία: Η καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων απελευθερώνει την LDH στο πλάσμα αίματος
• Ηπατική νόσος: Ηπατίτιδα, κίρρωση ή όγκοι του ήπατος μπορεί να αυξήσουν σημαντικά την LDH
• Έμφραγμα του μυοκαρδίου (καρδιακή προσβολή): Τα κατεστραμμένα καρδιακά κύτταρα απελευθερώνουν LDH-1
• Πνευμονοπάθειες: Η πνευμονία και η πνευμονική εμβολή αυξάνουν την LDH-3
• Καρκίνος: Ειδικά αιματολογικοί καρκίνοι -όπως λέμφωμα ή λευχαιμία- καθώς και μεταστατικοί συμπαγείς όγκοι
• Μυϊκό τραύμα: Τραυματισμός ή ακραία άσκηση μπορεί να προκαλέσει παροδική αύξηση της LDH
• Σήψη ή σοβαρή λοίμωξη: Η συστηματική φλεγμονή οδηγεί σε εκτεταμένο στρες στους ιστούς

Στην ογκολογία, η LDH είναι ιδιαίτερα σημαντική. Η αυξημένη LDH σε ασθενείς με καρκίνο συχνά συσχετίζεται με το φορτίο του όγκου, την επιθετική νόσο ή την αντίσταση στη θεραπεία και μερικές φορές χρησιμοποιείται ως προγνωστικός δείκτης.

Αιτίες για χαμηλά επίπεδα LDH

Τα χαμηλά επίπεδα LDH είναι σπάνια και συνήθως δεν είναι κλινικά σημαντικά, αλλά μπορεί να εμφανιστούν λόγω:

• Υπερβολικής πρόσληψης βιταμίνης C (μπορεί να μειώσει τεχνητά τις μετρήσεις της LDH)
• Σπάνιες γενετικές ανεπάρκειες ενζύμων
• Σφάλματα χειρισμού δειγμάτων από το εργαστήριο (π.χ. καθυστερημένη ανάλυση, ακατάλληλη αποθήκευση)

Επειδή η LDH υπάρχει σε όλους σχεδόν τους ιστούς, μια εξαιρετικά χαμηλή τιμή είναι πιο πιθανό να υποδηλώνει εργαστηριακό λάθος παρά ασθένεια.

Ισοένζυμα LDH: Πώς οι γιατροί προσδιορίζουν την πηγή

Υπάρχουν πέντε ισοένζυμα LDH, καθένα από τα οποία σχετίζεται με συγκεκριμένους ιστούς. Η μέτρηση αυτών των ισοενζύμων βοηθά τους γιατρούς να φιλτράρουν τις πιθανές πηγές της αύξησης της LDH, όταν η αιτία είναι ασαφής.

Τα ισοένζυμα LDH και οι πιθανοί ιστοί που εμπλέκονται

Για παράδειγμα, η αναλογία LDH-1 > LDH-2 θεωρείται κλασικό εύρημα μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Πώς χρησιμοποιείται η LDH στη διάγνωση και την παρακολούθηση

Η LDH περιλαμβάνεται συχνά στην αιματολογική εξέταση κατά την αξιολόγηση ασθενών με:

• Ανεξήγητη κόπωση ή απώλεια βάρους
• Υποψία αιμόλυσης ή αναιμίας
• Ηπατική δυσλειτουργία ή ηπατίτιδα
• Υποψία κακοήθειας ή εξέλιξης καρκίνου
• Λοιμώξεις με συστηματικά συμπτώματα

Η LDH δεν είναι αποτελεί επαρκές διαγνωστικό εργαλείο από μόνη της, αλλά είναι πολύτιμη στο πλαίσιο της γενικότερης εξέτασης. Βοηθά τους γιατρούς να επιβεβαιώσουν ή να αποκλείσουν βλάβη των ιστών, όταν συνδυάζεται με άλλα εργαστήρια όπως:

• AST/ALT (για το ήπαρ)
• Τροπονίνη (για καρδιακή βλάβη)
• CBC με μέτρηση δικτυοερυθροκυττάρων (για αναιμία)
• CRP ή ESR (για φλεγμονή)

Στην ογκολογία, η LDH χρησιμοποιείται συνήθως για την παρακολούθηση της ανταπόκρισης στη θεραπεία, ιδιαίτερα σε λεμφώματα και όγκους γεννητικών κυττάρων.

Συχνές Ερωτήσεις

Είναι η LDH καρκινικός δείκτης;

Ναι, αλλά όχι συγκεκριμένος. Η LDH είναι συνήθως αυξημένη σε καρκίνους με υψηλή κυτταρική ανανέωση ή καταστροφή ιστών, συμπεριλαμβανομένου του λεμφώματος, της λευχαιμίας και των μεταστατικών συμπαγών όγκων. Χρησιμοποιείται περισσότερο ως δείκτης παρακολούθησης και πρόγνωσης παρά ως εργαλείο διάγνωσης. Διαβάστε επίσης: Καρκινικοί δείκτες: Πότε και ποιους καρκίνους υποδεικνύουν (πίνακες)

Μπορεί η άσκηση να προκαλέσει υψηλή LDH;

Ναι. Η έντονη άσκηση, ο μυϊκός τραυματισμός ή οι επιληπτικές κρίσεις μπορεί να αυξήσουν προσωρινά την LDH λόγω της διάσπασης των σκελετικών μυών. Τα επίπεδα συνήθως ομαλοποιούνται εντός 1-2 ημερών ανάπαυσης.

Πόσο καιρό παραμένει αυξημένη η LDH μετά από καρδιακή προσβολή;

Τα επίπεδα της LDH αρχίζουν να αυξάνονται 12-24 ώρες μετά το έμφραγμα, κορυφώνονται περίπου σε 2-3 ημέρες και επανέρχονται στην αρχική τους τιμή μετά από 7-10 ημέρες.

Τα φάρμακα επηρεάζουν τα επίπεδα της LDH;

Ναι. Τα φάρμακα χημειοθεραπείας, τα αντιρετροϊκά και ορισμένα αντιβιοτικά μπορούν να αυξήσουν την LDH ως παρενέργεια λόγω λύσης κυττάρων ή καταπόνησης οργάνων. Πάντα να ενημερώνετε τον γιατρό σας για όλα τα φάρμακα που παίρνετε.

Πρέπει να ανησυχώ εάν η LDH μου είναι ελαφρώς αυξημένη;

Ήπιες αυξήσεις μπορεί να προκύψουν από κοινές αιτίες όπως η άσκηση ή μικρές λοιμώξεις. Ωστόσο, τα επίμονα υψηλά επίπεδα LDH θα πρέπει πάντα να αξιολογούνται, ειδικά εάν και άλλα εργαστηριακά αποτελέσματα είναι μη φυσιολογικά.

Σύνοψη

Η LDH είναι ένας ισχυρός δείκτης καταπόνησης ή τραυματισμού των ιστών, που χρησιμοποιείται ευρέως σε πολλές ιατρικές ειδικότητες. Η αυξημένη LDH μπορεί να αντανακλά φλεγμονή, μόλυνση, καρδιακή βλάβη, αναιμία ή εξέλιξη καρκίνου, ενώ η ανάλυση ισοενζύμων βοηθά στον εντοπισμό του προβλήματος σε ένα συγκεκριμένο σύστημα οργάνων.

Αν και δεν είναι διαγνωστική από μόνη της, η LDH παρέχει κρίσιμο πλαίσιο στην ιατρική αξιολόγηση και την παρακολούθηση νόσου. Εάν τα επίπεδά σας είναι μη φυσιολογικά, ένας γιατρός θα τα ερμηνεύσει μαζί με τα συμπτώματά σας, το ιστορικό και άλλες εξετάσεις, για να προσδιορίσει την υποκείμενη αιτία και θα σας καθοδηγήσει προς τη σωστή θεραπεία.

Πηγές:
healthline.com
mayoclinic.org
medicalnewstoday.com
labcorp.com
clevelandclinic.org