Τεινεσμός: Τι δείχνει η επώδυνη κι επείγουσα ανάγκη για τουαλέτα χωρίς να χρειάζεται

Αναφέρεται σε μια επίμονη ή επαναλαμβανόμενη αίσθηση της ανάγκης για αφόδευση, ακόμα κι αν το έντερο είναι άδειο.

Αυτό το άρθρο εξηγεί τι είναι ο τεινεσμός, τι τον προκαλεί, πώς διαγιγνώσκεται και αντιμετωπίζεται και τι μπορεί να υποδεικνύει για την πεπτική ή τη γενική σας υγεία.

Τι είναι ο τεινεσμός;

Ο τεινεσμός είναι το συχνό ή/και επείγον αίσθημα της ανάγκης για κένωση, ακόμα και όταν το ορθό είναι άδειο.

Συχνά περιγράφεται ως επώδυνη ή ατελής αίσθηση κένωσης κατά τη διάρκεια ή μετά την αφόδευση. Αυτό μπορεί να είναι επώδυνο και οδυνηρό και μπορεί να συμβεί επανειλημμένα σε σύντομες περιόδους.

Ο τεινεσμός συνήθως προκύπτει από ερεθισμό ή φλεγμονή του ορθού ή του κατώτερου εντέρου. Δεν αποτελεί μια ασθένεια από μόνη της, παρά σύμπτωμα μιας υποκείμενης πάθησης.

Ποιες παθήσεις μπορούν να προκαλέσουν τεινεσμό;

Ο τεινεσμός συνδέεται συχνότερα με γαστρεντερικές διαταραχές, ιδιαίτερα αυτές που περιλαμβάνουν φλεγμονή ή δομική διαταραχή του ορθού ή του παχέος εντέρου.

Κοινές αιτίες:

• Φλεγμονώδεις ασθένειες του εντέρου όπως ελκώδης κολίτιδα και νόσος του Crohn
• Λοιμώδης κολίτιδα (βακτηριακές, ιογενείς ή παρασιτικές λοιμώξεις του παχέος εντέρου)
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS), ειδικά όταν εμπλέκεται βλέννα ή κράμπες
• Καρκίνος παχέος εντέρου, ειδικά σε μεταγενέστερα στάδια ή όταν οι όγκοι εμποδίζουν τη φυσιολογική λειτουργία
• Εκκολπωματίτιδα (φλεγμονώδεις ή μολυσμένες θήκες/σακουλάκια στο τοίχωμα του παχέος εντέρου)
• Πρωκτίτιδα ή φλεγμονή του ορθού λόγω μόλυνσης, αυτοάνοσης νόσου ή ακτινοθεραπείας
• Ορθικά αποστήματα ή συρίγγια, ειδικά σε άτομα με χρόνια νόσο του εντέρου

Λιγότερο συχνά, ο τεινεσμός μπορεί επίσης να σχετίζεται με γυναικολογικές ή νευρολογικές παθήσεις που επηρεάζουν τα πυελικά νεύρα.

Πώς γίνεται η διάγνωση του τεινεσμού;

Η διάγνωση του τεινεσμού εστιάζει στον εντοπισμό της υποκείμενης αιτίας μέσω ενός συνδυασμού κλινικής αξιολόγησης, απεικόνισης και εργαστηριακών εξετάσεων.

Πώς γίνεται η διάγνωση:

• Λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και ανασκόπηση των συμπτωμάτων
• Φυσική εξέταση, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης της κοιλιάς και του ορθού
• Εξετάσεις κοπράνων για την ανίχνευση λοιμώξεων, φλεγμονών ή αίματος
• Κολονοσκόπηση ή σιγμοειδοσκόπηση για άμεση οπτικοποίηση της φλεγμονής, των όγκων ή άλλων δομικών ανωμαλιών
• Αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία εάν υπάρχει υποψία καρκίνου ή συριγγίων

Μπορεί να απαιτηθούν πρόσθετες εξετάσεις ανάλογα με την ηλικία, τους παράγοντες κινδύνου και την επιμονή των συμπτωμάτων.

Τι θεραπεία υπάρχει για τον τεινεσμό;

Η θεραπεία του τεινεσμού εξαρτάται εξ ολοκλήρου από τη βασική του αιτία. Η ανακούφιση γενικά προέρχεται από την αντιμετώπιση της φλεγμονής, της μόλυνσης ή της απόφραξης που προκαλεί την άβολη κι επώδυνη αυτή αίσθηση.

Επιλογές θεραπείας ανά αιτία:

Η υποστηρικτική φροντίδα μπορεί επίσης να περιλαμβάνει:

• Μαλακτικά κοπράνων ή διογκωτικούς παράγοντες για ευκολότερες κινήσεις του εντέρου
• Τοπικά αναλγητικά για τον ερεθισμό του ορθού
• Διατροφικές προσαρμογές (τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, ενυδάτωση)
• Ψυχολογική υποστήριξη σε περιπτώσεις που σχετίζονται με IBS ή άγχος

Είναι ο τεινεσμός ένα επικίνδυνο ή επείγον ιατρικό περιστατικό;

Ο καθαυτός τεινεσμός δεν είναι συνήθως μια επείγουσα κατάσταση, αλλά μπορεί να σηματοδοτήσει μια σοβαρή υποκείμενη πάθηση, ειδικά εάν εμφανίζεται ξαφνικά ή συνοδεύεται από αιμορραγία, απώλεια βάρους ή πυρετό.

Συμπτώματα που απαιτούν άμεση προσοχή:

• Αίμα στα κόπρανα
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Έντονος πόνος στην κοιλιά ή στο ορθό
• Πυρετός ή συστημικά συμπτώματα
• Ο επίμονος τεινεσμός δεν ανακουφίζεται με βασική θεραπεία

Η πρώιμη αξιολόγηση μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση καταστάσεων όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου και η σοβαρή φλεγμονή πριν επιδεινωθούν.

Συχνές Ερωτήσεις

Μπορεί ο τεινεσμός να φύγει μόνος του;

Ναι, εάν προκληθεί από ήπια λοίμωξη ή έξαρση IBS, ο τεινεσμός μπορεί να υποχωρήσει με ανάπαυση και διατροφικές αλλαγές. Τα επίμονα συμπτώματα πρέπει να αξιολογούνται.

Συνδέεται πάντα ο τεινεσμός με καρκίνο του παχέος εντέρου;

Όχι. Αν και ο τεινεσμός μπορεί να εμφανιστεί με όγκους του ορθού ή σιγμοειδούς, συνδέεται πιο συχνά με καλοήθεις καταστάσεις όπως το IBS και η φλεγμονή.

Το άγχος προκαλεί τεινεσμούς;

Εμμέσως. Το άγχος μπορεί να επιδεινώσει καταστάσεις όπως το IBS, το οποίο με τη σειρά του μπορεί να προκαλέσει τεινεσμούς. Ωστόσο, το άγχος σπάνια είναι η βασική ή μοναδική αιτία.

Είναι ο τεινεσμός το ίδιο με τη δυσκοιλιότητα;

Όχι. Η δυσκοιλιότητα περιλαμβάνει σκληρά κόπρανα και αδυναμία κένωσης για τουλάχιστον 3 μέρες, ενώ ο τεινεσμός είναι η παρόρμηση για κένωση χωρίς απαραίτητα να υπάρχουν κόπρανα στο έντερο.

Ποια είναι η καλύτερη σπιτική θεραπεία για τον τεινεσμό;

Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, ενυδάτωση και ζεστά λουτρά μπορεί να προσφέρουν προσωρινή ανακούφιση. Ωστόσο, ο εντοπισμός και η θεραπεία της αιτίας είναι το κλειδί.

Σύνοψη

Ο τεινεσμός είναι ένα ενοχλητικό και ιατρικά σημαντικό σύμπτωμα που σηματοδοτεί κάτι βαθύτερο: συνήθως φλεγμονή, μόλυνση ή διαταραχή στο ορθό ή στο κόλον. Ενώ μπορεί να προέρχεται από ήπια προβλήματα όπως το IBS, μπορεί επίσης να υποδηλώνει σοβαρές καταστάσεις όπως καρκίνο. Η έγκαιρη διάγνωση και η στοχευμένη θεραπεία είναι απαραίτητες για την ανακούφιση των συμπτωμάτων και την μακροπρόθεσμη υγεία. Εάν αντιμετωπίζετε επίμονο τεινεσμό, συμβουλευτείτε αμέσως γιατρό για σωστή αξιολόγηση.

Πηγές:

• mayoclinic.org
• cancer.org
• clevelandclinic.org
• nhs.uk
• gastro.org