Κολονοσκόπηση ή εξέταση κοπράνων είναι καλύτερη στην ανίχνευση του καρκίνου;

Δύο από τα πιο συνηθισμένα εργαλεία προληπτικού ελέγχου είναι η κολονοσκόπηση και οι εξετάσεις κοπράνων, αλλά ποιο είναι πιο αποτελεσματικό; Μια πρόσφατα δημοσιευμένη τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή έδωσε απαντήσεις.

Αυτό το άρθρο παραθέτει τα ευρήματα της μελέτης, εξηγεί πώς λειτουργεί κάθε εξέταση και τι προτείνουν τώρα οι γιατροί για την έγκαιρη και ακριβή ανίχνευση του καρκίνου του παχέος εντέρου.

Τι αποκάλυψε η μελέτη

Η τυχαιοποιημένη δοκιμή διαπίστωσε ότι η κολονοσκόπηση παραμένει πιο ευαίσθητη για την ανίχνευση του καρκίνου του παχέος εντέρου, αλλά οι εξετάσεις κοπράνων είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές και μπορούν να αυξήσουν τη συμμετοχή στον προληπτικό έλεγχο.

Δημοσιεύτηκε στο The New England Journal of Medicine και παρακολούθησε πάνω από 30.000 άτομα ηλικίας 50 έως 70 ετών. Οι συμμετέχοντες ανατέθηκαν τυχαία είτε σε ομάδα κολονοσκόπησης είτε σε ομάδα που έκανε ανοσοχημική εξέταση κοπράνων (FIT). Οι ερευνητές παρακολούθησαν τα ποσοστά ανίχνευσης καρκίνου και τα αποτελέσματα με την πάροδο του χρόνου.

Βασικά αποτελέσματα της δοκιμής:

• Η κολονοσκόπηση ανίχνευσε περισσότερους προκαρκινικούς πολύποδες και όγκους πρώιμου σταδίου
• Η FIT ήταν σχεδόν εξίσου αποτελεσματική στην ανίχνευση πραγματικών καρκίνων, ιδιαίτερα όταν επαναλαμβανόταν ετησίως ή ανά διετία
• Η τήρηση της FIT ήταν σημαντικά υψηλότερη, με περισσότερους συμμετέχοντες να ολοκληρώνουν την εξέταση στο σπίτι απ’ ό,τι να πηγαίνουν για κολονοσκόπηση σε διαγνωστικό κέντρο ή νοσοκομείο

Και οι δύο μέθοδοι μείωσαν τη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου σε σύγκριση με την απουσία ελέγχου, αλλά η κολονοσκόπηση είχε το πλεονέκτημα στην πρόληψη λόγω της ικανότητάς της να αφαιρεί ταυτόχρονα πολύποδες κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.

Πώς λειτουργούν η κολονοσκόπηση και οι εξετάσεις κοπράνων;

Η κολονοσκόπηση είναι μια άμεση οπτική εξέταση του παχέος εντέρου, χρησιμοποιώντας ένα εύκαμπτο σωλήνα με κάμερα, ενώ οι εξετάσεις κοπράνων ανιχνεύουν κρυμμένο αίμα ή μη φυσιολογικό DNA στα κόπρανα που μπορεί να υποδηλώνουν καρκίνο.

Η κολονοσκόπηση είναι τόσο διαγνωστική όσο και θεραπευτική, ενώ οι εξετάσεις κοπράνων είναι καθαρά εργαλεία διαλογής, που μπορεί να απαιτούν παρακολούθηση εάν δώσουν θετικό αποτέλεσμα.

Τι προτείνουν οι ειδικοί στον ύπνο και οι ογκολόγοι για άτομα άνω των 50 ετών;

Οι περισσότερες οδηγίες συνιστούν την έναρξη τακτικού ελέγχου για καρκίνο του παχέος εντέρου στην ηλικία των 45 ή 50 ετών, ανάλογα με τους προσωπικούς παράγοντες κινδύνου.

Οι σχετικές συστάσεις από μεγάλες ιατρικές εταιρείες δίνουν έμφαση στον εξατομικευμένο έλεγχο, όπου η καλύτερη εξέταση είναι συχνά εκείνη που είναι πιο πιθανό να ολοκληρώσει ο ασθενής.

Προτεινόμενη προσέγγιση:

• Ενήλικες μεσαίου κινδύνου: Ετήσια FIT ή κολονοσκόπηση κάθε 10 χρόνια
• Άτομα αυξημένου κινδύνου (οικογενειακό ιστορικό, προηγούμενοι πολύποδες, ΙΦΝΕ): Προτιμάται η κολονοσκόπηση
• Άτομα με χαμηλή συμμόρφωση στον τακτικό έλεγχο: Η FIT μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική λόγω της ευκολίας πρόσβασης και διενέργειας της εξέτασης

Πώς συγκρίνονται οι δύο μέθοδοι ως προς την αποτελεσματικότητά τους;

Αν και η κολονοσκόπηση ανιχνεύει περισσότερες αλλοιώσεις, η αποτελεσματικότητα στον πραγματικό κόσμο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την τήρηση και την προσβασιμότητα.

Η δοκιμή έδειξε ότι όταν τους προσφέρθηκε η FIT, περισσότεροι συμμετέχοντες ακολούθησαν πιστά τον έλεγχο σε σύγκριση με εκείνους που παραπέμφθηκαν για κολονοσκόπηση. Από άποψη δημόσιας υγείας, ένα ευρέως υιοθετημένο πρόγραμμα FIT μπορεί να ανιχνεύσει περισσότερους καρκίνους συνολικά, απλώς επειδή θα εξετάσει περισσότερους ανθρώπους.

Παράγοντες που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα:

• Ευαισθησία και εξειδίκευση της εξέτασης
• Προθυμία του ασθενούς να υποβληθεί σε εξετάσεις
• Πρόσβαση σε συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και παρακολούθησης
• Συχνότητα επαναλαμβανόμενων εξετάσεων (ειδικά για τη FIT)

Ο συνδυασμός και των δύο προσεγγίσεων -αρχικά FIT και, εάν είναι θετική, ακολουθούμενη από κολονοσκόπηση- μπορεί να προσφέρει μια ισορροπημένη λύση για την έγκαιρη ανίχνευση και πρόληψη.

Συχνές Ερωτήσεις

Θεωρείται η κολονοσκόπηση ακόμα το χρυσό πρότυπο πρόληψης καρκίνου του εντέρου;

Ναι, η κολονοσκόπηση παραμένει το πιο ολοκληρωμένο εργαλείο για την ανίχνευση και την πρόληψη, ειδικά επειδή επιτρέπει την άμεση αφαίρεση πολύποδα. Ωστόσο, δεν είναι πάντα η πιο πρακτική ή αποδεκτή επιλογή πρώτης γραμμής.

Μπορώ να βασιστώ μόνο σε εξετάσεις κοπράνων για τον έλεγχο καρκίνου του παχέος εντέρου;

Για άτομα με μέσο κίνδυνο, οι ετήσιες ή διετείς εξετάσεις κοπράνων όπως η FIT είναι αποτελεσματικές εάν γίνονται με συνέπεια. Ένα θετικό αποτέλεσμα θα πρέπει πάντα να ακολουθείται από κολονοσκόπηση.

Πόσο συχνά πρέπει να επαναλαμβάνονται οι εξετάσεις κοπράνων;

Οι περισσότερες οδηγίες συνιστούν την επανάληψη της FIT κάθε 12 μήνες. Η παράλειψη αυτού του παραθύρου μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητά της για έγκαιρη ανίχνευση.

Υπάρχουν κίνδυνοι που σχετίζονται με την κολονοσκόπηση;

Ναι. Αν και είναι γενικά ασφαλής, η κολονοσκόπηση ενέχει μικρούς κινδύνους όπως αιμορραγία, διάτρηση ή ανεπιθύμητη αντίδραση στην καταστολή. Αυτοί είναι σπάνιοι αλλά σημαντικοί ανάλογα με τα προφίλ υγείας μεμονωμένων ασθενών.

Τι γίνεται αν έχω συμπτώματα όπως αιμορραγία από το ορθό ή αλλαγές στα κόπρανα;

Απαιτείται διαγνωστική κολονοσκόπηση. Τα εργαλεία διαλογής προορίζονται για ασυμπτωματικά άτομα. Οποιαδήποτε ύποπτα συμπτώματα θα πρέπει να οδηγήσουν σε άμεση ιατρική αξιολόγηση.

Συμπέρασμα

Πρόσφατη τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή επιβεβαιώνει ότι η κολονοσκόπηση ανιχνεύει περισσότερες προκαρκινικές αλλαγές, αλλά οι εξετάσεις κοπράνων, όπως η FIT, είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές και ευρύτερα αποδεκτές, ειδικά όταν γίνονται τακτικά. Για τους περισσότερους ενήλικες άνω των 45 ή 50 ετών, η καλύτερη επιλογή μεθόδου προληπτικού ελέγχου είναι εκείνη που θα ακολουθήσουν με συνέπεια στον πραγματικό κόσμο.

Πηγές:
earth.com
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
cdc.gov
cancer.org
mayoclinic.org