Πώς εξαλείφονται οι άφθες στο στόμα

Δεν είναι μεταδοτικές, αλλά αρκετά ενοχλητικές, επηρεάζοντας την κατανάλωση φαγητού, ποτού και ομιλίας. Οι περισσότερες άφθες επουλώνονται μόνες τους μέσα σε 1-2 εβδομάδες, αλλά υπάρχουν θεραπείες που μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο, να επιταχύνουν την επούλωση και να μειώσουν την υποτροπή.

Αυτό το άρθρο εξηγεί πώς αντιμετωπίζονται οι άφθες, από σπιτικές θεραπείες έως ιατρικές παρεμβάσεις.

Ποια είναι η θεραπεία «πρώτης γραμμής» για μια άφθα;

Οι περισσότερες άφθες είναι ήπιες και απαιτούν μόνο ανακούφιση από τα συμπτώματα.

• Κάντε μπουκώματα/ξεπλύματα με αλατόνερο ή μαγειρική σόδα, για να μειώσετε τον ερεθισμό.
• Εφαρμόστε προστατευτικές πάστες που σχηματίζουν ένα φράγμα πάνω από το έλκος.
• Πάρτε απλά αναλγητικά όπως ακεταμινοφαίνη ή ιβουπροφαίνη, εάν χρειάζεται.

Αυτά τα μέτρα μειώνουν τη δυσφορία, ενώ η άφθα επουλώνεται φυσικά.

Ποια τοπικά φάρμακα χρησιμοποιούνται για άφθες;

Οι τοπικές θεραπείες στοχεύουν άμεσα στον πόνο και τη φλεγμονή στο σημείο της άφθας.

• Τοπικά αναισθητικά: Η βενζοκαΐνη και η λιδοκαΐνη μουδιάζουν την περιοχή.
• Τοπικά κορτικοστεροειδή: Η οδοντική πάστα τριαμκινολόνης μειώνει τη φλεγμονή.
• Αντιμικροβιακά στοματικά διαλύματα: Η χλωρεξιδίνη μπορεί να μειώσει τον βακτηριακό ερεθισμό.

Αυτά εφαρμόζονται απευθείας στην άφθα και είναι πιο αποτελεσματικά εάν χρησιμοποιηθούν έγκαιρα.

Πότε συνταγογραφούνται από του στόματος φάρμακα;

Για σοβαρές, υποτροπιάζουσες ή ασυνήθιστα μεγάλες άφθες, οι γιατροί μπορούν να συνταγογραφήσουν φάρμακα.

• Από του στόματος κορτικοστεροειδή: Για σοβαρές άφθες που προκαλούν πολύ μεγάλο πρόβλημα στο άτομο.
• Κολχικίνη ή δαψόνη: Χρησιμοποιούνται σε υποτροπιάζουσες ή ανθεκτικές στη θεραπεία περιπτώσεις.
• Ανοσοκατασταλτικά: Σε σπάνιες, σοβαρές περιπτώσεις, που συνδέονται με αυτοάνοσες παθήσεις.

Αυτά τα φάρμακα προορίζονται για χρόνιες, επώδυνες ή συχνές άφθες.

Ποιες σπιτικές θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν;

Αρκετές απλές θεραπείες μπορούν να ανακουφίσουν τον ερεθισμό και να προωθήσουν την επούλωση.

• Κρύες κομπρέσες ή παγάκια: Μειώνουν τον πόνο και το πρήξιμο.
• Εφαρμογή μελιού: Φυσικός αντιμικροβιακός και καταπραϋντικός παράγοντας.
• Αποφύγετε ερεθιστικά: Αποφύγετε πικάντικες, όξινες ή με τραχιά υφή τροφές.
• Καλή στοματική υγιεινή: Χρήση οδοντόβουρτσας με μαλακές τρίχες και στοματικού διαλύματος χωρίς οινόπνευμα.

Μπορούν οι αλλαγές στον τρόπο ζωής να μειώσουν το πρόβλημα;

Ναι. Αν και η ακριβής αιτία για τις άφθες δεν είναι σαφής, είναι γνωστές αρκετοί επιμέρους παράγοντες.

• Διαχείριση του στρες: Το στρες μπορεί να αυξήσει τη συχνότητα εμφάνισης.
• Ισορροπημένη διατροφή: Οι ελλείψεις σε σίδηρο, φολικό οξύ ή βιταμίνη Β12 μπορεί να προκαλέσουν άφθες.
• Αποφυγή τραυμάτων: Το δάγκωμα των μάγουλων ή η χρήση σκληρής οδοντόβουρτσας μπορεί να προκαλέσει άφθες.
• Προσδιορισμός τροφικών αιτιών: Τα εσπεριδοειδή, η σοκολάτα και η γλουτένη μπορεί να επιδεινώσουν τις άφθες σε ορισμένα άτομα.

Συνοπτικός πίνακας: Επιλογές θεραπείας για άφθες

Συχνές Ερωτήσεις

Είναι οι υποτροπιάζουσες άφθες σημάδι άλλης πάθησης;

Μερικές φορές. Αν και οι περισσότερες άφθες είναι ακίνδυνες και αυτοπεριοριζόμενες, οι συχνές υποτροπές μπορεί να σηματοδοτούν υποκείμενα προβλήματα όπως η κοιλιοκάκη, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, η νόσος του Behçet ή οι ανοσοανεπάρκειες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι άφθες συχνά συνοδεύονται από άλλα συστημικά συμπτώματα.

Μπορεί το στρες να προκαλέσει άφθες;

Ναι. Το στρες είναι ένας από τους πιο συχνά αναφερόμενους παράγοντες που τις προκαλούν. Επηρεάζει την ανοσολογική ρύθμιση και μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή των στοματικών ιστών, καθιστώντας τις πληγές πιο πιθανό να εμφανιστούν.

Οι διατροφικές ελλείψεις επιδεινώνουν τις άφθες;

Μπορούν. Οι ελλείψεις σε σίδηρο, φολικό οξύ και βιταμίνη Β12 βλάπτουν την υγεία των στοματικών ιστών και αποδυναμώνουν την ανοσολογική απόκριση, αυξάνοντας τόσο τη συχνότητα όσο και τη σοβαρότητα των ελκών.

Μπορεί η υγεία του εντέρου να παίξει ρόλο στις άφθες;

Υπάρχουν στοιχεία σύνδεσης. Παθήσεις όπως η κοιλιοκάκη και η νόσος του Crohn συχνά εκδηλώνονται (και) με στοματικά έλκη, ενώ και οι ανισορροπίες στο μικροβίωμα του εντέρου μπορεί επίσης να παίζουν ρόλο. Αυτή η σύνδεση εξακολουθεί να μελετάται, αλλά υπογραμμίζει τη σημασία της συνολικής πεπτικής υγείας για την στοματική ευεξία.

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ των άφθας και των στοματικού έρπητα;

Οι άφθες εμφανίζονται μέσα στο στόμα, δεν είναι μεταδοτικές και προκαλούνται από ανοσοποιητικούς ή περιβαλλοντικούς παράγοντες. Οι έρπητες, αντίθετα, εμφανίζονται έξω από το στόμα (στα χείλη ή το δέρμα), προκαλούνται από τον ιό του απλού έρπητα (HSV-1) και είναι μεταδοτικές.

Συμπέρασμα

Οι άφθες είναι συχνές και συνήθως επουλώνονται μόνες τους, αλλά μπορούν να προκαλέσουν σημαντική ενόχληση. Οι θεραπείες κυμαίνονται από απλές σπιτικές θεραπείες και τοπικά αναισθητικά έως συνταγογραφούμενα φάρμακα για σοβαρές ή επαναλαμβανόμενες περιπτώσεις.

Πηγές:
health.com
mayoclinic.org
clevelandclinic.org
healthline.com