Βιταμίνη Κ: Από ποιες νευροεκφυλιστικές παθήσεις μάς προστατεύει
Η βιταμίνη Κ είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη με καίριο ρόλο στην υγεία του ανθρώπου. Είναι κυρίως γνωστή για τη συμβολή της στην πήξη του αίματος και τη διατήρηση της υγείας των οστών, ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχει αναδειχθεί και η σημασία της για τη λειτουργία του εγκεφάλου.
Έρευνες δείχνουν ότι η βιταμίνη Κ έχει νευροπροστατευτικές ιδιότητες και μπορεί να συμβάλλει στη διαφοροποίηση των νευρικών κυττάρων, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις σε νευροεκφυλιστικές ασθένειες.
Η νόσος Αλτσχάιμερ, η νόσος του Πάρκινσον και η νόσος Χάντινγκτον είναι τρεις νευροεκφυλιστικές ασθένειες που χαρακτηρίζονται από σταδιακή απώλεια νευρικών κυττάρων, με αποτέλεσμα την απώλεια μνήμης, γνωστικών λειτουργιών και κινητικών δεξιοτήτων.
Οι σημερινές θεραπείες περιορίζονται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων, χωρίς να σταματούν την εξέλιξη της νόσου. Αυτό καθιστά επιτακτική την ανάγκη για νέες προσεγγίσεις.
Ιάπωνες ερευνητές προτείνουν μια πρωτοποριακή ιδέα: την αξιοποίηση της βιταμίνης Κ για την αναγέννηση νευρώνων.
Ερευνητές στο Shibaura Institute of Technology, στην Ιαπωνία, συνέθεσαν νέα «παράγωγα» της βιταμίνης Κ.
Αυτές οι ουσίες αποδείχθηκαν τρεις φορές πιο αποτελεσματικές από τη φυσική βιταμίνη Κ στη μετατροπή βλαστικών κυττάρων σε νευρώνες.
Τα νέα μόρια, που ονομάστηκαν Novel VK, δεν είχαν μόνο ισχυρότερη δράση σε εργαστηριακά κύτταρα, αλλά και σε πειράματα με ποντίκια: κατάφεραν να περάσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να φτάσουν σε υψηλότερες συγκεντρώσεις στον εγκέφαλο, γεγονός κρίσιμο για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων.
Η μελέτη αποκάλυψε επίσης τον μηχανισμό με τον οποίο δρα η βιταμίνη Κ: ενεργοποιεί συγκεκριμένους υποδοχείς στον εγκέφαλο (mGluR1) που σχετίζονται με τη συναπτική λειτουργία.
Αυτό ανοίγει τον δρόμο για στοχευμένες θεραπείες που όχι μόνο προστατεύουν τους υπάρχοντες νευρώνες αλλά βοηθούν και στη δημιουργία νέων.
Ο επικεφαλής της μελέτης, Δρ. Yoshihisa Hirota, σημείωσε: «Ένα φάρμακο βασισμένο στη βιταμίνη Κ που θα μπορούσε να επιβραδύνει ή να βελτιώσει τα συμπτώματα της νόσου Αλτσχάιμερ, δεν θα βελτίωνε μόνο τη ζωή των ασθενών και των οικογενειών τους, αλλά θα μείωνε και το τεράστιο κοινωνικό κόστος της μακροχρόνιας φροντίδας».
Η ανακάλυψη βρίσκεται ακόμα σε πειραματικό στάδιο. Ωστόσο, αν οι δοκιμές συνεχιστούν με επιτυχία, η βιταμίνη Κ μπορεί να αποτελέσει τη βάση για μια νέα γενιά θεραπειών που θα αλλάξουν ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις νευροεκφυλιστικές παθήσεις.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό ACS Chemical Neuroscience.