Ο Λύκος συνδέεται με ιό που φέρει το 95% των ανθρώπων – Πλέον ξέρουμε και πώς

Επί δεκαετίες, οι επιστήμονες υποψιάζονταν μια σύνδεση μεταξύ του ιού Epstein-Barr (EBV), τον οποίο φέρει το 95% των ενηλίκων παγκοσμίως, και του Λύκου. Η νέα μελέτη παρέχει μερικά από τα πιο ξεκάθαρα στοιχεία μέχρι στιγμής: Ο ιός EBV φαίνεται να προκαλεί μια ανοσολογική βλάβη που μπορεί να “ενεργοποιήσει” τον Λύκο στον οργανισμό.

Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο Science Translational Medicine, διευκρινίζει το πώς αυτός ο ιός αλληλεπιδρά με το ανοσοποιητικό σύστημα και γιατί μπορεί να πυροδοτήσει ασθένειες σε γενετικά ευάλωτα άτομα.

Κατανόηση του Λύκου και γιατί η σύνδεση με τον EBV έχει σημασία

Ο Λύκος είναι ένα μακροχρόνια αυτοάνοσο νόσημα (το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται λανθασμένα σε υγιείς ιστούς), το οποίο προκαλεί φλεγμονή και βλάβη σε πολλά όργανα, συμπεριλαμβανομένου του δέρματος, των νεφρών, των αρθρώσεων, των πνευμόνων και της καρδιάς.

Σύμφωνα με ειδικούς, εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με Λύκο, μια νόσο που επηρεάζει δυσανάλογα περισσότερο τις γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία. Παρά τις δεκαετίες έρευνας, η ακριβής αιτία παρέμενε ασαφής. Οι ειδικοί πίστευαν εδώ και καιρό ότι ο λύκος προκύπτει από την αλληλεπίδραση:

• Γενετικής προδιάθεσης
• Περιβαλλοντικών παραγόντων
• Ανοσολογικών ανωμαλιών

Ο ιός EBV ήταν ένας από τους κύριους ύποπτους, αλλά ο βιολογικός μηχανισμός έλειπε. Η μελέτη του Στάνφορντ καλύπτει αυτό το κενό.

Τι ανέδειξε η νέα μελέτη

Ερευνητές του Στάνφορντ εντόπισαν μια εντυπωσιακή μοριακή ομοιότητα μεταξύ:

• μιας ιικής πρωτεΐνης που παράγεται από τον EBV, και
• μιας αυτό-πρωτεΐνης σε ανθρώπους, η οποία γίνεται στόχος από αυτό-αντισώματα κατά του Λύκου

Αυτό το φαινόμενο είναι γνωστό ως μοριακή μίμηση: όταν ένας ιός μοιάζει πολύ με τις ανθρώπινες πρωτεΐνες, μπερδεύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα.

Το βασικό εύρημα:

Κάποιες δομικά παρόμοιες με τον EBV ανθρώπινες πρωτεΐνες μπορεί να πέσουν θύματα των της επίθεσης του ανοσοποιητικού συστήματος στον ιό, επειδή μοιάζουν με αυτόν. Αυτό ξεκινάει μια αυτοάνοση αντίδραση. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η λανθασμένα κατευθυνόμενη ανοσολογική επίθεση μπορεί να κλιμακωθεί σε πλήρη Λύκο σε άτομα που είναι ήδη γενετικά ευάλωτα.

Επί της ουσίας το σώμα νομίζει ότι επιτίθεται στον ιό, αλλά καταλήγει να επιτίθεται στον εαυτό του.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι οι ασθενείς με Λύκο είχαν ισχυρότερες και πιο επίμονες ανοσολογικές αποκρίσεις στις πρωτεΐνες του EBV, γεγονός που ενισχύει αυτήν τη σύνδεση.

Γιατί ο ιός Epstein-Barr είναι ένας μοναδικός αυτοάνοσος παράγοντας

Ο ιός EBV ξεχωρίζει από άλλες ιογενείς λοιμώξεις επειδή:

1. Μολύνει σχεδόν τους πάντες: Μόλις εισέλθει στον ανθρώπινο οργανισμό, ο EBV παραμένει στο σώμα εφ' όρου ζωής, επιβιώνοντας μέσα ανοσοκύτταρα. Αυτό σημαίνει ότι ο παράγοντας ενεργοποίησης είναι πάντα παρών και όχι ένα εφάπαξ γεγονός.
2. Προκαλεί κύκλους ενεργοποίησης εφ' όρου ζωής: Ο EBV επανενεργοποιείται περιοδικά σε χαμηλά επίπεδα. Κάθε επανενεργοποίηση κινδυνεύει να διεγείρει ξανά την εσφαλμένη ανοσολογική απόκριση.
3. Μεταβάλλει τα Β κύτταρα, τα οποία είναι εκείνα που παράγουν αντισώματα: Δεδομένου ότι ο Λύκος περιλαμβάνει κακή ρύθμιση αντισωμάτων, η ικανότητα του EBV να μολύνει και να τροποποιεί τα Β κύτταρα μπορεί να είναι κεντρική στην πρόκληση της νόσου.
4. Αλληλεπιδρά με γενετικούς παράγοντες κινδύνου: Η μελέτη εντόπισε ότι τα άτομα με ορισμένες παραλλαγές ανοσολογικών γονιδίων είναι πολύ πιο πιθανό να παρερμηνεύσουν τις πρωτεΐνες του EBV, αυξάνοντας τον κίνδυνο Λύκου.

Τι σημαίνει αυτό για την έρευνα και τη θεραπεία του Λύκου

1. Ισχυρότερες ενδείξεις ότι ο ιός EBV είναι μια αιτιώδης αιτία

Τα ευρήματα του Στάνφορντ δεν υποδηλώνουν ότι ο EBV είναι η μοναδική αιτία του Λύκου, αλλά παρέχουν ισχυρές ενδείξεις ότι είναι μια κρίσιμη περιβαλλοντική αιτία.

2. Νέοι στόχοι για μελλοντικές θεραπείες

Εάν οι πρωτεΐνες του EBV εκκινούν την αυτοανοσία μέσω μοριακής μίμησης, οι θεραπείες θα μπορούσαν να στοχεύσουν στα εξής:

• Να μπλοκάρουν ή να εξουδετερώσουν την ιική πρωτεΐνη
• Να αποτρέψουν την ανοσοποιητική ενεργοποίηση, που προκαλείται από τον ιό EBV
• Να τροποποιήσουν την ανοσοαπόκριση σε γενετικά ευάλωτα άτομα

Αυτό ανοίγει πόρτες σε στρατηγικές ακριβούς ιατρικής, που θα μπορούσαν να μειώσουν την έναρξη και τη σοβαρότητα της νόσου.

3. Υποστήριξη για μελλοντικά εμβόλια EBV

Ένα εμβόλιο EBV αποτελεί εδώ και καιρό στόχο. Εάν τα μελλοντικά εμβόλια μπορούν να αποτρέψουν την μόλυνση από EBV ή να μειώσουν την επανενεργοποίησή του, μπορεί επίσης τελικά:

• Να μειώσουν τον κίνδυνο εκδήλωσης Λύκου
• Να μειώσουν τις εξάρσεις
• Να προστατεύσουν άτομα γενετικά επιρρεπή σε αυτοάνοσα νοσήματα

Αυτή η πιθανότητα είναι ακόμη θεωρητική, αλλά η νέα μελέτη ενισχύει την επιστημονική υπόθεση.

Τι ΔΕΝ σημαίνει αυτή η ανακάλυψη

Είναι σημαντικό να ερμηνευτούν προσεκτικά αυτά τα ευρήματα:

• Ο ιός EBV από μόνος του δεν προκαλεί Λύκο: Οι περισσότεροι που έχουν μολυνθεί με EBV δεν αναπτύσσουν ποτέ αυτοάνοση νόσο.
• Η γενετική εξακολουθεί να παίζει σημαντικό ρόλο: Μόνο άτομα με συγκεκριμένες ανοσολογικές ευπάθειες μπορεί να αντιδράσουν με αυτόν τον τρόπο.
• Ο Λύκος είναι πολυπαραγοντικός: Η έκθεση στο ηλιακό φως, οι ορμόνες, τα φάρμακα και άλλοι ιικοί παράγοντες μπορεί επίσης να συμβάλλουν.

Η έρευνα διευκρινίζει απλά έναν ισχυρό μηχανισμό σε μια σύνθετη ασθένεια, όχι ολόκληρη την ιστορία.

Συχνές Ερωτήσεις

Εφόσον σχεδόν όλοι είμαστε φορείς του EBV, γιατί δεν παθαίνουμε όλοι Λύκο;

Μόνο άτομα με ορισμένα γενετικά και ανοσολογικά χαρακτηριστικά είναι ευάλωτα στην “αστοχία” του ανοσοποιητικού, η οποία προκαλείται από τον EBV.

Μπορεί η θεραπεία του ιού EBV να θεραπεύσει τον Λύκο;

Όχι. Ο Λύκος παραμένει μια χρόνια αυτοάνοση ασθένεια. Αλλά η κατανόηση του ρόλου του EBV μπορεί να βελτιώσει τις μακροπρόθεσμες στρατηγικές θεραπείας.

Μπορώ να εξεταστώ για EBV για την αξιολόγηση του κινδύνου εμφάνισης Λύκου;

Η εξέταση για αντισώματα EBV δείχνει προηγούμενη λοίμωξη μεν, αλλά δεν προβλέπει τον κίνδυνο εμφάνισης λύκου, δε.

Θα αποτρέψει ένα εμβόλιο EBV τον Λύκο;

Είναι μια πολλά υποσχόμενη πιθανότητα για το μέλλον, αλλά δεν υπάρχει εμβόλιο προς το παρόν.

Συμπέρασμα

Αυτή η ιστορική μελέτη από το Stanford Medicine παρέχει τα ισχυρότερα στοιχεία μέχρι σήμερα ότι ο ιός Epstein-Barr, ένας ιός που σχεδόν όλοι μας κουβαλάμε, μπορεί να προκαλέσει Λύκο μέσω μιας μοριακής περίπτωσης λανθασμένης ταυτότητας.

Αποκαλύπτοντας πώς οι πρωτεΐνες του EBV μιμούνται τις ανθρώπινες πρωτεΐνες και μπερδεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, οι ερευνητές άνοιξαν τον δρόμο για καλύτερες θεραπείες, στρατηγικές έγκαιρης ανίχνευσης, ακόμη και προληπτικές προσεγγίσεις.

Ο Λύκος παραμένει μια σύνθετη νόσος, αλλά αυτή η σημαντική ανακάλυψη φέρνει την επιστήμη ένα βήμα πιο κοντά στην κατανόηση του γιατί αναπτύσσεται και πώς να τον σταματήσουμε.

Πηγές:
stanford.edu
lupus.org
mayoclinic.org
clevelandclinic.org