Το διατροφικό «μυστικό» για να καθυστερήσουμε τη φλεγμονή & τις χρόνιες παθήσεις

Μέσα στα επόμενα 15 χρόνια, ο ένας από τους δύο αναπτύσσει δύο ή τρεις χρόνιες παθήσεις –καρδιακή νόσο, διαβήτη, κατάθλιψη– ενώ ο άλλος παραμένει σχετικά υγιής.

Πού οφείλεται η διαφορετική εξέλιξη; Η απάντηση βρίσκεται στη διατροφή.

Επιστήμονες στο Κέντρο Έρευνας για τη Γήρανση του Ινστιτούτου Καρολίνσκα στη Σουηδία, παρακολούθησαν πάνω από 2.400 ηλικιωμένους Σουηδούς για 15 χρόνια.

Διαπίστωσαν ότι όσοι ακολουθούσαν σταθερά μια υγιεινή διατροφή, ανέπτυξαν χρόνιες ασθένειες πιο αργά, σε αντίθεση με εκείνους που ακολουθούσαν φλεγμονώδη διατροφή, δηλαδή διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένα κρέατα, επεξεργασμένα δημητριακά και ζαχαρούχα ποτά, τα οποία είναι γνωστό ότι προκαλούν χαμηλού βαθμού χρόνια φλεγμονή στον οργανισμό.

Τα ευρήματα θεωρούνται σημαντικά, επειδή η ταυτόχρονη εμφάνιση πολλών προβλημάτων υγείας είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι, αυξάνοντας τον κίνδυνο αναπηρίας, νοσηλείας και πρόωρου θανάτου. Ταυτόχρονα, επιβαρύνει σημαντικά τα συστήματα υγείας.

Ενώ είναι γνωστό από καιρό ότι η διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ασθενειών, η μελέτη δείχνει ότι μπορεί επίσης να επηρεάσει τον συνολικό ρυθμό της βιολογικής γήρανσης.

Οι ειδικοί εξέτασαν τέσσερα γνωστά διατροφικά πρότυπα. Τρία από αυτά –η διατροφή Mind (σχεδιασμένη για την προστασία της υγείας του εγκεφάλου), ο Δείκτης Εναλλακτικής Υγιεινής Διατροφής (με βάση τρόφιμα που συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο ασθενειών) και η μεσογειακή διατροφή– συσχετίστηκαν με βραδύτερη εμφάνιση πολλών ασθενειών. Το τέταρτο, μια διατροφή πλούσια σε φλεγμονώδη τρόφιμα, συσχετίστηκε με ταχύτερη εμφάνιση.

Ποτέ δεν είναι αργά για αλλαγές

Οι ισχυρότερες συσχετίσεις παρατηρήθηκαν για τις καρδιαγγειακές και τις ψυχιατρικές παθήσεις. Όσοι έτρωγαν καλύτερα, κινδύνευαν λιγότερο από καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικό, κατάθλιψη ή άνοια. Δεν βρέθηκε σαφής σχέση μεταξύ της διατροφής και των μυοσκελετικών παθήσεων, όπως η αρθρίτιδα ή η οστεοπόρωση.

Κάποια από τα οφέλη της υγιεινής διατροφής ήταν πιο έντονα στις γυναίκες και στους 78 ετών και άνω. Αυτό δείχνει ότι ποτέ δεν είναι αργά για να κάνουμε αλλαγές και ότι ακόμη και σε πολύ μεγάλη ηλικία, η διατροφή έχει σημασία.

Πού οφείλεται η δυναμική της διατροφής; Ένας λόγος μπορεί να είναι η φλεγμονή. Καθώς οι άνθρωποι γερνούν, μπορεί να αναπτύξουν χαμηλού βαθμού χρόνια φλεγμονή –μερικές φορές ονομάζεται «φλεγμονή λόγω γήρανσης»– η οποία συνδέεται με ένα ευρύ φάσμα ασθενειών. Οι διατροφές με πολλά λαχανικά, φρούτα, δημητριακά ολικής αλέσεως και υγιεινά λιπαρά, τείνουν να μειώνουν τη φλεγμονή. Οι διατροφές που είναι πλούσιες σε επεξεργασμένα τρόφιμα και ζάχαρη έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα.

Ένας άλλος λόγος είναι ότι οι υγιεινές διατροφές υποστηρίζουν την ανθεκτικότητα του οργανισμού.

Παρέχουν απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που βοηθούν στη διατήρηση της ανοσολογικής λειτουργίας, της μυϊκής μάζας και της γνωστικής υγείας. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά στον τρόπο με τον οποίο γερνούν οι άνθρωποι.

Πρόκειται για μία από τις μακροβιότερες και πιο ολοκληρωμένες μελέτες του είδους.

Φυσικά, η διατροφή είναι μόνο ένα κομμάτι του παζλ. Η σωματική δραστηριότητα, οι κοινωνικές σχέσεις και η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στην υγιή γήρανση. Η βελτίωση της ποιότητας της διατροφής όμως, είναι ένας σχετικά απλός και προσιτός τρόπος για να βοηθηθούν οι ηλικιωμένοι να ζήσουν περισσότερο και καλύτερα.

Τι πρέπει λοιπόν να τρώνε οι ηλικιωμένοι; Το μήνυμα είναι σαφές: πολλά λαχανικά, φρούτα, όσπρια, ξηρούς καρπούς και δημητριακά ολικής αλέσεως. Να επιλέγουν υγιεινά λιπαρά, όπως το κραμβέλαιο και το ψάρι και να περιορίσουν τα κόκκινα και τα επεξεργασμένα κρέατα, τα ζαχαρούχα ποτά και τα στερεά λίπη.

Αυτά τα συστατικά έχουν συσχετιστεί με βραδύτερη γήρανση, καλύτερη υγεία του εγκεφάλου και λιγότερες χρόνιες ασθένειες σε πολλές έρευνες.

Η γήρανση είναι αναπόφευκτη. Οι άνθρωποι μπορούν όμως να διαμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται.

Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ακόμη και μικρές αλλαγές στη διατροφή, μπορούν να κάνουν σημαντική διαφορά στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι βιώνουν τα τελευταία χρόνια της ζωής τους, ανεξάρτητα από την ηλικία τους

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Aging.