Κορτιζόνη και καφές: Μπορούν να συνδυαστούν χωρίς παρενέργειες;
Η κορτιζόνη είναι ένα ευρέως συνταγογραφούμενο κορτικοστεροειδές, που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της φλεγμονής, των αλλεργιών, των αυτοάνοσων διαταραχών και της ανεπάρκειας των επινεφριδίων.

Ο καφές, από την άλλη πλευρά, είναι το διεγερτικό ρόφημα, που καταναλώνεται περισσότερο από κάθε άλλο στον κόσμο: το πίνουμε συχνά καθημερινά και -μερικές φορές- πολλές φορές την ημέρα.
Αλλά πολλοί αναρωτιούνται: Είναι ασφαλές να συνδυάζω κορτιζόνη και καφέ; Θα μπορούσε αυτός ο συνδυασμός να επιδεινώσει τις παρενέργειες, να επηρεάσει την απορρόφηση ή να οδηγήσει σε άλλους κινδύνους για την υγεία μου;
Αυτό το άρθρο εξετάζει τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ κορτιζόνης και καφέ, πώς η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει τα αποτελέσματα της κορτιζόνης και τι προτείνουν οι γιατροί σχετικά με αυτόν τον συνδυασμό.
Μπορείτε να πίνετε καφέ ενώ παίρνετε κορτιζόνη;
Ναι, μπορείτε να πίνετε καφέ ενώ παίρνετε κορτιζόνη, αλλά μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ή την ένταση ορισμένων παρενεργειών όπως νευρικότητα, αϋπνία ή αυξημένη αρτηριακή πίεση.
Τόσο η κορτιζόνη όσο και η καφεΐνη διεγείρουν το κεντρικό νευρικό σύστημα και επηρεάζουν τις οδούς που σχετίζονται με την κορτιζόλη, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αλληλεπικαλυπτόμενες ή ενισχυμένες φυσιολογικές επιδράσεις.
Η συνδυασμένη διέγερση μπορεί να αυξήσει τα εξής:
- Άγχος ή νευρικότητα
- Διαταραχές ύπνου
- Καρδιακός ρυθμός
- Γαστρεντερική δυσφορία
- Εξάντληση του ασβεστίου των οστών με την πάροδο του χρόνου
Όσοι είναι ευαίσθητοι σε διεγερτικά ή λαμβάνουν υψηλότερες δόσεις κορτιζόνης θα πρέπει να παρακολουθούν πώς νιώθουν μετά την κατανάλωση καφέ και να εξετάσουν το ενδεχόμενο να μειώσουν προσωρινά την καφεΐνη.
Επηρεάζει ο καφές την απορρόφηση ή την αποτελεσματικότητα της κορτιζόνης;
Όχι, η τρέχουσα έρευνα δεν δείχνει ότι ο καφές μεταβάλλει άμεσα την απορρόφηση της κορτιζόνης ή το θεραπευτικό της αποτέλεσμα. Ωστόσο, η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο μεταβολισμού της κορτιζόνης και τον τρόπο με τον οποίο το σώμα ανταποκρίνεται σε αυτήν.
Η καφεΐνη μπορεί να αυξήσει την παραγωγή κορτιζόλης από τα επινεφρίδια, αντίδραση που μιμείται ή ενισχύει τα αποτελέσματα της κορτιζόνης. Σε ασθενείς με επινεφριδιακή ανεπάρκεια ή με μείωση των δόσεων στεροειδών, αυτό μπορεί να επηρεάσει την ισορροπία των ορμονών.
Επίσης, τόσο η κορτιζόνη όσο και ο καφές μπορεί να ερεθίσουν τον βλεννογόνο του στομάχου, ειδικά όταν λαμβάνεται με άδειο στομάχι.
Τι να προσέχετε στον χρονισμό λήψης κορτιζόνης και καφέ:
- Αποφύγετε να πίνετε καφέ αμέσως πριν ή μετά την λήψη κορτιζόνης εάν αισθάνεστε στομαχικές ενοχλήσεις
- Πάρτε κορτιζόνη με το φαγητό και καφέ μετά το γεύμα για να μειώσετε τον γαστρικό ερεθισμό
- Αποφύγετε την καφεΐνη αργά την ημέρα, για να μειώσετε τον κίνδυνο αϋπνίας, κάτι που είναι σύνηθες με τα κορτικοστεροειδή

Ποιες είναι οι κοινές παρενέργειες της κορτιζόνης και του καφέ;
Και οι δύο ουσίες μπορούν να επηρεάσουν το νευρικό, το καρδιαγγειακό και το πεπτικό σύστημα. Όταν συνδυάζονται, οι παρενέργειες μπορεί να είναι πιο αισθητές, ιδιαίτερα σε ευαίσθητα άτομα ή ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας.
Οι κοινές ή ενισχυμένες επιδράσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Ανησυχία ή νευρικότητα/υπερδιέγερση
- Ταχύς ή ακανόνιστος καρδιακός παλμός
- Δυσκολία στον ύπνο
- Καούρα ή παλινδρόμηση οξέος
- Μυϊκή αδυναμία ή τρέμουλο (σε υψηλές δόσεις)
- Αυξημένη αρτηριακή πίεση
Εάν εμφανίσετε οποιοδήποτε από αυτά τα αποτελέσματα, ο γιατρός σας μπορεί να σας συμβουλεύσει να προσαρμόσετε είτε την πρόσληψη καφεΐνης είτε το δοσολογικό σχήμα κορτιζόνης.
Παρεμβαίνει ο καφές στον ρόλο της κορτιζόνης στη φλεγμονή;
Όχι, ο καφές δεν εξουδετερώνει τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες της κορτιζόνης. Ωστόσο, οι συμπτωματικές επιδράσεις της καφεΐνης (όπως η αύξηση της αρτηριακής πίεσης ή η πρόκληση αντιδράσεων στο στρες) θα μπορούσαν να θολώσουν την αντίληψη της ανακούφισης των συμπτωμάτων σε ορισμένες φλεγμονώδεις καταστάσεις.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, η υπερδιέγερση από την καφεΐνη θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυξημένη αντίληψη συμπτωμάτων, που σχετίζονται με τη φλεγμονή -όπως η δυσκαμψία των αρθρώσεων- ειδικά σε αυτοάνοσες καταστάσεις.
Οι ασθενείς που χρησιμοποιούν κορτιζόνη για ρευματοειδή αρθρίτιδα, λύκο ή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου θα πρέπει να παρακολουθούν τις σωματικές τους αποκρίσεις στον καφέ και να προσαρμόζουν ανάλογα την πρόσληψη.
Πρέπει τα άτομα σε σχήμα μακροχρόνιας λήψης κορτιζόνη να περιορίζουν την καφεΐνη;
Ναι, τα άτομα που λαμβάνουν μακροχρόνια κορτιζόνη θα πρέπει να μετριάσουν την πρόσληψη καφεΐνης, ειδικά εάν διατρέχουν κίνδυνο για οστεοπόρωση, υπέρταση και αγχώδεις διαταραχές.
Η κορτιζόνη μπορεί να μειώσει την απορρόφηση του ασβεστίου και την οστική πυκνότητα με την πάροδο του χρόνου. Η υπερβολική καφεΐνη είναι επίσης γνωστό ότι παρεμβαίνει στην κατακράτηση ασβεστίου, καθιστώντας τον συνδυασμό ανησυχητικό για την υγεία των οστών.
Οι γιατροί συστήνουν συχνά:
- Περιορισμός της καφεΐνης σε 1-2 μερίδες την ημέρα
- Αύξηση διατροφικού ασβεστίου και βιταμίνης D
- Αποφυγή ενεργειακών ποτών και συμπληρωμάτων με υψηλή περιεκτικότητα σε καφεΐνη
- Κατανάλωση καφέ χωρίς καφεΐνη

Συχνές Ερωτήσεις
Αυξάνει η καφεΐνη τα επίπεδα κορτιζόλης εάν παίρνω ήδη κορτιζόνη;
Ναι. Η καφεΐνη διεγείρει τα επινεφρίδια να απελευθερώσουν κορτιζόλη και ενώ η κορτιζόνη είναι συνθετική, το συνδυαστικό αποτέλεσμα μπορεί να μιμηθεί την υπερβολική έκθεση σε κορτιζόλη, ειδικά με υψηλή πρόσληψη καφεΐνης.
Μπορεί η κορτιζόνη να επιδεινώσει το άγχος και τη νευρικότητα που σχετίζονται με την καφεΐνη;
Ναι. Και οι δύο ουσίες επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Εάν είστε επιρρεπείς σε άγχος ή κρίσεις πανικού, ο συνδυασμός μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Η μείωση της καφεΐνης ή η χρονική απόσταση από την πρόσληψη μπορεί να βοηθήσει.
Είναι ασφαλές να παίρνω κορτιζόνη με καφέ το πρωί;
Ναι, αλλά είναι καλύτερο να λαμβάνετε κορτιζόνη με το πρωινό γεύμα και να πίνετε καφέ λίγο μετά, για να ελαχιστοποιήσετε τον ερεθισμό του στομάχου και να μειώσετε την υπερδιέγερση.
Πρέπει να σταματήσω τελείως τον καφέ ενώ παίρνω κορτιζόνη;
Όχι απαραίτητα. Οι περισσότεροι ανέχονται καλά τον συνδυασμό σε μέτριες ποσότητες. Εάν παρατηρήσετε παρενέργειες, μειώστε την πρόσληψη ή επιλέξτε προσωρινά εναλλακτικές λύσεις χωρίς καφεΐνη.
Μπορώ να πίνω καφέ ενώ μειώνω τα κορτικοστεροειδή;
Ναι, αλλά να είστε προσεκτικοί. Καθώς το σώμα σας ρυθμίζει εκ νέου τη φυσική παραγωγή κορτιζόλης, η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει ισχυρότερα αποτελέσματα. Έχετε τον νου σας για κούραση, ζάλη ή εναλλαγές της διάθεσης κατά τη διάρκεια της περιόδου απόσυρσης.
Σύνοψη
Η κορτιζόνη και ο καφές μπορούν γενικά να ληφθούν μαζί, αλλά ο συνδυασμός τους μπορεί να ενισχύσει ορισμένες παρενέργειες, ιδιαίτερα τη διέγερση του νευρικού συστήματος, την αύξηση της αρτηριακής πίεσης και τη διαταραχή του ύπνου. Για τα άτομα που λαμβάνουν υψηλές δόσεις ή μακροχρόνια κορτικοστεροειδή, η μείωση της πρόσληψης καφεΐνης μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή κάποιων κινδύνων για την υγεία όπως η οστεοπόρωση, η αϋπνία και ο γαστρεντερικός ερεθισμός.
Η ασφαλέστερη προσέγγιση είναι:
- Πάρτε κορτιζόνη με το φαγητό
- Περιορίστε την καφεΐνη σε 1-2 μερίδες την ημέρα
- Έχετε τον νου σας για ενισχυμένες παρενέργειες και προσαρμόστε ανάλογα τις συνήθειές σας
Πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας για εξατομικευμένη καθοδήγηση με βάση τη δόση του φαρμάκου, την κατάσταση και τον τρόπο ζωής σας.
Πηγές:
healthline.com
medicalnewstoday.com
mayoclinic.org
cdc.gov
sleepfoundation.org