Πίνετε φραπέ; Συνδέεται με 7 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για νόσο που οδηγεί σε τύφλωση

Αυτό το άρθρο αναλύει τα ερευνητικά ευρήματα που συνδέουν την κατανάλωση στιγμιαίου καφέ με σχεδόν επταπλάσια (!) αύξηση του κινδύνου ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.

Τι αποκάλυψε η μελέτη για τον στιγμιαίο καφέ και την απώλεια όρασης;

Μια μεγάλη μελέτη διαπίστωσε ότι όσοι συμμετέχοντες κατανάλωναν τακτικά στιγμιαίο καφέ είχαν σχεδόν επταπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας σε σύγκριση με όσους δεν έπιναν τέτοιο καφέ.

Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από την UK Biobank, στην οποία συμμετείχαν πάνω από 350.000 άτομα. Ανακάλυψαν μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης στιγμιαίου καφέ και της συχνότητας εμφάνισης ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, τόσο σε πρώιμο όσο και σε όψιμο στάδιο. Τα ευρήματα παρέμειναν σημαντικά ακόμη και αφότου συνυπολογίστηκαν παράγοντες όπως η ηλικία, το κάπνισμα και άλλοι.

Πώς μπορεί ο στιγμιαίος καφές να επηρεάσει την υγεία των ματιών;

Ο στιγμιαίος καφές μπορεί να περιέχει ορισμένες ενώσεις ή ρύπους που θα μπορούσαν να προωθήσουν το οξειδωτικό στρες ή τη φλεγμονή: και οι δύο είναι βασικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Ενώ ο καφές φίλτρου περιέχει προστατευτικά αντιοξειδωτικά -όπως το χλωρογενικό οξύ- ο στιγμιαίος καφές μπορεί να περιέχει υψηλότερα επίπεδα ακρυλαμιδίου και πιθανώς αλουμινίου ή άλλων βαρέων μετάλλων που εισάγονται κατά την επεξεργασία. Αυτά μπορεί να συσσωρευτούν με την πάροδο του χρόνου και να βλάψουν τα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς.

Πώς γίνεται αυτό:

• Αυξημένη οξειδωτική βλάβη στο χρωστικό επιθήλιο του αμφιβληστροειδούς
• Αυξημένη συστηματική φλεγμονή που επηρεάζει τους μικροαγγειακούς οφθαλμικούς ιστούς
• Υψηλότερη έκθεση σε πιθανές τοξίνες στον βιομηχανικά επεξεργασμένο καφέ

Η μελέτη δεν διαπίστωσε παρόμοια αύξηση κινδύνου με τον φιλτραρισμένο καφέ ή τον καφέ εσπρέσο, γεγονός που υποδηλώνει ότι το πρόβλημα μπορεί να σχετίζεται με τον τρόπο παρασκευής και αποθήκευσης του στιγμιαίου καφέ.

Τι είναι η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας;

Είναι μια προοδευτική πάθηση των ματιών που βλάπτει την ωχρά κηλίδα: το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδούς που είναι υπεύθυνο για την οξεία, κεντρική όραση.

Υπάρχουν δύο τύποι:

• Ξηρή: Η πιο συχνή, πιο αργά εξελισσόμενη μορφή που περιλαμβάνει λέπτυνση του ιστού του αμφιβληστροειδούς.
• Υγρή: Μια πιο σοβαρή μορφή, που περιλαμβάνει ανώμαλη ανάπτυξη αιμοφόρων αγγείων και ταχεία απώλεια όρασης.

Συνήθη συμπτώματα:

• Θολή κεντρική όραση
• Δυσκολία στην ανάγνωση και την αναγνώριση προσώπων
• Οι ευθείες γραμμές εμφανίζονται κυματιστές ή παραμορφωμένες
• Σκοτεινά ή κενά σημεία στο κέντρο της όρασης

Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την ηλικία (ειδικά άνω των 60), το κάπνισμα, την υπέρταση, την κακή διατροφή και τώρα -πιθανώς- την κατανάλωση στιγμιαίου καφέ.

Πόση ποσότητα στιγμιαίου καφέ θεωρείται κίνδυνος;

Η μελέτη δεν εντόπισε ένα ακριβές «ασφαλές» όριο, αλλά ο κίνδυνος αυξήθηκε με την υψηλότερη ημερήσια κατανάλωση.

Οι συμμετέχοντες στην ομάδα με την υψηλότερη κατανάλωση (γενικά 2-3 φλιτζάνια την ημέρα ή περισσότερο) έδειξαν την ισχυρότερη συσχέτιση με την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό το φαινόμενο δεν παρατηρήθηκε σε όσους προτιμούσαν άλλους τύπους καφέ.

Οι ειδικοί προτείνουν:

• Περιορισμός του στιγμιαίου καφέ σε περιστασιακή χρήση, ειδικά σε άτομα άνω των 50 ετών
• Μετάβαση σε φιλτραρισμένο ή βρασμένο καφέ για χαμηλότερη έκθεση σε ενώσεις που σχετίζονται με την επεξεργασία
• Παρακολούθηση άλλων παραγόντων κινδύνου όπως η αρτηριακή πίεση, η διατροφή και οι εξετάσεις υγείας των ματιών

Πώς συγκρίνεται ο στιγμιαίος καφές με άλλους τύπους όσον αφορά την υγεία των ματιών;

Ο παρακάτω πίνακας επισημαίνει βασικές διαφορές που σχετίζονται με την υγεία του αμφιβληστροειδούς:

Συχνές ερωτήσεις

Το να πίνω στιγμιαίο καφέ περιστασιακά εξακολουθεί να είναι επιβλαβές για την όρασή μου;

Η μελέτη υποδηλώνει ότι ο κίνδυνος αυξάνεται με τη συνήθη/τακτική κατανάλωση. Η περιστασιακή χρήση είναι απίθανο να προκαλέσει βλάβη, αλλά θα πρέπει να σταθμίζεται μαζί με άλλους παράγοντες κινδύνου.

Μειώνει η μετάβαση σε εσπρέσο ή καφέ φίλτρου τον κίνδυνο για ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας;

Ναι. Η μελέτη δεν βρήκε σημαντική αύξηση κινδύνου με τον εσπρέσο ή τον φιλτραρισμένο καφέ. Αυτοί οι τύποι καφέ προσφέρουν προστατευτικά αντιοξειδωτικά αποτελέσματα.

Είναι ο στιγμιαίος καφές πιο επικίνδυνος για άτομα που ήδη διατρέχουν κίνδυνο για ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας;

Πιθανώς. Εάν έχετε σχετικό οικογενειακό ιστορικό ή υπάρχουσες οφθαλμικές παθήσεις, ο περιορισμός του στιγμιαίου καφέ θα μπορούσε να είναι ένα συνετό προληπτικό βήμα.

Ποιος είναι ο ρόλος του ακρυλαμιδίου στην οπτική βλάβη;

Το ακρυλαμίδιο είναι ένα υποπροϊόν της επεξεργασίας τροφίμων σε υψηλή θερμοκρασία, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής στιγμιαίου καφέ. Είναι νευροτοξικό και μπορεί να συμβάλει στην οξειδωτική βλάβη του αμφιβληστροειδούς.

Συμπέρασμα

Η μελέτη που συνέδεσε τον στιγμιαίο καφέ με σχεδόν επταπλάσιο κίνδυνο ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας κρούει ένα καμπανάκι για όλους μας και ειδικά για τους μεγαλύτερους ενηλίκους ή για άτομα με προδιαθεσικούς παράγοντες απώλειας όρασης.

Αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα, για να επιβεβαιωθεί η αιτιώδης συνάφεια, η μετάβαση σε λιγότερο επεξεργασμένους καφέδες και η υιοθέτηση μιας προστατευτικής διατροφής για τα μάτια είναι βέλτιστες επιλογές για την μακροπρόθεσμη υγεία της όρασης.

Πηγές:
medicalnewstoday.com
onlinelibrary.wiley.com
aao.org
cdc.gov
nhs.uk