ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Μειώστε το λιπώδες ήπαρ με μια και μόνο βιταμίνη, αλλά θέλει προσοχή

Μιχάλης Θερμόπουλος

Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD) είναι μια από τις πιο συχνές ηπατικές διαταραχές παγκοσμίως, που συνδέεται στενά με την παχυσαρκία, τον διαβήτη τύπου 2 και το μεταβολικό σύνδρομο.

Μειώστε το λιπώδες ήπαρ με μια και μόνο βιταμίνη, αλλά θέλει προσοχή

Παρόλο που οι αλλαγές στον τρόπο ζωής παραμένουν ο ακρογωνιαίος λίθος της θεραπείας, οι ερευνητές έχουν διερευνήσει εάν τα αντιοξειδωτικά συμπληρώματα -ιδιαίτερα η βιταμίνη Ε- μπορούν να προσφέρουν θεραπευτικά οφέλη.

Αυτό το άρθρο εξηγεί πώς η βιταμίνη Ε μπορεί να επηρεάσει την εξέλιξη του λιπώδους ήπατος, πότε η χρήση της είναι κατάλληλη και ποιες προφυλάξεις είναι απαραίτητες με βάση τις τελευταίες κλινικές οδηγίες.

Πώς επηρεάζει η βιταμίνη Ε την λιπώδη νόσο του ήπατος;

Η βιταμίνη Ε μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή του ήπατος και το οξειδωτικό στρες σε άτομα με μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος, ιδιαίτερα σε μη διαβητικούς ενήλικες με NASH (μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα).

Οι αντιοξειδωτικές της ιδιότητες βοηθούν στην προστασία των ηπατικών κυττάρων από βλάβες που προκαλούνται από συσσωρευμένο λίπος και αντιδραστικά είδη οξυγόνου. Ωστόσο, η χρήση της δεν είναι καθολική για όλους τους ασθενείς με NAFLD (μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος) και απαιτεί ιατρική κρίση.

  • Μειώνει το οξειδωτικό στρες που συνδέεται με τη βλάβη των ηπατικών κυττάρων
  • Μειώνει τους δείκτες φλεγμονής του ήπατος (π.χ. ALT και AST)
  • Μπορεί να βελτιώσει την ιστολογία του ήπατος σε μη διαβητικούς με NASH
  • Δεν θεραπεύει υποκείμενες αιτίες όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη ή η παχυσαρκία
  • Δεν συνιστάται για συνήθη χρήση σε ασθενείς με κίρρωση ήπατος ή διαβήτη χωρίς περαιτέρω ενδείξεις

Πότε συνιστάται η βιταμίνη Ε για το λιπώδες ήπαρ;

Η βιταμίνη Ε συνιστάται ειδικά για μη διαβητικούς ενήλικες με αποδεδειγμένη -μέσω βιοψίας- NASH, που όμως δεν έχουν κίρρωση ήπατος.

Αυτή η στοχευμένη χρήση βασίζεται σε κλινικές δοκιμές που δείχνουν βελτίωση στη φλεγμονή του ήπατος και τη στεάτωση σε αυτήν την ομάδα. Για άλλους ασθενείς με NAFLD, ειδικά για εκείνους με διαβήτη ή κίρρωση, η βιταμίνη Ε δεν συνιστάται συνήθως λόγω αβέβαιων οφελών και πιθανών κινδύνων.

  • Ενδείκνυται για ενήλικες με επιβεβαιωμένη NASH, αλλά χωρίς κίρρωση και διαβήτη
  • Συνήθως συνταγογραφείται σε δοσολογία 800 IU την ημέρα
  • Δεν είναι κατάλληλη για παιδιά, έγκυες ή άτομα με αιμορραγικές διαταραχές
  • Η μακροχρόνια χρήση θα πρέπει να παρακολουθείται για κίνδυνο καρκίνου του προστάτη και αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου (σε ορισμένες μελέτες)
Natural Products Rich In Vitamin E

Ποια είναι η συνιστώμενη δοσολογία βιταμίνης Ε για το λιπώδες ήπαρ;

Η συνήθως μελετώμενη δοσολογία για τη NAFLD είναι 800 IU (διεθνείς μονάδες) άλφα-τοκοφερόλης την ημέρα.

Αυτή η θεραπεία με υψηλή δόση αντιοξειδωτικών πρέπει να χορηγείται υπό ιατρική επίβλεψη. Δεν είναι η ίδια με την ημερήσια συνιστώμενη πρόσληψη για τη γενική υγεία, η οποία είναι πολύ χαμηλότερη (περίπου 15 mg ή 22,4 IU για ενήλικες).

ΣύνθεσηΤυπική δόσηΣκοπόςΣημειώσεις
Άλφα-τοκοφερόλη800 IU/ημέραΘεραπεία αποδεδειγμένης -με βιοψία- NASHΥψηλή δόση. Χρήση μόνο εάν συνιστάται κλινικά
Μικτές τοκοφερόλεςΜεταβλητήΓενική αντιοξειδωτική υποστήριξηΔεν χρησιμοποιείται σε κλινικές μελέτες για τη NAFLD
Διατροφικές πηγές-Υποστήριξη συντήρησης και πρόληψηςΔεν επαρκεί από μόνη της για τη θεραπεία της NASH

Ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι από την λήψη βιταμίνης Ε για την υγεία του ήπατος;

Παρόλο που η βιταμίνη Ε μπορεί να βελτιώσει τους βιοδείκτες, που σχετίζονται με το ήπαρ, οι υψηλές δόσεις σχετίζονται με πιθανές παρενέργειες, ειδικά όταν χρησιμοποιούνται μακροχρόνια.

Οι κίνδυνοι πρέπει να εξισορροπούνται με τα οφέλη, ιδιαίτερα σε πληθυσμούς με συνυπάρχουσες παθήσεις.

  • Αυξημένος κίνδυνος αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου με μακροχρόνια χρήση
  • Πιθανή σύνδεση με καρκίνο του προστάτη σε άνδρες (από υψηλής δόσης συμπληρώματα)
  • Μπορεί να επηρεάσει τα αραιωτικά αίματος, όπως η βαρφαρίνη
  • Ναυτία, πονοκέφαλος ή κόπωση σε υψηλότερες δόσεις
  • Αναποτελεσματικότητα σε προχωρημένη ίνωση ή κίρρωση του ήπατος
Illustration Of Liver On Woman's Body

Συχνές Ερωτήσεις

Είναι η διαιτητική βιταμίνη Ε (από τις τροφές) επαρκής για τη θεραπεία του λιπώδους ήπατος;

Όχι. Αν και η βιταμίνη Ε μέσω της διατροφής υποστηρίζει τη συνολική υγεία του ήπατος, οι δοσολογίες (συμπληρώματα) που έχουν μελετηθεί για τη θεραπεία της NASH είναι πολύ υψηλότερες από ό,τι μπορούν να προσφέρουν οι τροφές από μόνες τους.

Κάνει να λάβω βιταμίνη Ε χωρίς να έχω κάνει βιοψία ήπατος;

Όχι. Η κλινική χρήση υψηλής δόσης βιταμίνης Ε περιορίζεται συνήθως σε ασθενείς με επιβεβαιωμένη από βιοψία NASH. Δεν συνιστάται η αυτοθεραπεία.

Υπάρχουν ασφαλέστερες εναλλακτικές λύσεις από τη βιταμίνη Ε για το λιπώδες ήπαρ;

Ναι. Η απώλεια βάρους, η άσκηση, η μεσογειακή διατροφή και η διαχείριση της αντίστασης στην ινσουλίνη παραμένουν οι στρατηγικές πρώτης γραμμής.

Μπορεί η βιταμίνη Ε να αντιστρέψει πλήρως τη βλάβη στο ήπαρ;

Μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή και τη συσσώρευση λίπους σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, αλλά δεν αντιστρέφει την ίνωση, ούτε αντιμετωπίζει τις βασικές μεταβολικές αιτίες.

Συμπέρασμα

Η βιταμίνη Ε έχει δείξει πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα στη θεραπεία ενός συγκεκριμένου υποσυνόλου ασθενών με λιπώδες ήπαρ: μη διαβητικούς ενήλικες με επιβεβαιωμένη NASH. Η αντιοξειδωτική της δράση μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή του ήπατος και να βελτιώσει την ιστολογία, αλλά δεν αποτελεί θεραπεία ή υποκατάστατο των αλλαγών στον τρόπο ζωής. Λόγω των πιθανών κινδύνων, η χρήση της πρέπει να καθοδηγείται από γιατρό και να παρακολουθείται προσεκτικά.

Για τα περισσότερα άτομα με NAFLD, η διαχείριση βάρους, η σωματική δραστηριότητα και οι βελτιώσεις στη διατροφή παραμένουν το θεμέλιο της αποτελεσματικής φροντίδας.

Πηγές:
healthline.com
clevelandclinic.org
mayoclinic.org
niddk.nih.gov
hepatology.org