Αυτή η γλυκιά απόλαυση βελτιώνει την μνήμη κατά 30% μέσα σε 1 ώρα
Μια νέα μελέτη έχει προσελκύσει την παγκόσμια προσοχή, υποδεικνύοντας ότι ένα συγκεκριμένο τρόφιμο θα μπορούσε να βελτιώσει την απόδοση της μνήμης έως και 30% εντός μίας ώρας από την κατανάλωσή του.
Αν και η έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε στο Current Research in Food Science, είναι προκαταρκτική και βασίζεται σε ζωικά μοντέλα, τα ευρήματα προσφέρουν μια συναρπαστική ματιά στο πώς οι πικρές ενώσεις στο κακάο μπορούν να ενεργοποιήσουν τα εγκεφαλικά κυκλώματα πολύ πιο γρήγορα από το αναμενόμενο.
Τι ανακάλυψε επί της ουσίας η νέα μελέτη
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι ποντίκια που έφαγαν μαύρη σοκολάτα υψηλής περιεκτικότητας σε κακάο/φλαβανόλες εμφάνισαν σημαντικά καλύτερη απόδοση μνήμης (περίπου 30% υψηλότερη) εντός περίπου μίας ώρας.
Η βασική διαπίστωση ήταν ότι αυτή η επίδραση πιθανότατα δεν προήλθε μόνο από την πέψη ή την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών. Αντίθετα, οι πικρές ενώσεις στην μαύρη σοκολάτα φάνηκαν να διεγείρουν μέρη του νευρικού συστήματος που συνδέονται με την εγρήγορση, την αισθητηριακή επεξεργασία και τον σχηματισμό μνήμης.
Τα ευρήματα προέρχονται από ελεγχόμενα εργαστηριακά πειράματα και δοκιμές σε ανθρώπους εξακολουθούν να απαιτούνται προτού γίνει λόγος για επιστημονικό συμπέρασμα. Ωστόσο, η μελέτη παρέχει ένα συναρπαστικό πλαίσιο για την κατανόηση της γνωστικής επίδρασης των πλούσιων σε φλαβανόλες τροφών.
Πώς μπορεί η μαύρη σοκολάτα να βελτιώσει την μνήμη τόσο πολύ και τόσο γρήγορα;
Το ασυνήθιστα γρήγορο χρονοδιάγραμμα (οφέλη που παρατηρούνται μέσα σε 1 ώρα) υποδεικνύει μηχανισμούς που υπερβαίνουν την απλή διατροφή. Αρκετές οδοί μπορεί να εξηγήσουν αυτήν την ταχεία επίδραση:
1. Ενεργοποίηση του υπομέλανα τόπου (locus coeruleus - LC)
Ο υπομέλας τόπος είναι μια μικρή περιοχή στο εγκεφαλικό στέλεχος, η οποία είναι υπεύθυνη για την απελευθέρωση νοραδρεναλίνης, ενός νευροδιαβιβαστή απαραίτητου για την προσοχή, την κωδικοποίηση μνήμης και την ταχεία μάθηση.
Μειώσεις ή διαταραχές στη δραστηριότητα του LC συνδέονται με χειρότερη απόδοση μνήμης. Οι πικρές φλαβανόλες πιθανώς διεγείρουν αισθητηριακούς υποδοχείς, που ενεργοποιούν έμμεσα τον LC, ουσιαστικά "ενεργοποιώντας" το σύστημα συναγερμού του εγκεφάλου. Όταν ο υπομέλας τόπος γίνεται πιο ενεργός:
- Η προσοχή οξύνεται
- Τα κυκλώματα μνήμης στον ιππόκαμπο γίνονται πιο ευαίσθητα
- Η αισθητηριακή επεξεργασία επιταχύνεται
Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί η ενίσχυση της μνήμης εμφανίζεται γρήγορα και όχι ώρες αργότερα.
2. Βελτιωμένη ροή αίματος στον εγκέφαλο
Οι φλαβανόλες στην μαύρη σοκολάτα μπορεί να βοηθήσουν στη διεύρυνση των αιμοφόρων αγγείων μέσω οδών, που προκαλούνται από το μονοξείδιο του αζώτου. Όταν η ροή του αίματος αυξάνεται, ειδικά σε περιοχές όπως ο ιππόκαμπος και ο μετωπιαίος φλοιός, οι νευρώνες λαμβάνουν περισσότερο οξυγόνο και γλυκόζη. Αυτό υποστηρίζει την ταχύτερη μετάδοση σήματος και βελτιώνει την απόδοση της βραχυπρόθεσμης μνήμης.
3. Ενεργοποίηση νευρώνων που προκαλείται από τις αισθήσεις
Οι ενώσεις πικρής γεύσης πιθανώς διεγείρουν άμεσα τους υποδοχείς γεύσης, οι οποίοι συνδέονται με νευρωνικά κυκλώματα που εμπλέκονται στην διέγερση. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην «προετοιμασία» του εγκεφάλου για καλύτερη γνωστική επεξεργασία ακόμη και πριν ξεκινήσει η πέψη της μαύρης σοκολάτας.
4. Αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις
Ενώ αυτές οι επιδράσεις είναι πιο αργές, ορισμένες πρώιμες βιοχημικές αλλαγές πιθανώς υποστηρίζουν τη νευρωνική αποτελεσματικότητα και μειώνουν το οξειδωτικό στρες, συμβάλλοντας έμμεσα τη γνωστική απόδοση κατά τη διάρκεια εργασιών που απαιτούν ταχεία επεξεργασία.
Συνδυαστικά, αυτοί οι μηχανισμοί υποδηλώνουν ότι η μαύρη σοκολάτα μπορεί να δρα περισσότερο σαν νευροαισθητηριακό διεγερτικό παρά σαν ένα τυπικό συμπλήρωμα διατροφής.
Γιατί αυτά τα αποτελέσματα πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή
Ενώ τα ευρήματα είναι πολλά υποσχόμενα, υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί:
- Η μελέτη διεξήχθη σε ποντίκια, όχι σε ανθρώπους.
- Η δόση φλαβανολών που χρησιμοποιήθηκε ήταν πολύ υψηλότερη από αυτή που βρίσκεται συνήθως σε μια μικρή μερίδα μαύρης σοκολάτας.
- Το αποτέλεσμα ήταν βραχυπρόθεσμο και δεν είναι σαφές εάν παρόμοιες ενισχύσεις εμφανίζονται με επαναλαμβανόμενη κατανάλωση.
- Οι κανονικές μπάρες σοκολάτας περιέχουν ζάχαρη και λίπος που δεν προσφέρουν κανένα γνωστικό όφελος και μπορεί να προκαλέσουν βλάβη εάν καταναλωθούν υπερβολικά.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι αυτά τα ευρήματα δεν δικαιολογούν την κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων σοκολάτας για την υγεία (μνήμη) του εγκεφάλου. Αντίθετα, επισημαίνουν μια ενδιαφέρουσα φυσιολογική οδό μνήμης, η οποία αξίζει περαιτέρω έρευνας.
Πώς να εφαρμόσετε αυτά τα ευρήματα με ασφάλεια
Εάν σας αρέσει η μαύρη σοκολάτα, μια μέτρια μερίδα (20-30 γρ.) σοκολάτας υψηλής περιεκτικότητας σε κακάο (τουλάχιστον 70%) μπορεί να αποτελέσει μια λογική προσθήκη σε μια ισορροπημένη διατροφή. Μπορεί να προσφέρει ήπια γνωστικά οφέλη χάρη στην περιεκτικότητά της σε φλαβανόλες, αλλά θα πρέπει να παραμείνει μια περιστασιακή λιχουδιά, όχι ένας κύριος ενισχυτής μνήμης.
Για ευρύτερη γνωστική προστασία:
- Δώστε προτεραιότητα στην τακτική σωματική δραστηριότητα
- Υιοθετήστε και τηρήστε καλές συνήθειες ύπνου
- Ακολουθήστε μια διατροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά με πολλά λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και ωμέγα-3 λιπαρά
- Ασχοληθείτε με την μάθηση, την ανάγνωση και με δραστηριότητες που διεγείρουν τη διανοητική λειτουργία
Η μαύρη σοκολάτα μπορεί να συμπληρώνει αυτές τις συνήθειες, αλλά δεν μπορεί να τις αντικαταστήσει.
Συχνές Ερωτήσεις
Ενισχύει η μαύρη σοκολάτα την μνήμη στους ανθρώπους;
Δεν έχει αποδειχθεί ακόμη. Το τρέχον εύρημα προέρχεται από έρευνα σε ζώα.
Μπορεί η σοκολάτα γάλακτος να προσφέρει το ίδιο όφελος;
Πιθανότατα όχι. Περιέχει πολύ λιγότερες φλαβανόλες.
Πόση μαύρη σοκολάτα είναι ασφαλής για κατανάλωση;
Μια μικρή μερίδα είναι μια χαρά. Οι υπερβολικές ποσότητες προσθέτουν περιττή ζάχαρη και λίπος.
Είναι μακροχρόνια τα αποτελέσματα βελτίωσης μνήμης;
Άγνωστο. Στην μελέτη η παρατηρούμενη βελτίωση της μνήμης ήταν βραχυπρόθεσμη.
Συμπέρασμα
Η νέα έρευνα που δείχνει μια ταχεία βελτίωση κατά 30% στην απόδοση της μνήμης μετά την κατανάλωση μαύρης σοκολάτας είναι επιστημονικά πολύ ενδιαφέρουσα. Ενεργοποιώντας τον υπομέλανα τόπο στον εγκέφαλο, ενισχύοντας τη ροή του αίματος και διεγείροντας τις αισθητηριακές οδούς, η μαύρη σοκολάτα μπορεί να οξύνει προσωρινά τη γνωστική λειτουργία, τουλάχιστον σε ελεγχόμενες εργαστηριακές συνθήκες.
Ωστόσο, χωρίς δοκιμές σε ανθρώπους, αυτά τα αποτελέσματα παραμένουν θεωρητικά. Η μαύρη σοκολάτα μπορεί να αποτελέσει μέρος μιας υγιεινής διατροφής, αλλά δεν είναι ακόμη ένα αποδεδειγμένο εργαλείο ενίσχυσης της μνήμης.