Κουνούπια: 10 μύθοι και αλήθειες

Τους μύθους που περιβάλλουν τα κουνούπια επιχειρεί νααποσαφηνίσει το ΚΕΕΛΠΝΟ, προκειμένου να γνωρίζουν οι πολίτες πως μπορούν ναπροστατευθούν από το κουνούπι-τίγρης, το οποίο προκαλεί τη λοίμωξη από τον ιότου Δυτικού Νείλου.

Τα κουνούπια θεωρούνταιαθώοι ζωικοί οργανισμοί.

Περισσότεροι θάνατοι συνδέονται με τα κουνούπια σε σχέση με οποιοδήποτεάλλο ανώτερο ζωικό οργανισμό. Γιαπαράδειγμα, τα κουνούπια είναι υπεύθυναγια τη μετάδοση της ελονοσίας, του δάγκειου και του κίτρινου πυρετού και τηςεγκεφαλίτιδας. Επίσης, τα κουνούπια μεταδίδουνκαι πολλά παθογόνα ζώων, όπως για παράδειγμα τις φιλαριάσεις που είναιθανατηφόρες ασθένειες για τα σκυλιά.

Όλα τα κουνούπια τσιμπούντους ανθρώπους.

Μόνο τα θηλυκά προσλαμβάνουν αίμα προκειμένου ναχρησιμοποιήσουν την πρωτεΐνη του για την κατασκευή των ωών τους και κατ’επέκταση την αναπαραγωγή τους. Σε περιόδους που δεν παράγουν ωά, τα θηλυκάκουνούπια τρέφονται και αυτά με νέκταρ. Επίσης, πολλά είδη κουνουπιών τρέφονταιαποκλειστικά με αίμα πτηνών, ερπετών, αμφίβιων ή άλλων ζώων και δεν τσιμπούντον άνθρωπο.

Τα κουνούπια χρειάζονταιπολύ νερό για να αναπαραχθούν.

Οι προνύμφες και οι νύμφες των κουνουπιών είναι αποκλειστικάυδρόβια στάδια και αναπτύσσονται πάντοτε σε νερό. Η ποσότητα του νερού στις εστίεςανάπτυξης μπορεί να ποικίλλει, από μεγάλες εστίες (έλη, λίμνες κ.α.) έως μικρέςσυγκεντρώσεις νερού, όπως ελαστικά αυτοκινήτων και υδρορρόες.

Τα κουνούπια μπορούννα εντοπίσουν ένα πιθανό θύμα μόνο από απόσταση πολύ λίγων μέτρων.

Είναι γνωστό πως οι ζωικοί οργανισμοί, μεταξύ των οποίων καιο άνθρωπος, παράγουν CO2, γαλακτικό οξύ και οκτενόλη μέσω της αναπνοής και τουδέρματος. Τα κουνούπια έχουν την ικανότητα να ανιχνεύουν έστω και μικρέςποσότητες των παραπάνω ουσιών που παράγονται από τα ζώα και να προσεγγίζουν τονξενιστή για τη λήψη αίματος ακόμα και από απόσταση 20 μέτρων.

Οι συσκευές παραγωγής υπερήχων δρουν απωθητικά κατά των κουνουπιών.

Παρά το γεγονός ότι στο εμπόριο συναντά κανείς μεγάλο αριθμότέτοιων συσκευών, δεν υπάρχει επαρκήςεπιστημονική τεκμηρίωση για την απωθητική δράση τους κατά των κουνουπιών καιάλλων οργανισμών, σύμφωνα πάντα με μελέτες που έχουν διεξαχθεί από διάφορους επιστημονικούςφορείς παγκοσμίως.

Οι νυκτερίδες και τα χελιδόνια είναι αποτελεσματικοί θηρευτές κουνουπιών.

Η αλήθεια είναι ότι οι συγκεκριμένοι οργανισμοί τρέφονταιαδιακρίτως με κάθε είδους έντομα που πετούν γύρω τους, αλλά σπανίωςκαταναλώνουν μεγάλες ποσότητες κουνουπιών.

Όλα τα κουνούπια είναιυπεύθυνα για τη μετάδοση της ελονοσίας.

Για τη μετάδοση της ελονοσίας υπεύθυνα είναι μόνο τακουνούπια του γένους Anopheles (κοινώς ανωφελή κουνούπια).

Το κουνούπι «τίγρης»είναι ένα μεγάλο κουνούπι που φέρει λευκές και κίτρινες ραβδώσεις στο σώμα του.

Το κουνούπι «τίγρης» είναι ένα μετρίου μεγέθους προς μικρόκουνούπι και χαρακτηρίζεται από λευκές ραβδώσεις στο μαύρο σώμα του, στην περιοχήτων ποδιών, ενώ φέρει λευκές περιοχές από λέπια στο θώρακα και την κοιλία.Βεβαίως, όλα τα κουνούπια με αυτές τις αποχρώσεις δεν είναι αναγκαστικάκουνούπι «τίγρης», αφού υπάρχουν και άλλα είδη κουνουπιών με παρόμοιαμορφολογικά χαρακτηριστικά. Η ακριβής ταυτοποίηση του κουνουπιού πρέπει ναπραγματοποιείται από ειδικευμένο προσωπικό.

Τα κουνούπια μπορούννα ταξιδέψουν σε μικρές αποστάσεις από τις εστίες αναπαραγωγής τους.

Υπάρχουν είδη κουνουπιών, όπως το Aedes vexans, που μπορούν ναδιανύσουν μεγάλες αποστάσεις, έως και 48 km από τις εστίες αναπαραγωγής τους, ενώ το Culex pipiens συνήθως δεναπομακρύνεται περισσότερο από 500 m από το σημείο ανάπτυξης των προνυμφών.

Τα κουνούπια ζουν συνήθωςπολύ λίγες ημέρες.

Η διάρκεια ζωής των κουνουπιών ποικίλλει από μερικές ημέρεςμέχρι λίγους μήνες, πράγμα το οποίο εξαρτάται από το είδος του κουνουπιού. Ορισμένακουνούπια ζουν μόνο το καλοκαίρι και πεθαίνουν πριν το χειμώνα, ενώ τα ωά τουςεπιβιώνουν κατά τη διάρκεια του χειμώνα και εκκολάπτονται την άνοιξη. Άλλα είδηδιαχειμάζουν στο στάδιο του τελείου, με αποτέλεσμα η διάρκεια ζωής τους, ωςπλήρως ανεπτυγμένα τέλεια, να διαρκεί για μήνες και να συνεχίζεται το επόμενοέτος.

Πηγή:

Δρ Γ . Κολιόπουλος, Δρ Ε. Μπαδιεριτάκης

Εργαστήριο Βιολογικού Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων, Τμήμα

Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων και Φυτοφαρμακευτικής, Μπενάκειο

Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο

Αναδημοσίευση από το Ενημερωτικό Δελτίο του ΚΕΕΛΠΝΟ,αρ.29/Ιούλιος 2013