Το «σύνδρομο παραίτησης» μάστιγα για τα παιδιά-πρόσφυγες της Σουηδίας
Ανανεώθηκε:
Το προσφυγικό ζήτημα δεν απασχολεί μόνο τη χώρα μας αλλά εξελίσσεται σε παγκόσμια κρίση με πολλαπλές συνέπειες για τη σωματική και την ψυχική υγεία των ανθρώπων που ξεριζώνονται βίαια από τον τόπο τους και αναγκάζονται να μετακινηθούν σε άλλες περιοχές όχι απλώς για να αναζητήσουν ένα καλύτερο μέλλον αλλά για να προστατεύσουν την ίδια τη σωματική τους ακεραιότητα.
Απόρροια της αναγκαστικής μετακίνησης πληθυσμών είναι και το «σύνδρομο παραίτησης» (Uppgivenhetssyndrom), το οποίο παρατηρείται μεταξύ των προσφύγων νεαρής ηλικίας στη Σουηδία και εμφανίζεται όταν έρχονται αντιμέτωποι με τον εφιάλτη της απέλασης.
Στην πλειονότητά τους, οι πρόσφυγες της Σουηδίας προέρχονται από χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Εκατοντάδες περιστατικά του συνδρόμου παραίτησης έχουν καταγραφεί τα τελευταία χρόνια στη Σουηδία, με αποτέλεσμα η εθνική επιτροπή υγείας της σκανδιναβικής χώρας να το αναγνωρίζει ως διακριτή διάγνωση.
Το σύνδρομο παραίτησης θεωρείται ότι υπάρχει μόνο στη Σουηδία και εμφανίζεται μόνο μεταξύ των προσφύγων. Χαρακτηρίζεται από την πλήρη παραίτηση και την απώλεια της όρεξης του ατόμου για ζωή. Οι ασθενείς δεν παρουσιάζουν υποκείμενες σωματικές ή νευρολογικές ανωμαλίες. Οι Σουηδοί τους αποκαλούν «οι απαθείς» (de apatiska). «Είναι σαν τη Χιονάτη» δηλώνει η Ελίζαμπεθ Χούλτκραντζ, ωτορινολαρυγγολόγος των Γιατρών του Κόσμου στη Σουηδία. Η ίδια εκτιμά ότι το σύνδρομο αποτελεί «μια μορφή προστασίας» και το παρομοιάζει με κώμα.
Εκτενές άρθρο επί του θέματος στο περιοδικό The New Yorker παρουσιάζει την ιστορία του Γκεόργκι, ενός εφήβου-πρόσφυγα από τη Ρωσία που ήρθε στη Σουηδία όταν ήταν 5 ετών. Μετά από περίπου 10 χρόνια στη χώρα, η οικογένεια δεν κατάφερε να πάρει μόνιμη άδεια παραμονής και επρόκειτο να απελαθεί. Η σωματική και ψυχική υγεία του νεαρού αγοριού άρχισε να επιδεινώνεται ραγδαία μετά την ενημέρωση που έλαβε η οικογένεια από την Επιτροπή Μετανάστευσης της χώρας. Έχασε 6 κιλά μέσα σε μία εβδομάδα, δεν σηκωνόταν από το κρεβάτι, δεν έτρωγε και δεν μιλούσε σε κανέναν. Οι γονείς του αναγκάστηκαν να τον μεταφέρουν στο νοσοκομείο, όπου και έγινε η διάγνωση για το σύνδρομο.
Τα συμπτώματα του συνδρόμου παραίτησης ξεκινούν από την αποχή από συνήθεις δραστηριότητες και σταδιακά επιδεινώνονται, φτάνοντας στη μόνιμη κατάκλιση και τη σημαντική απώλεια μυϊκής μάζας.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η μόνη «θεραπεία» για το σύνδρομο είναι η ελπίδα για ανάκληση της απόφασης απέλασης. Πράγματι αυτό συνέβη και στην περίπτωση του Γκεόργκι. Όπως αναφέρει το σχετικό άρθρο στο New Yorker, ο Γκεόργκι άνοιξε και πάλι τα μάτια του λίγες μέρες μετά την ανακοίνωση ότι ο ίδιος και η οικογένειά του μπορούν να παραμείνουν στη Σουηδία.
Το νεαρό αγόρι ακόμη δεν έχει αναρρώσει πλήρως, όμως έχει επιστρέψει στο σχολείο και απολαμβάνει τη μόνη πατρίδα που γνώρισε ποτέ: τη Σουηδία.
Φωτογραφίες: Magnus Wennman / The New Yorker
Διαβάστε επίσης:
Save the Children: Αυτοτραυματισμοί και αυτοκτονίες στους καταυλισμούς προσφύγων της Ελλάδας
