Η κάνναβη μπορεί να προκαλέσει αλλοιώσεις στα ωάρια, με κίνδυνο για χρωμοσωμικές ανωμαλίες

Βλάβες στα ωάρια που είναι αποθηκευμένα στις ωοθήκες των γυναικών, μπορεί να προκαλέσει η χρήση κάνναβης, σύμφωνα με τα ευρήματα έρευνας Καναδών επιστημόνων που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications.

Οι επιστήμονες ανησυχούν ότι οι βλάβες αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε υπογονιμότητα, αποβολές και εμφάνιση συγγενών ανωμαλιών στα νεογνά.

Τα υψηλά επίπεδα τετραϋδροκανναβινόλης (THC), η δραστική ουσία στην κάνναβη που δημιουργεί αίσθημα «ευφορίας», φαίνεται πως επιδρούν στη διαδικασία ωρίμανσης των ωαρίων και σε πιθανή αύξηση των χρωμοσωμικών ανωμαλιών, σύμφωνα με τη μελέτη.

«Τα ευρήματα αυτής της μελέτης είναι ανησυχητικά και υπογραμμίζουν τη σημασία μιας προσεκτικής προσέγγισης στη χρήση κάνναβης κατά τον σχεδιασμό της σύλληψης», δήλωσε στο CNN η Δρ. Τζέιμι Λο, αναπληρώτρια καθηγήτρια Μαιευτικής, Γυναικολογίας και Ουρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Υγείας και Επιστημών του Όρεγκον στο Πόρτλαντ, σχολιάζοντας τη μελέτη.

Εν τω μεταξύ, η χρήση μαριχουάνας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνεται στις ΗΠΑ. Πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 2025, δείχνει ότι έχει υπετριπλασιαστεί η χρήση κάνναβης από έγκυες γυναίκες, σύμφωνα με δεδομένα από αυτοαναφορές, το διάστημα 2002 – 2020. Πολυάριθμες μελέτες έχουν συνδέσει τη χρήση κάνναβης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με αυτισμό, κακή ανάπτυξη του εμβρύου, χαμηλό βάρος γέννησης του βρέφους, επικίνδυνους πρόωρους τοκετούς, ακόμη και θάνατο.

Επίσης, αρκετές μελέτες έχουν εξετάσει πώς η κάνναβη μπορεί να επηρεάσει το σπέρμα, αλλά μέχρι τώρα καμία μελέτη δεν είχε διερευνήσει την επίδρασή της στο ωάριο και στο ωοθυλάκιο, πρόσθεσε η Δρ. Λο.

Ένα ωοθυλάκιο είναι ένας μικρός σάκος στην ωοθήκη γεμάτος με υγρό, που περιέχει ένα μη γονιμοποιημένο ωάριο. Κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου της γυναίκας, οι ορμόνες πυροδοτούν μια αλυσίδα γεγονότων που βοηθούν το ωάριο να διαχωρίσει τα χρωμοσώματα, ώστε να είναι έτοιμο για γονιμοποίηση από το σπέρμα.

Υψηλότερα επίπεδα THC φάνηκαν να επηρεάζουν αυτή τη διαδικασία, δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Σίνθια Ντιβάλ, η οποία διεξήγαγε τη μελέτη στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο. Ωστόσο, η μελέτη μπορεί να δείξει μόνο μια συσχέτιση και όχι άμεση αιτιότητα, πρόσθεσε η ίδια.

«Χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να επαληθεύσουμε τα ευρήματά μας και να προσδιορίσουμε πώς ή ακόμα και αν οι αλλαγές που παρατηρήσαμε, επηρεάζουν την αναπαραγωγή» δήλωσε.

Τα υψηλότερα επίπεδα THC είναι πιο επιβλαβή

Οι ερευνητές ανέλυσαν πάνω από 1.000 δείγματα ωοθηκικού υγρού από γυναίκες που υποβάλλονταν σε θεραπεία υπογονιμότητας. Τα ωάρια από μια μικρότερη ομάδα 62 ασθενών που βρέθηκαν θετικά σε THC συγκρίθηκαν με μια αντίστοιχη ομάδα ελέγχου χωρίς ανιχνεύσιμη χρήση κάνναβης.

Σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, η ομάδα γυναικών με ανιχνεύσιμα επίπεδα THC συσχετίστηκε με αυξημένο ρυθμό ωρίμανσης ωαρίων και χαμηλότερο αριθμό εμβρύων με τον σωστό αριθμό χρωμοσωμάτων, σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα.

Με την πρώτη ματιά, ένας μεγαλύτερος ρυθμός ωρίμανσης μπορεί να φαίνεται θετικός, αλλά η πολύ γρήγορη ανάπτυξη μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στον τρόπο που τα ωάρια προετοιμάζονται για αναπαραγωγή, εξήγησε η Ντιβάλ. «Τα χρωμοσώματα χρειάζονται χρόνο για να προσαρμοστούν τέλεια, ώστε να είναι έτοιμα να γονιμοποιηθούν από σπερματοζωάρια και να δημιουργήσουν υγιή έμβρυα», δήλωσε. «Οπότε ναι, έχουμε περισσότερα ωάρια που είναι ώριμα, αλλά με ποιο κόστος, αν δεν έχουν τον σωστό αριθμό χρωμοσωμάτων;»

Ένα άλλο τμήμα της μελέτης εξέτασε εξαιρετικά ανώριμα ωάρια in vitro, δηλαδή στο εργαστήριο. Τα ωάρια δωρήθηκαν από γυναίκες που υποβάλλονταν σε θεραπεία γονιμότητας και δεν ήταν κατάλληλα για γονιμοποίηση. Όταν εκτέθηκαν σε THC για 24 ώρες σε καλλιέργεια (τρυβλίο Πετρί), τα ανώριμα ωάρια που έλαβαν υψηλότερα επίπεδα THC είχαν περισσότερες αλλοιώσεις στις ατράκτους - τις δομές που βοηθούν τα χρωμοσώματα να διαχωρίζονται σωστά - κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στην εμβρυϊκή ανάπτυξη.

Συμπερασματικά

Με δεδομένο ότι η κατανάλωση και η νομιμοποίηση χρήσεων της κάνναβης αυξάνεται παγκοσμίως, εγείρονται ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπό της στη γονιμότητα. Προηγούμενες έρευνας έχουν δείξει ότι η τετραϋδροκανναβινόλη (THC) και οι μεταβολίτες της φτάνουν στο ωοθυλάκιο της ωοθήκης.

Εκτεταμένη βιβλιογραφία περιγράφει, επίσης, την επίδραση της THC στο σπέρμα, ωστόσο καμία τέτοια μελέτη δεν έχει προσδιορίσει τις επιδράσεις της στο ωάριο. Η συγκεκριμένη μελέτη διερεύνησε την επίδραση της THC στη γυναικεία γονιμότητα μέσω κλινικής και in vitro ανάλυσης.

Οι επιστήμονες έδειξαν ότι η συγκέντρωση THC στο ωοθυλακικό υγρό συσχετίζεται με την ωρίμανση των ωαρίων και οι γυναίκες με THC εμφανίζουν σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά ευπλοειδίας (γονοτυπική μετάλλαξη) εμβρύων σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. In vitro, παρατηρήθηκε ένας παρόμοιος, αυξημένος ρυθμός ωρίμανσης ωαρίων μετά από έκθεση σε THC και αλλοιωμένη έκφραση βασικών γονιδίων που εμπλέκονται στην αναδιαμόρφωση της εξωκυττάριας μήτρας, τη φλεγμονή και τον διαχωρισμό των χρωμοσωμάτων. Επιπλέον, η THC προκαλεί σφάλματα στο διαχωρισμό των χρωμοσωμάτων στα ωάρια και αυξάνει την ανώμαλη μορφολογία της ατράκτου. Τέλος, η μελέτη υπογράμμισε τους πιθανούς κινδύνους για τη γυναικεία γονιμότητα που σχετίζονται με τη χρήση κάνναβης.

(CNN, Nature Communications)