Τα σημάδια ότι θα σας ζητήσει να χωρίσετε – Έρευνα σε ελληνικά ζευγάρια
Οι χωρισμοί είναι συχνά συναισθηματικά φορτισμένοι, αλλά οι στρατηγικές που χρησιμοποιούν οι σύντροφοι, για να τερματίσουν σχέσεις σπάνια είναι αυθόρμητες.

Ψυχολογική έρευνα αποκαλύπτει ότι η απόφαση για χωρισμό συχνά ακολουθεί συγκεκριμένα πρότυπα συμπεριφοράς και τακτικές επικοινωνίας. Δύο πρόσφατες ελληνικές μελέτες ρίχνουν φως στους πιο συνηθισμένους τρόπους με τους οποίους οι σύντροφοι επιλέγουν να τερματίσουν μια σχέση, προσφέροντας πολύτιμη κατανόηση τόσο στους επαγγελματίες ψυχικής υγείας όσο και στο κοινό.
Αυτό το άρθρο παραθέτει τα ευρήματα αυτών των μελετών, την δυναμική πίσω από διαφορετικές στρατηγικές χωρισμού και τι μας διδάσκουν για το πώς οι άνθρωποι διαχειρίζονται τη συναισθηματική σύγκρουση και την προσωπική ταυτότητα κατά τη διάρκεια του χωρισμού.
Τι αποκαλύπτουν οι δύο νέες ελληνικές μελέτες για τη συμπεριφορά χωρισμού
Οι δύο πρόσφατες μελέτες διαπίστωσαν ότι οι σύντροφοι συχνά χρησιμοποιούν σαφείς, προβλέψιμες στρατηγικές για να τερματίσουν σχέσεις, με επιλογές που επηρεάζονται από το φύλο, τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και τη συναισθηματική επένδυση. Αντί για άμεσες αντιπαραθέσεις, πολλοί σύντροφοι εφαρμόζουν έμμεσες, βασισμένες στην αποστασιοποίηση μεθόδους, για να αποφύγουν την ενόχληση ή να προστατεύσουν την εικόνα του εαυτού τους.
Και στις δύο μελέτες, οι ερευνητές εντόπισαν 5 κύριες στρατηγικές χωρισμού:
Στρατηγική | Περιγραφή | Τυπική περίπτωση εφαρμογής | |
1 | Αποφυγή | Απόσυρση επαφής, επικοινωνίας και χρόνου μαζί | Χρησιμοποιείται όταν ο ένας σύντροφος θέλει να απομακρυνθεί σιγά-σιγά |
2 | Κλιμάκωση προκλητικής συμπεριφοράς | Κακή συμπεριφορά, για να προκαλέσει το άλλο άτομο να τερματίσει τη σχέση | Συχνά χρησιμοποιείται από όσους αναζητούν συναισθηματική απόσταση |
3 | Άμεση απόρριψη | Σαφής, ειλικρινής συζήτηση χωρισμού | Συνηθισμένη σε όσους αναζητούν ώριμη, ειλικρινή επίλυση |
4 | Αιτιολόγηση | Προσφορά συγκεκριμένων λόγων για την ορθολογικοποίηση του χωρισμού | Χρησιμοποιείται όταν υπάρχει ενοχή ή ενσυναίσθηση |
5 | Χειρισμός | Χρήση τρίτων προσώπων ή καταστάσεων για την επιβολή ενός χωρισμού | Παρατηρείται σε παθητικά-επιθετικές ή αποφευκτικές δυναμικές |
Οι μελέτες τονίζουν ότι οι χωρισμοί είναι συχνά περισσότερο στρατηγικοί παρά παρορμητικοί, με τους συντρόφους να επιλέγουν μεθόδους, που ευθυγραμμίζονται με τους συναισθηματικούς τους στόχους, τη δομή της προσωπικότητάς τους ή την αντιληπτή τους άνεση.
Γιατί κάποιοι εφαρμόζουν αποφευκτικές στρατηγικές για να τερματίσουν μια σχέση;
Οι αποφευκτικές στρατηγικές όπως η απομόνωση και η μείωση στοργικότητας και επικοινωνίας χρησιμοποιούνται συχνά, επειδή επιτρέπουν στο άτομο να αποφύγει τη συναισθηματική αντιπαράθεση. Είναι ιδιαίτερα συχνές σε συντρόφους που αποφεύγουν τις συγκρούσεις, είναι αγχωμένοι ή αβέβαια για την απόφασή τους.
Ψυχολογικοί λόγοι πίσω από τις αποφευκτικές μεθόδους χωρισμού:
- Μειώνουν τα συναισθήματα ενοχής, αποφεύγοντας τον άμεσο πόνο
- Δημιουργούν συναισθηματική απόσταση που διευκολύνει την αποστασιοποίηση
- Δίνουν χρόνο για να «δοκιμαστεί» η απόφαση χωρίς δέσμευση
- Αντανακλούν κακές επικοινωνιακές δεξιότητες ή συναισθηματική ανωριμότητα
Ωστόσο, αυτές οι μέθοδοι συχνά αφήνουν το άλλο άτομο μπερδεμένο ή συναισθηματικά αποσταθεροποιημένο, ειδικά όταν δεν παρέχεται επίλυση.

Διαφέρουν οι στρατηγικές χωρισμού μεταξύ ανδρών και γυναικών;
Ναι. Στις δύο ελληνικές μελέτες παρατηρήθηκαν πρότυπα χωρισμού που βασίζονται στο φύλο. Αν και τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες χρησιμοποίησαν πολλαπλές στρατηγικές, υπήρχαν αξιοσημείωτες διαφορές στη συχνότητα και την πρόθεσή τους.
Τα ευρήματα της έρευνας συνοπτικά:
- Οι άνδρες ήταν πιο πιθανό να χρησιμοποιούν την αποφυγή ή την κλιμάκωση προκλητικής συμπεριφοράς, ειδικά όταν προσπαθούν να ελαχιστοποιήσουν την αντιπαράθεση.
- Οι γυναίκες ήταν πιο πιθανό να χρησιμοποιούν προσεγγίσεις δικαιολόγησης ή άμεσες προσεγγίσεις, ιδιαίτερα όταν ανησυχούν για τη συναισθηματική αντίδραση του συντρόφου τους.
- Τα άτομα με υψηλή ενσυναίσθηση ή ευσυνειδησία έτειναν να προτιμούν την άμεση, ειλικρινή επικοινωνία.
- Όσα είχαν υψηλό νευρωτισμό ή συναισθηματική αστάθεια έτειναν προς παθητικές ή χειριστικές στρατηγικές.
Αυτά τα πρότυπα αντανακλούν ευρύτερες κοινωνικές συνήθειες, προτιμήσεις επικοινωνίας και στυλ διαχείρισης συγκρούσεων που βασίζονται στην προσωπικότητα.
Τι κάνει τους χωρισμούς ψυχολογικά δύσκολους για το άτομο που εγκαταλείπεται;
Όταν η μέθοδος χωρισμού είναι έμμεση, διφορούμενη ή συναισθηματικά χειριστική, μπορεί να εντείνει την αγωνία και να καθυστερήσει την επούλωση. Τα άτομα που εγκαταλείπονται χωρίς σαφείς λόγους συχνά βιώνουν τραύμα απόρριψης, χαμηλή αυτοεκτίμηση και μηρυκαστικές σκέψεις, περιπλέκοντας την ανάρρωση.
Συναισθηματικές συνέπειες ασαφών ή παθητικών τακτικών χωρισμού:
- Απώλεια της αίσθησης επίλυσης και παρατεταμένη σύγχυση
- Αυξημένο άγχος, ειδικά σε άτομα με ανασφάλεια προσκόλλησης
- Ιδεοψυχαναγκαστικές σκέψεις ή ανάγκη για επιβεβαίωση
- Δυσκολία εμπιστοσύνης σε μελλοντικούς συντρόφους
Οι θεραπευτές συχνά συνιστούν τη σαφή, ειλικρινή και συμπονετική επικοινωνία ως την πιο υγιή οδό και για τα δύο μέρη, μειώνοντας τα συναισθηματικά υπολείμματα των ανεπίλυτων χωρισμών.

Συχνές Ερωτήσεις
Γιατί οι άνθρωποι μερικές φορές συμπεριφέρονται άσχημα για να κάνουν τον/την σύντροφό τους να χωρίσει μαζί τους;
Αυτή η τακτική κλιμάκωσης προκλητικής συμπεριφοράς είναι ένας παθητικός τρόπος για να τερματιστεί η σχέση. Επιτρέπει στο άτομο να αποφύγει την αντιπαράθεση ή την ενοχή, ενώ παράλληλα αναγκάζει τον/την σύντροφο να το κάνει.
Θεωρείται το ghosting μια υγιής στρατηγική χωρισμού;
Όχι. Είναι μια μορφή αποφυγής και δυστυχώς είναι ολοένα και πιο συχνή, ειδικά στις ψηφιακές γνωριμίες. Ωστόσο, θεωρείται ψυχολογικά επιβλαβής, ιδιαίτερα για όσους έχουν αγχώδη στυλ προσκόλλησης.
Είναι ο άμεσος χωρισμός πάντα καλύτερος;
Η άμεση επικοινωνία είναι συνήθως πιο υγιής, προσφέροντας αίσθημα επίλυσης και μειώνοντας την επίμονη συναισθηματική βλάβη. Ωστόσο, είναι πιο επώδυνο σοκ και μπορεί να μην είναι κατάλληλη σε περιπτώσεις που αφορούν συναισθηματικά ή σωματικά ζητήματα ασφάλειας.
Επηρεάζουν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι χωρίζουν;
Ναι. Χαρακτηριστικά όπως η αρμονία, ο νευρωτισμός και η συναισθηματική σταθερότητα επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι σύντροφοι διαχειρίζονται τις συγκρούσεις, την ευθύνη και την ενσυναίσθηση σε καταστάσεις χωρισμού.
Ποιος είναι ο πιο υγιής τρόπος για να χωρίσεις με κάποιον;
Η πιο υγιής προσέγγιση περιλαμβάνει σαφή επικοινωνία, συναισθηματική ειλικρίνεια και ενσυναίσθηση, ιδανικά αυτοπροσώπως ή μέσω μιας ουσιαστικής συζήτησης που αποφεύγει την ενοχή.
Συμπέρασμα
Οι χωρισμοί σπάνια είναι εύκολοι, αλλά ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονται μπορεί να επηρεάσει βαθιά τη συναισθηματική ευεξία και των δύο συντρόφων. Πρόσφατες ελληνικές μελέτες αποκαλύπτουν ότι οι άνθρωποι συχνά επιλέγουν στρατηγικές μεθόδους για να τερματίσουν τις σχέσεις, που κυμαίνονται από την άμεση επικοινωνία έως την ανεπαίσθητη απόσυρση.
Πηγές:
psychologytoday.com
sciencedirect.com
apa.org
healthline.com