ΥΓΕΙΑ

Γενετικά τροποποιημένα κουνούπια «αντιστέκονται» στην ελονοσία

Επιστήμονες στις ΗΠΑ έκαναν σε κουνούπια τις κατάλληλες μεταλλάξεις ώστε αυτά να μην μολύνονται με ελονοσία και έτσι να μην εξαπλώνουν τη νόσο.

Γενετικά τροποποιημένα κουνούπια «αντιστέκονται» στην ελονοσία

Αν αυτό που κατέστη εφικτό στο εργαστήριο βρει ανάλογη πρακτική εφαρμογή και στη φύση, τότε τα γενετικά τροποποιημένα κουνούπια θα αποτελέσουν ένα χρήσιμο μέσο για να μπει ένα «φρένο» στην ελονοσία, η οποία μεταδίδεται στους ανθρώπους με το τσίμπημα των μολυσμένων θηλυκών εντόμων.

Χρησιμοποιώντας τη νέα ισχυρή τεχνική γονιδιακής επεξεργασίας Crispr, οι επιστήμονες εισήγαγαν ένα «ανθεκτικό» γονίδιο στο DNA των κουνουπιών. Όταν τα μεταλλαγμένα κουνούπια ζευγάρωσαν, η μετάλλαξη μεταφέρθηκε και στους απογόνους τους (σε ποσοστό 99,5%). Θεωρητικά, αν ένα τέτοιο κουνούπι τσιμπήσει έναν άνθρωπο, δεν θα του μεταφέρει την ελονοσία.

Σχεδόν ο μισός πληθυσμός της Γης -περίπου 3,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι- κινδυνεύουν να κολλήσουν ελονοσία κάποια στιγμή στη ζωή τους. Αν και με διάφορους τρόπους (κουνουπιέρες, εντομοαπωθητικά, εντομοκτόνα κ.α.), καθώς και με φάρμακα, ο κίνδυνος περιορίζεται, η λοιμώδης νόσος σκοτώνει πολλούς ανθρώπους κάθε χρόνο –με τον ακριβή αριθμό των θυμάτων να παραμένει άγνωστος.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, εκτιμάται ότι το 2015 θα υπάρξουν 214 εκατομμύρια περιστατικά λοιμώξεων από ελονοσία και 438.000 θάνατοι, οι περισσότεροι στην υποσαχάρια Αφρική. Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, τα περιστατικά λοιμώξεων κάθε χρόνο κινούνται μεταξύ 300-500 εκατομμυρίων, ενώ οι θάνατοι αγγίζουν το ένα εκατομμύριο.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, με επικεφαλής τον καθηγητή μοριακής βιολογίας Άντονι Τζέημς, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών (PNAS) των ΗΠΑ, πειραματίσθηκαν με ένα είδος κουνουπιού (Anopheles stephensi) που ενδημεί στην Ασία.

Τα πειράματα έδειξαν ότι, χάρη στην μετάλλαξη του DNA, το κουνούπι παύει πλέον να γίνεται φιλόξενος ξενιστής για το παράσιτο της ελονοσίας. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι κάτι ανάλογο μπορεί να γίνει και με άλλα είδη κουνουπιού που επίσης είναι φορείς της νόσου.

Άλλοι επιστήμονες επιδιώκουν μεταλλάξεις που θα καθιστούν στείρα τα κουνούπια, μία λύση όμως που δημιουργεί ανησυχίες, καθώς μια πλήρης εξαφάνιση των κουνουπιών μπορεί να έχει άλλες ανεπιθύμητες συνέπειες στα οικοσυστήματα.