ΥΓΕΙΑ

Τα σημάδια ότι μπήκατε στην ανδρική “εμμηνόπαυση”

Μιχάλης Θερμόπουλος

Οι ορμονικές αλλαγές είναι ένα φυσικό μέρος της γήρανσης, αλλά η εμπειρία είναι διαφορετική για τους άνδρες και τις γυναίκες.

Τα σημάδια ότι μπήκατε στην ανδρική “εμμηνόπαυση”
Bigstock

Σε αντίθεση με την πιο δραματική πτώση που εμφανίζεται στις γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση, οι αλλαγές των ορμονών του φύλου στους άνδρες συμβαίνουν σταδιακά. Αυτό μερικές φορές ονομάζεται “ανδρική εμμηνόπαυση”.

Για τις γυναίκες, η εμμηνόπαυση σηματοδοτεί το τέλος του εμμηνορροϊκού τους κύκλου με φυσική μείωση των αναπαραγωγικών ορμονών ή χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών ή αλλαγές που προκαλούνται από χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία ή μια πάθηση που ονομάζεται πρωτοπαθής ωοθηκική ανεπάρκεια. Η ωορρηξία τελειώνει και η παραγωγή ορμονών πέφτει κατακόρυφα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα.

Στους άνδρες, η παραγωγή τεστοστερόνης και άλλων ορμονών μειώνεται σταδιακά σε μια περίοδο πολλών ετών και οι συνέπειες δεν είναι απαραίτητα σαφείς. Αυτή η σταδιακή μείωση των επιπέδων τεστοστερόνης ονομάζεται υπογοναδισμός όψιμης έναρξης.

Αναγνώριση χαμηλών επιπέδων τεστοστερόνης

Τα επίπεδα τεστοστερόνης ενός άνδρα μειώνονται κατά μέσο όρο περίπου 1% κάθε χρόνο μετά τα 40. Αλλά οι περισσότεροι ηλικιωμένοι άνδρες εξακολουθούν να έχουν επίπεδα τεστοστερόνης εντός του φυσιολογικού εύρους, με μόνο το 10-25% να έχουν επίπεδα που θεωρούνται χαμηλά.

Τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης στους ηλικιωμένους άνδρες συχνά περνούν απαρατήρητα. Τα επίπεδα τεστοστερόνης μπορούν να ελεγχθούν με εξέταση αίματος, αλλά οι εξετάσεις δεν γίνονται τακτικά. Και πολλοί άνδρες που έχουν χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης δεν εμφανίζουν συμπτώματα. Επιπλέον, τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη χαμηλή τεστοστερόνη δεν είναι ειδικά. Μπορούν επίσης να προκληθούν από την ηλικία ενός ατόμου, τη χρήση φαρμάκων ή άλλες καταστάσεις, όπως ο υψηλός δείκτης μάζας σώματος (30 ή μεγαλύτερος).

Τα σημάδια που υποδηλώνουν χαμηλή τεστοστερόνη είναι:

  • Μειωμένη σεξουαλική επιθυμία και δραστηριότητα
  • Μειωμένη αυθόρμητη στύση ή στυτική δυσλειτουργία
  • Δυσφορία ή πρήξιμο στο στήθος
  • Υπογονιμότητα
  • Απώλεια ύψους ή χαμηλή οστική πυκνότητα
  • Εξάψεις ή εφιδρώσεις
  • Μειωμένη ενέργεια, κίνητρο και αυτοπεποίθηση
  • Καταθλιπτική διάθεση
  • Κακή συγκέντρωση
  • Αυξημένη υπνηλία ή διαταραχές ύπνου
  • Ήπια, ανεξήγητη αναιμία
  • Μειωμένος μυϊκός όγκος και δύναμη
  • Αυξημένο σωματικό λίπος

Οι ειδικοί συνιστούν να ελέγχονται οι ηλικιωμένοι άνδρες για χαμηλή τεστοστερόνη μόνο εάν έχουν αρκετά συμπτώματα. Εάν μια αρχική εξέταση δείξει χαμηλή τεστοστερόνη, πρέπει να επαναληφθεί για να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα. Εάν επιβεβαιωθεί χαμηλή τεστοστερόνη, συνιστάται περαιτέρω έλεγχος της υπόφυσης για τον προσδιορισμό της αιτίας και τον αποκλεισμό άλλων ορμονικών ελλείψεων. Η υπόφυση είναι ένας αδένας μεγέθους φασολιού που βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου. Είναι μέρος του ενδοκρινικού συστήματος του σώματος, το οποίο αποτελείται από όλους τους αδένες που παράγουν και ρυθμίζουν τις ορμόνες.

Τι πρέπει να ξέρετε για τη θεραπεία με τεστοστερόνη

Οι συστάσεις για τη θεραπεία με τεστοστερόνη σε άνδρες με χαμηλή τεστοστερόνη λόγω ηλικίας ποικίλλουν. Το 2020, το Αμερικανικό Κολλέγιο Ιατρών συνέστησε στους επαγγελματίες υγείας να εξετάζουν το ενδεχόμενο έναρξης θεραπείας με τεστοστερόνη σε άνδρες που θέλουν να βελτιώσουν τη σεξουαλική τους λειτουργία, αφού εξηγήσουν τους κινδύνους και τα οφέλη. Το 2018, η αμερικανική Endocrine Society συνέστησε θεραπεία τεστοστερόνης για άνδρες με χαμηλή τεστοστερόνη λόγω ηλικίας μόνο αν έχουν συμπτώματα.

Εάν επιλέξετε να ξεκινήσετε τη θεραπεία με τεστοστερόνη, ο γιατρός θα σας εξηγήσει τους διαφορετικούς τρόπους χορήγησης, τα επίπεδα-στόχους και τις επακόλουθες δοκιμές. Για μερικούς άνδρες, η θεραπεία με τεστοστερόνη ανακουφίζει από ενοχλητικά συμπτώματα. Για άλλους, τα οφέλη δεν είναι ξεκάθαρα και υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα, η θεραπεία με τεστοστερόνη μπορεί να διεγείρει την ανάπτυξη μεταστατικού καρκίνου του προστάτη και του μαστού. Μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού και να συμβάλει στον σχηματισμό θρόμβων αίματος στις φλέβες.

Ο γιατρός θα σας συστήσει να μην ξεκινήσετε θεραπεία με τεστοστερόνη εάν η γονιμότητά σας είναι σημαντική στο εγγύς μέλλον ή εάν έχετε παθήσεις όπως καρκίνο του μαστού ή του προστάτη, σοβαρή αποφρακτική άπνοια ύπνου, ανεξέλεγκτη καρδιακή ανεπάρκεια ή θρομβοφιλία ή εάν έχετε υποστεί προσφάτως έμφραγμα ή εγκεφαλικό.

Πηγή: mayoclinic.org