Στρεπτόκοκκος: Φωτογραφίες συμπτωμάτων – Τι πρέπει να ξέρετε

Για τις λοιμώξεις του καλοκαιριού, καθώς και για τα νοσήματα που συνεχίζουν να ταλαιπωρούν ενήλικες και παιδιά κατά την καλοκαιρινή περίοδο, μίλησαν σε πρόσφατη εκδήλωση διακεκριμένες καθηγήτριες Ιατρικής. Στον στρεπτόκοκκο επικεντρώθηκε η Ομότιμη Καθηγήτρια Παθολογίας - Λοιμώξεων του ΕΚΠΑ, Ελένη Γιαμαρέλλου, η οποία παρουσίασε μέτρα φωτογραφίες συμπτωμάτων, καθώς και μέτρα πρόληψης. Όπως σημείωσε η ίδια, η λοίμωξη παρατηρείται συνήθως στα παιδιά που νόσησαν προηγούμενα από γρίπη ή ανεμευλογιά ή RSV (Αναπνευστικός Συγκυτιακός Ιός).

Τι είναι ο πυογενής στρεπτόκοκκος;

Ο στρεπτόκοκκος προκαλεί ένα ευρύ φάσμα ασθενειών, από ήπιες λοιμώξεις μέχρι απειλητικές για τη ζωή ασθένειες, όπως η νεκρωτική απονευρωσίτιδα. Τα τελευταία χρόνια, η αύξηση των σοβαρών περιστατικών διηθητικού στρεπτόκοκκου ομάδας Α (iGAS) έχει εγείρει παγκόσμιες ανησυχίες για την υγεία.

Αυτό το άρθρο εξηγεί τι είναι ο πυογενής στρεπτόκοκκος, πώς αναπτύσσονται οι λοιμώξεις από GAS, τι καθιστά μια λοίμωξη διεισδυτικής μορφής και ποια σημάδια, κινδύνους και θεραπείες πρέπει να γνωρίζετε.

Ο πυογενής στρεπτόκοκκος είναι ένα βακτήριο που ταξινομείται ως βήτα-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος ομάδας Α, υπεύθυνο για μια ποικιλία ανθρώπινων λοιμώξεων.

Είναι περισσότερο γνωστός για την πρόκληση κοινών λοιμώξεων, αλλά μπορεί -σε σοβαρές περιπτώσεις- να εξελιχθεί σε απειλητική για τη ζωή διεισδυτική νόσο. Αυτό το παθογόνο εξαπλώνεται μέσω σταγονιδίων της αναπνευστικής οδού ή μέσω άμεσης επαφής με μολυσμένα τραύματα ή επιφάνειες.

Συχνές ασθένειες που σχετίζονται με τον GAS:

• Φαρυγγίτιδα
• Οστρακιά
• Μολυσματικό κηρίο (λοίμωξη του δέρματος)
• Κυτταρίτιδα
• Ρευματικός πυρετός (αυτοάνοσα επακόλουθα)

Πώς εξαπλώνεται και μολύνει το σώμα ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α;

Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α εξαπλώνεται κυρίως μέσω στενής επαφής με μολυσμένο άτομο ή μολυσμένη επιφάνεια, εισερχόμενος στο σώμα μέσω του λαιμού, των ρινικών διόδων ή τραυματισμένου δέρματος.

Μόλις εισέλθουν στο σώμα, τα βακτήρια παράγουν τοξίνες και ένζυμα που τα βοηθούν να ξεφύγουν από το ανοσοποιητικό σύστημα και να βλάψουν τους ιστούς. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτό οδηγεί σε εντοπισμένη μόλυνση. Ωστόσο, όταν τα βακτήρια διεισδύουν σε ιστούς πιο βαθιά ή εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος, η μόλυνση γίνεται διεισδυτική.

Παράγοντες κινδύνου για λοίμωξη από GAS:

• Συνθήκες διαβίωσης με συνωστισμό
• Κακή προσωπική υγιεινή
• Ανοιχτά τραύματα δέρματος
• Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
• Πρόσφατες ιογενείς λοιμώξεις (ειδικά γρίπη ή ανεμοβλογιά)

Τι είναι ο διηθητικός στρεπτόκοκκος ομάδας Α (iGAS);

Ο διηθητικός στρεπτόκοκκος ομάδας Α (iGAS) αναφέρεται σε περιπτώσεις όπου τα βακτήρια GAS παρακάμπτουν τις συνήθεις άμυνες του σώματος και εισβάλλουν σε στείρες περιοχές, όπως η κυκλοφορία του αίματος, οι πνεύμονες ή οι βαθύς μυϊκοί ιστοί.

Ο iGAS αποτελεί ιατρική κατάσταση έκτακτης ανάγκης και μπορεί να οδηγήσει σε ταχεία επιδείνωση. Αυτή η μορφή λοίμωξης μπορεί να εμφανιστεί σε κατά τα άλλα υγιή άτομα, αλλά είναι πιο συχνή σε ηλικιωμένους, άτομα με χρόνιες ασθένειες ή άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Οι κύριες παθήσεις από iGAS περιλαμβάνουν:

• Νεκρωτική απονευρωσίτιδα (σαρκοφάγος νόσος)
• Σύνδρομο στρεπτοκοκκικού τοξικού σοκ (STSS)
• Βακτηριαιμία (λοίμωξη της κυκλοφορίας του αίματος)
• Σοβαρή πνευμονία

Ποια είναι τα συμπτώματα λοίμωξης από στρεπτόκοκκο;

Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με την εντόπιση και τη σοβαρότητα της λοίμωξης.

Για «απλές» λοιμώξεις από GAS:

• Πονόλαιμος και δυσκολία στην κατάποση
• Πυρετός και πρησμένες αμυγδαλές
• Ερυθρότητα δέρματος, κρούστα ή έλκη (σε κηρίο ή κυτταρίτιδα)
• Κόπωση και μυϊκοί πόνοι

Για επικίνδυνες λοιμώξεις από iGAS:

• Υψηλός πυρετός και ρίγη
• Έντονος πόνος και πρήξιμο σε μία περιοχή (ειδικά στα άκρα ή την κοιλιά)
• Χαμηλή αρτηριακή πίεση
• Σύγχυση ή αποπροσανατολισμός
• Ταχεία εξέλιξη των συμπτωμάτων

Πώς διαγιγνώσκεται και θεραπεύεται ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α;

Η διάγνωση εξαρτάται από τον τύπο και τη σοβαρότητα της λοίμωξης. Λοιμώξεις του λαιμού και καλλιέργειες χρησιμοποιούνται για λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, ενώ για τον iGAS μπορεί να χρειαστούν καλλιέργειες αίματος, απεικόνιση ή βιοψίες ιστών.

Η θεραπεία περιλαμβάνει κυρίως αντιβιοτικά. Η πενικιλίνη παραμένει η επιλογή πρώτης γραμμής. Για σοβαρές περιπτώσεις iGAS, συχνά απαιτείται νοσηλεία και εντατική θεραπεία.

Συχνές ερωτήσεις

Γίνεται να φέρω το βακτήριο του πυογενούς στρεπτόκοκκου χωρίς συμπτώματα;

Ναι. Πολλοί άνθρωποι μεταφέρουν τα βακτήρια στον λαιμό τους ή στο δέρμα τους χωρίς να εμφανίζουν συμπτώματα. Αυτοί οι φορείς μπορούν να μεταδώσουν την λοίμωξη ακόμα και αν δεν έχουν ασθενήσει.

Υπάρχει εμβόλιο για τον στρεπτόκοκκο ομάδας Α;

Προς το παρόν, δεν υπάρχει εμβόλιο, αλλά αρκετά βρίσκονται σε ανάπτυξη. Τα προληπτικά μέτρα βασίζονται στην καλή προσωπική υγιεινή, την έγκαιρη ανίχνευση και τη θεραπεία με αντιβιοτικά.

Πόσο γρήγορα εξελίσσεται ο iGAS;

Ο iGAS μπορεί να κλιμακωθεί μέσα σε λίγες ώρες, ειδικά σε περιπτώσεις όπως η νεκρωτική απονευρωσίτιδα ή το σύνδρομο τοξικού σοκ. Η ταχεία αναγνώριση και θεραπεία είναι απαραίτητες για την επιβίωση.

Μπορούν τα παιδιά να νοσήσουν από διεισδυτικές στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις;

Ναι. Αν και είναι πιο συχνός στους ενήλικες, ο iGAS μπορεί να εμφανιστεί σε παιδιά, ειδικά σε εκείνα με ανεμοβλογιά ή δερματικά τραύματα. Η άμεση ιατρική φροντίδα είναι ζωτικής σημασίας.

Πώς διαφέρει ο iGAS από τον «κανονικό» στρεπτόκοκκο φαρυγγίτιδας;

Η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα είναι μια εντοπισμένη λοίμωξη στον λαιμό. Ο iGAS περιλαμβάνει την εξάπλωση βακτηρίων σε βαθύτερους ιστούς ή στην κυκλοφορία του αίματος, προκαλώντας συστηματική και απειλητική για τη ζωή ασθένεια.

Συμπέρασμα

Ο πυογενής στρεπτόκοκκος (Ομάδας Α) είναι ένα ευρέως διαδεδομένο παθογόνο που συνήθως προκαλεί ήπιες λοιμώξεις, αλλά περιστασιακά μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή, διεισδυτική νόσο. Η κατανόηση των διαφορών μεταξύ των κοινών λοιμώξεων από GAS και της επικίνδυνης μορφής iGAS είναι ζωτικής σημασίας για την έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία.

Πηγές:
ncbi.nlm.nih.gov
health.ny.gov
cdc.gov
nhs.uk
mayoclinic.org