ΥΓΕΙΑ

Τα κοινά φάρμακα που δεν πρέπει να συνδυάζετε με καφέ

Σινάνη Αικατερίνη

Για πολλούς ανθρώπους η μέρα δεν ξεκινάει αν δεν πιούν τον πρώτο καφέ.

Τα κοινά φάρμακα που δεν πρέπει να συνδυάζετε με καφέ

Είναι αναζωογονητικός, δίνει ενέργεια και είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα ροφήματα στον κόσμο.

Αν και φαίνεται αβλαβής ωστόσο, ο καφές μπορεί να αλληλεπιδράσει με ορισμένα φάρμακα με τρόπους που μειώνουν την αποτελεσματικότητά τους ή αυξάνουν τον κίνδυνο παρενεργειών.

Από τα κοινά χάπια για το κρυολόγημα έως τα αντικαταθλιπτικά, η επίδραση της καφεΐνης στον οργανισμό υπερβαίνει κατά πολύ την τόνωση και την άμεση αύξηση της ενέργειας.

Το τσάι περιέχει επίσης καφεΐνη, αλλά όχι στις ίδιες συγκεντρώσεις με τον καφέ, και δεν φαίνεται να επηρεάζει τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο.

Δείτε τι πρέπει να γνωρίζετε για τον τρόπο που επηρεάζει ο καφές τα φάρμακά σας, αλλά και πώς θα παραμείνετε ασφαλείς.

Φάρμακα για το κρυολόγημα και τη γρίπη

Η καφεΐνη είναι διεγερτική. Η ψευδοεφεδρίνη, ένα αποσυμφορητικό που βρίσκεται σε φάρμακα για το κρυολόγημα και τη γρίπη, είναι επίσης διεγερτική. Όταν λαμβάνονται μαζί, μπορούν να προκαλέσουν νευρικότητα ή ανησυχία, πονοκεφάλους, ταχυκαρδία και αϋπνία.

Πολλά φάρμακα για το κρυολόγημα περιέχουν ήδη καφεΐνη, αυξάνοντας περαιτέρω αυτούς τους κινδύνους. Μελέτες έχουν δείξει ότι ο συνδυασμός καφεΐνης με ψευδοεφεδρίνη μπορεί να αυξήσει το σάκχαρο του αίματος και τη θερμοκρασία του σώματος, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα άτομα με διαβήτη.

Η διεγερτική επίδραση είναι ανησυχητική όταν συνδυάζεται η καφεΐνη με φάρμακα για τη θεραπεία της ΔΕΠΥ, όπως οι αμφεταμίνες, ή με φάρμακα για το άσθμα, όπως η θεοφυλλίνη, η οποία έχει παρόμοια χημική δομή με την καφεΐνη. Η ταυτόχρονη χρήση τους μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο παρενεργειών, όπως ταχυκαρδία και διαταραχές του ύπνου.

Φάρμακα για τον θυρεοειδή

Η λεβοθυροξίνη, η τυπική θεραπεία για τον υπολειτουργικό θυρεοειδή, είναι πολύ ευαίσθητη στο χρόνο λήψης και ο πρωινός καφές μπορεί να την επηρεάσει.

Μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση καφέ πολύ σύντομα μετά τη λήψη λεβοθυροξίνης μπορεί να μειώσει την απορρόφησή της έως και 50%.

Η καφεΐνη επιταχύνει την κινητικότητα του εντέρου (τη μετακίνηση των τροφών μέσω του πεπτικού σωλήνα), δίνοντας στο φάρμακο λιγότερο χρόνο για να απορροφηθεί. Μπορεί επίσης να δυσκολέψει την απορρόφησή του στο στομάχι. Αυτές οι επιδράσεις μειώνουν τη βιοδιαθεσιμότητα του φαρμάκου, πράγμα που σημαίνει ότι φτάνει μικρότερη ποσότητα στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτή η αλληλεπίδραση είναι πιο συχνή με τα δισκία λεβοθυροξίνης και λιγότερο πιθανή με τα υγρά σκευάσματα.

Εάν η απορρόφηση είναι μειωμένη, τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού –κόπωση, αύξηση βάρους, δυσκοιλιότητα– μπορούν να επανέλθουν, ακόμη και αν παίρνετε το φάρμακό σας σωστά.

Ο ίδιος κανόνας χρονισμού ισχύει για μια κατηγορία φαρμάκων για την οστεοπόρωση που ονομάζονται διφωσφονικά, συμπεριλαμβανομένων των αλενδρονάτης και ρισεδρονάτης, τα οποία επίσης απαιτούν άδειο στομάχι και πρέπει να λαμβάνονται περίπου 30-60 λεπτά πριν από την κατανάλωση τροφής ή ποτού.

Αντικαταθλιπτικά και αντιψυχωσικά

Η αλληλεπίδραση μεταξύ της καφεΐνης και των φαρμάκων για την ψυχική υγεία μπορεί να είναι πιο περίπλοκη.

Οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs), όπως η σερτραλίνη και η σιταλοπράμη, είναι ένας τύπος αντικαταθλιπτικών φαρμάκων που χρησιμοποιούνται ευρέως για τη θεραπεία της κατάθλιψης, του άγχους και άλλων ψυχικών παθήσεων. Εργαστηριακές μελέτες υποδηλώνουν ότι η καφεΐνη μπορεί να συνδεθεί με αυτά τα φάρμακα στο στομάχι, μειώνοντας την απορρόφησή τους και ενδεχομένως καθιστώντας τα λιγότερο αποτελεσματικά.

Τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά (TCA), όπως η αμιτριπτυλίνη και η ιμιπραμίνη, είναι παλιαότερης γενιάς αντικαταθλιπτικά που επηρεάζουν τα επίπεδα των νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο. Ήταν από τα πρώτα αντικαταθλιπτικά που αναπτύχθηκαν και σήμερα χρησιμοποιούνται λιγότερο συχνά σε σύγκριση με τα νεότερα αντικαταθλιπτικά, λόγω των περισσότερων παρενεργειών και του υψηλότερου κινδύνου υπερδοσολογίας.

Τα TCA διασπώνται από το ηπατικό ένζυμο CYP1A2, το οποίο μεταβολίζει επίσης την καφεΐνη. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των δύο μπορεί να επιβραδύνει τη διάσπαση του φαρμάκου, αυξάνοντας τις παρενέργειες, ή να καθυστερήσει την απομάκρυνση της καφεΐνης, κάνοντάς σας να αισθάνεστε νευρικοί ή υπερκινητικοί για περισσότερο χρόνο.

Η κλοζαπίνη, ένα αντιψυχωσικό φάρμακο, μεταβολίζεται επίσης από το CYP1A2. Μελέτη έδειξε ότι η κατανάλωση 2-3 φλιτζανιών καφέ, μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα κλοζαπίνης στο αίμα έως και 97%, προκαλώντας ενδεχομένως υπνηλία, σύγχυση ή πιο σοβαρές επιπλοκές.

Παυσίπονα

Κάποια μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα, όπως αυτά που περιέχουν ασπιρίνη ή παρακεταμόλη, περιέχουν και καφεΐνη. Ο καφές μπορεί να επιταχύνει την απορρόφηση αυτών των φαρμάκων, επιταχύνοντας την κένωση του στομάχου και αυξάνοντας τα οξέα, γεγονός που βελτιώνει την απορρόφηση ορισμένων φαρμάκων, όπως η ασπιρίνη.

Αν και αυτό μπορεί να βοηθήσει τα παυσίπονα να δράσουν γρηγορότερα, μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο ερεθισμού ή αιμορραγίας, ειδικά όταν συνδυάζεται με άλλες πηγές καφεΐνης.

Φάρμακα για την καρδιά

Η καφεΐνη μπορεί να αυξήσει προσωρινά την αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό, συνήθως για 3-4 ώρες μετά την κατανάλωση.

Για άτομα που λαμβάνουν φάρμακα για την αρτηριακή πίεση ή φάρμακα που ελέγχουν τους ακανόνιστους καρδιακούς παλμούς (αρρυθμίες), αυτό μπορεί να αντισταθμίσει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα του φαρμάκου.

Αυτό δεν σημαίνει ότι τα άτομα με καρδιακές παθήσεις πρέπει να αποφεύγουν εντελώς τον καφέ, αλλά πρέπει να παρακολουθούν πώς επηρεάζει τα συμπτώματά τους και να εξετάσουν το ενδεχόμενο να περιορίσουν την κατανάλωσή του ή να στραφούν σε λύσεις όπως ο ντεκαφεϊνέ.

Τι μπορείτε να κάνετε;

Ο καφές μπορεί να αποτελεί καθημερινή συνήθεια, αλλά είναι επίσης μια ισχυρή χημική ένωση που μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός σας επεξεργάζεται τα φάρμακα.

Πώς μπορείτε να βεβαιωθείτε ότι δεν θα επηρεάσει τη δράση τους.

  • Πάρτε λεβοθυροξίνη ή διφωσφονικά με άδειο στομάχι και περιμένετε 30-60 λεπτά πριν πιείτε καφέ ή φάτε πρωινό.
  • Να είστε προσεκτικοί με τα φάρμακα για το κρυολόγημα και τη γρίπη, τις θεραπείες για το άσθμα και τα φάρμακα για τη ΔΕΠΥ, καθώς η καφεΐνη μπορεί να ενισχύσει τις παρενέργειες.
  • Εάν παίρνετε αντικαταθλιπτικά, αντιψυχωσικά ή φάρμακα για την αρτηριακή πίεση, συζητήστε την κατανάλωση καφεΐνης με τον γιατρό σας.
  • Μειώστε την κατανάλωση καφέ ή προτιμήστε ντεκαφεϊνέ εάν εμφανίσετε παρενέργειες όπως ανησυχία, αϋπνία ή αίσθημα παλμών.

Ο κάθε άνθρωπος μεταβολίζει την καφεΐνη με διαφορετικό τρόπο. Κάποιοι αισθάνονται καλά μετά από τρεις καφέδες, ενώ άλλοι εμφανίζουν παρενέργειες μετά από ένα καφέ. Παρατηρήστε πώς αντιδρά το σώμα σας και μιλήστε με τον φαρμακοποιό ή τον γιατρό σας αν αισθανθείτε κάτι περίεργο.

Αν δεν είστε σίγουροι κατά πόσο ταιριάζουν τα φάρμακά σας και ο καφές σας, ρωτήστε τον φαρμακοποιό ή τον γιατρό σας.

Πηγή: Independent