Φλεγμονώδη νοσήματα εντέρου: Οι παράγοντες που καθορίζουν αν ο ασθενής πρέπει να χειρουργηθεί

Οι δύο κύριες φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου είναι η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Crohn. Παρόλο που και οι δύο σχετίζονται με φλεγμονή, επηρεάζουν διαφορετικά τμήματα του γαστρεντερικού σωλήνα και εξελίσσονται διαφορετικά με την πάροδο του χρόνου.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα και των παθήσεων συνήθως περιλαμβάνουν κοιλιακό πόνο, διάρροια, αιμορραγία από το ορθό και έντονη κόπωση.

Η ελκώδης κολίτιδα προσβάλλει κυρίως το παχύ έντερο και το ορθό, προκαλώντας έλκη (πληγές).

Η νόσος του Crohn επηρεάζει κυρίως το λεπτό έντερο και συχνά συνοδεύεται από απώλεια βάρους.

Σε ορισμένους ασθενείς η νόσος είναι ήπια, ενώ σε άλλους μπορεί να είναι εξουθενωτική και να οδηγήσει σε σοβαρές, ακόμη και απειλητικές για τη ζωή, επιπλοκές.

Διάγνωση

Η διάγνωση βασίζεται σε συνδυασμό εξετάσεων και διαδικασιών. Ο γιατρός ξεκινά με λήψη ιατρικού ιστορικού και καταγραφή των συμπτωμάτων.

Για την επιβεβαίωση μπορεί να συστηθούν:

• Εξετάσεις αίματος (φλεγμονή, αναιμία, λοίμωξη).
• Εξετάσεις κοπράνων (αποκλεισμός λοιμώξεων, ανίχνευση δεικτών φλεγμονής).
• Κολονοσκόπηση για έλεγχο όλου του παχέος εντέρου και λήψη βιοψιών.
• Εύκαμπτη σιγμοειδοσκόπηση όταν στο έντερο υπάρχει υπερβολική φλεγμονή για πλήρη κολονοσκόπηση.
• Γαστροσκόπηση (άνω ενδοσκόπηση) σε περίπτωση συμπτωμάτων από το ανώτερο γαστρεντερικό.
• Ενδοσκοπική κάψουλα, η μοναδική μη επεμβατική μέθοδος απεικόνισης και διερεύνησης του λεπτού εντέρου.
• Εντεροσκόπηση με μπαλόνι για εξερεύνηση βαθύτερων τμημάτων του λεπτού εντέρου.
• Βιοψία, δηλαδή λήψη μικρού δείγματος ιστού, απαραίτητη για επιβεβαίωση των φλεγμονοδών νοσημάτων του εντέρου.

Ο ρόλος της χειρουργικής

Οι περισσότεροι ασθενείς ακολουθούν αρχικά φαρμακευτική θεραπεία με αντιφλεγμονώδη, ανοσοκατασταλτικά και βιολογικούς παράγοντες.

Η χειρουργική επέμβαση είναι αναγκαία όταν:

• τα φάρμακα δεν είναι πλέον αποτελεσματικά,
• δεν είναι καλά ανεκτά, ή
• εμφανιστούν επιπλοκές.

Ελκώδης κολίτιδα

Όταν αποτυγχάνει η φαρμακευτική αγωγή ή προκαλούνται επιπλοκές (διάτρηση, απόφραξη, καρκινικές αλλοιώσεις) μπορεί να γίνει κολεκτομή (αφαίρεση παχέος εντέρου και ορθού).

• Η ολική κολεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση ολόκληρου του παχέος εντέρου.
• Η υφολική κολεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση του παχέος εντέρου πλην του ορθού.
• Η τμηματική κολεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση του δεξιού ή του αριστερού τμήματος του παχέος εντέρου.
• Η πρωκτοκολλεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση τόσο του παχέος εντέρου όσο και του ορθού.
• Η κοιλιοπερινεική εκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση του ορθοσιγμοειδούς και του πρωκτού

Νόσος του Crohn

Έως και τα 2/3 των ασθενών θα χρειαστούν τουλάχιστον μία επέμβαση. Ο χειρουργός αφαιρεί το κατεστραμμένο τμήμα του εντέρου και ενώνει ξανά τα υγιή τμήματα. Στόχος είναι η διατήρηση όσο το δυνατόν περισσότερου υγιούς εντέρου. Επεμβάσεις γίνονται επίσης για συρίγγια, αποφράξεις ή διάτρηση.

Παράγοντες που επηρεάζουν την απόφαση για χειρουργείο

• Βαρύτητα και σημείο εντοπισμού της νόσου.
• Ανταπόκριση στη φαρμακευτική αγωγή.
• Γενική υγεία και διατροφική κατάσταση.
• Ποιότητα ζωής και προσωπικές προτιμήσεις.

Σε επείγουσες καταστάσεις (διάτρηση εντέρου, σοβαρή αιμορραγία), η επέμβαση γίνεται άμεσα. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως υπάρχει χρόνος για διεξοδική συζήτηση και προγραμματισμό.

Πηγή: Medical Express