Ξηρός Βήχας: Πώς να καταλάβετε αν οφείλεται σε αλλεργίες, COVID-19 ή κάτι άλλο
Ένας ξηρός βήχας (που δεν παράγει βλέννα) μπορεί να είναι ένα ανησυχητικό σύμπτωμα, επειδή έχει πολλές πιθανές αιτίες.
Ο ξηρός βήχας μπορεί να προκληθεί από κάτι ακίνδυνο, όπως οι εποχιακές αλλεργίες, ή να υποδηλώνει μια ιογενή λοίμωξη, όπως η COVID-19. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να σηματοδοτεί άλλες αναπνευστικές ή συστημικές παθήσεις.
Η κατανόηση των υποκείμενων μηχανισμών, των σχετικών συμπτωμάτων και των παραγόντων κινδύνου θα σας βοηθήσει να εντοπίσετε την πιο πιθανή αιτία.
Αυτό το άρθρο εξηγεί πώς να διακρίνετε πότε ο ξηρός βήχας προκαλείται από αλλεργίες, COVID-19 ή άλλα προβλήματα υγείας και πότε πρέπει να ζητήσετε ιατρική συμβουλή.
Πότε ο ξηρός βήχας οφείλεται σε αλλεργίες;
Ένας ξηρός βήχας που συνδέεται με αλλεργίες συνήθως προκύπτει από ερεθισμό των αεραγωγών και όχι από μόλυνση.
Όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά υπερβολικά σε αλλεργιογόνα όπως γύρη, ακάρεα σκόνης ή τρίχωμα κατοικίδιων ζώων, προκαλεί φλεγμονή στις ρινικές οδούς και στον λαιμό. Αυτό οδηγεί σε οπισθορινική έκκριση και εγείρει το φυσικό αντανακλαστικό του βήχα.
- Συνήθη συνοδά συμπτώματα: φτέρνισμα, φαγούρα στα μάτια, καταρροή, συμφόρηση.
- Χρονισμός: συχνά εποχιακός (άνοιξη ή φθινόπωρο) ή συνδέεται με την έκθεση στο περιβάλλον.
- Πυρετός ή πόνοι στο σώμα: συνήθως απουσιάζουν, κάτι που βοηθά στη διαφοροποίηση από λοιμώξεις.
Πότε ο ξηρός βήχας οφείλεται στη νόσο COVID-19;
Η COVID-19 προκαλεί συχνά επίμονο ξηρό βήχα λόγω ιογενούς φλεγμονής των αεραγωγών.
Ο κορονοϊός SARS-CoV-2 μολύνει τα κύτταρα που καλύπτουν την αναπνευστική οδό, ερεθίζοντας τους υποδοχείς του βήχα. Ο βήχας συχνά είναι μερικές φορές σοβαρός και μπορεί να διαρκέσει για εβδομάδες ακόμη και μετά την ανάρρωση.
- Συνήθη συνοδά συμπτώματα: πυρετός, κόπωση, πονόλαιμος, απώλεια γεύσης ή όσφρησης, μυϊκοί πόνοι.
- Έναρξη: συνήθως αναπτύσσεται μέσα σε λίγες ημέρες από την μόλυνση.
- Διάρκεια: ο βήχας μπορεί να παραμείνει αρκετό καιρό μετά την μόλυνση, ένα φαινόμενο γνωστό ως «μακρά COVID».
Θα μπορούσε ο ξηρός βήχας να οφείλεται σε κάτι άλλο;
Ναι. Πολλές μη αλλεργικές και μη COVID παθήσεις μπορούν να προκαλέσουν ξηρό βήχα.
Ένας επίμονος βήχας που διαρκεί περισσότερο από τρεις εβδομάδες μπορεί να υποδηλώνει μια άλλη υποκείμενη αιτία. Αυτά περιλαμβάνουν άσθμα, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ), χρόνια βρογχίτιδα ή ακόμα και ορισμένα φάρμακα.
- Άσθμα: βήχας που συχνά επιδεινώνεται τη νύχτα ή με την άσκηση. Μπορεί να συνοδεύεται από συριγμό.
- ΓΟΠ: η παλινδρόμηση οξέος ερεθίζει τον λαιμό, ειδικά όταν ξαπλώνετε.
- Φάρμακα: Οι αναστολείς ΜΕΑ (που χρησιμοποιούνται για την υπέρταση) είναι γνωστό ότι μπορεί να προκαλέσουν χρόνιο ξηρό βήχα.
- Άλλες λοιμώξεις: κοκκύτης, γρίπη ή άλλοι ιοί του αναπνευστικού συστήματος.
Συνοπτικά: Αλλεργίες έναντι COVID-19 έναντι άλλων αιτιών ξηρού βήχα
| Χαρακτηριστικό | Αλλεργίες | COVID-19 | Άλλες αιτίες |
| Έναρξη | Σταδιακή, εποχιακή ή σχετιζόμενη με την έκθεση σε αλλεργιογόνα | Αιφνίδια, μετά από έκθεση σε ιό | Ποικίλλει, μπορεί να είναι ξαφνική ή σταδιακή |
| Συναφή συμπτώματα | Φτέρνισμα, φαγούρα στα μάτια, ρινική καταρροή | Πυρετός, κόπωση, απώλεια γεύσης/όσφρησης | Καούρα (ΓΟΠ), συριγμός (άσθμα), παρενέργειες φαρμάκων |
| Πυρετός | Όχι | Συνήθης | Πιθανός, ανάλογα με την λοίμωξη |
| Διάρκεια βήχα | Μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες κατά τη διάρκεια της έκθεσης | Διαρκεί 1-3 εβδομάδες, αλλά μπορεί να επιμείνει και περισσότερο | Χρόνιος εάν σχετίζεται με άσθμα, παλινδρόμηση ή φάρμακα |
| Ανταπόκριση στη θεραπεία | Βελτιώνεται με αντιισταμινικά ή αποφυγή των αλλεργιογόνων | Βελτιώνεται με αντιική φροντίδα, εμβόλια, ανάπαυση | Βελτιώνεται με ειδική για την πάθηση θεραπεία |
Πότε να πάτε σε γιατρό για τον ξηρό βήχα
Ένας ξηρός βήχας απαιτεί ιατρική φροντίδα εάν:
- Διαρκεί περισσότερο από τρεις εβδομάδες.
- Συνοδεύεται από πόνο στο στήθος, δύσπνοια ή συριγμό.
- Εμφανίζεται με πυρετό ή ανεξήγητη απώλεια βάρους.
- Επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου παρά την κατ' οίκον αντιμετώπιση.
Η έγκαιρη αξιολόγηση μπορεί να αποκλείσει σοβαρές παθήσεις όπως άσθμα, πνευμονία ή πνευμονοπάθεια.
Συχνές Ερωτήσεις
Μπορούν οι αλλεργίες και η COVID-19 να εμφανίζονται μαζί;
Ναι, ένα άτομο με εποχιακές αλλεργίες μπορεί να προσβληθεί από COVID-19. Σε τέτοιες περιπτώσεις, τα διακριτικά χαρακτηριστικά, όπως ο πυρετός και οι πόνοι στο σώμα, συνήθως υποδηλώνουν λοίμωξη.
Γιατί ο ξηρός βήχας παραμένει μετά την COVID-19;
Ο ιός μπορεί να προκαλέσει παρατεταμένη υπερευαισθησία και φλεγμονή των αεραγωγών, οδηγώντας σε έναν «μετα-ιικό βήχα» που μπορεί να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες.
Μπορεί η ποιότητα του αέρα να προκαλέσει ξηρό βήχα;
Ναι. Οι ρύποι, ο καπνός και ο ξηρός εσωτερικός αέρας μπορούν να ερεθίσουν τους αεραγωγούς, επιδεινώνοντας ή ακόμα και προκαλώντας βήχα ανεξάρτητα από αλλεργίες ή λοίμωξη.
Ποιες εξετάσεις βοηθούν στη διάγνωση της αιτίας ενός χρόνιου ξηρού βήχα;
Οι γιατροί μπορούν να χρησιμοποιήσουν ακτινογραφίες θώρακος, εξετάσεις πνευμονικής λειτουργίας, εξετάσεις αλλεργίας ή ενδοσκόπηση (για υποψία γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης) ανάλογα με το ιστορικό σας και τα σχετικά συμπτώματα.
Υπάρχουν σπιτικές θεραπείες που βοηθούν;
Οι χρήση υγραντήρα στο δωμάτιο, τα ζεστά υγρά και η αποφυγή των ερεθιστικών παραγόντων (αλλεργιογόνα, καπνός τσιγάρου κ.α.) μπορούν να προσφέρουν ανακούφιση. Ωστόσο, η θεραπεία εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία, επομένως η ιατρική αξιολόγηση είναι ζωτικής σημασίας.
Συμπέρασμα
Ένας ξηρός βήχας μπορεί να οφείλεται σε αλλεργίες, COVID-19 ή άλλες παθήσεις, όπως άσθμα ή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Οι αλλεργίες συνήθως εμφανίζονται με φαγούρα, υγρά μάτια και ρινικά συμπτώματα, ενώ η COVID-19 ενέχει συστημικά συμπτώματα όπως πυρετό και απώλεια όσφρησης.
Ο επίμονος ή ανεξήγητος βήχας χρήζει πάντα ιατρικής φροντίδας, καθώς μπορεί να σηματοδοτεί ένα υποκείμενο πρόβλημα υγείας.
Πηγές:
healthline.com
mayoclinic.org
cdc.gov
clevelandclinic.org
nhs.uk
