Αριστολοχία: Κίνδυνος για τα νεφρά - Παραδοσιακές χρήσεις και ιατρικά προβλήματα

Ιστορικά, πιστεύεται ότι τα φάρμακα που παρασκευάζονται από τις ρίζες και τα φύλλα της αντιμετωπίζουν πεπτικές διαταραχές, δαγκώματα φιδιών, πόνο στις αρθρώσεις, ακόμη και βοηθούν στον τοκετό.

Ωστόσο, η σύγχρονη ιατρική έρευνα έχει αποκαλύψει ότι τα αριστολοχικά οξέα -ενώσεις που υπάρχουν φυσικά στην αριστολοχία- είναι τοξικά για τα νεφρά και συνδέονται στενά με ορισμένους καρκίνους.

Αυτό το άρθρο διερευνά τα παραδοσιακά οφέλη της αριστολοχίας για την υγεία, τις ιστορικές φαρμακευτικές της χρήσεις και τους σοβαρούς κινδύνους που έχουν οδηγήσει τις περισσότερες υγειονομικές αρχές να προειδοποιήσουν κατά της χρήσης της.

Τι είναι η αριστολοχία;

Η αριστολοχία αναφέρεται σε περισσότερα από 500 είδη συγγενικών βοτάνων. Οι παραδοσιακοί θεραπευτές εκτιμούσαν αυτά τα φυτά για τις πικρές και αρωματικές τους ενώσεις, που πιστεύεται ότι διεγείρουν την κυκλοφορία και την πέψη.

Ωστόσο, η σύγχρονη επιστήμη έχει δείξει ότι το αριστολοχικό οξύ —η δραστική ένωση στην αριστολοχία— είναι μια ισχυρή νεφροτοξίνη (παράγοντας που βλάπτει τα νεφρά) και καρκινογόνος.

Παραδοσιακές ιατρικές χρήσεις της αριστολοχίας

Ιστορικά, τα εκχυλίσματα αριστολοχίας χρησιμοποιούνταν για ένα ευρύ φάσμα παθήσεων.

Κοινές παραδοσιακές εφαρμογές περιελάμβαναν:

• Αντιμετώπιση πεπτικών προβλημάτων, όπως δυσπεψία και φούσκωμα.
• Ανακούφιση από τον πόνο και τη φλεγμονή των αρθρώσεων.
• Θεραπεία για δαγκώματα φιδιών σε επίπεδο λαϊκής ιατρικής (γιατροσόφια).
• Υποστήριξη της ανάρρωσης από τον τοκετό και της ρύθμισης της εμμήνου ρύσεως.

Αυτές οι χρήσεις είχαν τις ρίζες τους σε ιατρικά συστήματα αιώνων, συμπεριλαμβανομένης της παραδοσιακής κινέζικης ιατρικής και των πρακτικών της Αγιουρβέδα. Ωστόσο, βασίζονταν σε παραδόσεις παρατήρησης και όχι σε ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές.

Κίνδυνοι υγείας από την αριστολοχία

Ενώ η αριστολοχία κάποτε θεωρείτο θεραπευτικό φυτό, η επιστήμη έχει αποκαλύψει τους σοβαρούς κινδύνους της:

• Βλάβη στα νεφρά: Το αριστολοχικό οξύ μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νεφροπάθεια (νεφρική νόσο), οδηγώντας μερικές φορές σε νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου.
• Κίνδυνος καρκίνου: Η έκθεση στο αριστολοχικό οξύ συνδέεται στενά με ουροθηλιακούς καρκίνους του νεφρού, της ουροδόχου κύστης και του ουροποιητικού συστήματος.
• Απαγορεύσεις και περιορισμοί: Ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) έχουν απαγορεύσει τα συμπληρώματα και τα φυτικά σκευάσματα, που περιέχουν αριστολοχία λόγω αυτών των κινδύνων.

Γιατί η αριστολοχία εξακολουθεί να μελετάται σήμερα

Παρά τους κινδύνους της, οι επιστήμονες συνεχίζουν να διερευνούν την αριστολοχία για δύο κύριους λόγους:

• Ιστορική και πολιτιστική σημασία: Η κατανόηση της μακροχρόνιας χρήσης της βοηθά στην εξήγηση των παραδοσιακών ιατρικών πρακτικών.
• Φαρμακολογικές γνώσεις: Η έρευνα για το αριστολοχικό οξύ έχει παράσχει σημαντικές γνώσεις σχετικά με το πώς οι τοξίνες μπορούν να βλάψουν το DNA και να προκαλέσουν καρκίνο, βοηθώντας στην ευρύτερη έρευνα για τον καρκίνο.

Αριστολοχία: Θεωρητικά οφέλη έναντι αποδεδειγμένων κινδύνων

Συχνές Ερωτήσεις

Είναι η αριστολοχία ασφαλής σε οποιαδήποτε ποσότητα;

Όχι. Ακόμη και μικρές δόσεις αριστολοχικού οξέος μπορούν να προκαλέσουν μη αναστρέψιμη νεφρική βλάβη και να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου.

Γιατί η αριστολοχία χρησιμοποιήθηκε για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα εάν είναι επικίνδυνη;

Ιστορικά, οι άνθρωποι βασίζονταν σε θεραπείες με την μέθοδο “δοκιμής και λάθους” και παρατηρούσαν βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις, όπως η ανακούφιση από τον πόνο. Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες, όπως ο καρκίνος, δεν συνδέονταν με το φυτό μέχρι αυτό να διερευνηθεί από τη σύγχρονη επιστήμη.

Είναι όλα τα είδη αριστολοχίας επιβλαβή;

Ναι. Ενώ η ισχύς ποικίλλει μεταξύ των ειδών, όλα τα φυτά αριστολοχίας περιέχουν αριστολοχικά οξέα, που θεωρούνται επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία.

Χρησιμοποιείται ακόμα η αριστολοχία στη φυτική ιατρική σήμερα;

Σε ορισμένες περιοχές του κόσμου, οι παραδοσιακοί θεραπευτές συνεχίζουν να τη χρησιμοποιούν, αλλά οι περισσότερες χώρες έχουν απαγορεύσει ή περιορίσει τα φάρμακα, που βασίζονται στην αριστολοχία.

Τι πρέπει να κάνει κάποιος εάν έχει καταναλώσει αριστολοχία;

Θα πρέπει να ζητήσει αμέσως ιατρική αξιολόγηση, καθώς η νεφρική βλάβη και ο κίνδυνος καρκίνου αυξάνονται με την έκθεση. Η έγκαιρη παρακολούθηση μπορεί να βοηθήσει στην ταχύτερη ανίχνευση προβλημάτων.

Συμπέρασμα

Η αριστολοχία είναι ένα φυτό με μακρά ιστορία στην παραδοσιακή ιατρική, που κάποτε επαινούνταν για τις χρήσεις του στο πεπτικό σύστημα, τις αντιφλεγμονώδεις και τις χρήσεις του στην υγεία των γυναικών. Ωστόσο, η σύγχρονη επιστήμη έχει δείξει ότι οι δραστικές ενώσεις της είναι εξαιρετικά τοξικές, οδηγώντας σε μη αναστρέψιμη νεφρική βλάβη και αυξημένο κίνδυνο καρκίνου.

Ενώ η αριστολοχία παραμένει αντικείμενο επιστημονικής μελέτης, η χρήση της ως φαρμακευτική θεραπεία θεωρείται μη ασφαλής. Υπάρχουν ασφαλέστερες, βασισμένες σε στοιχεία φυτικές και φαρμακευτικές εναλλακτικές λύσεις για όλες τις παθήσεις για τις οποίες κάποτε χρησιμοποιείτο η αριστολοχία.

Πηγές:
who.int
cancer.gov
healthline.com