Κετογονική δίαιτα: Οι επιπτώσεις σε λιπίδια, γλυκόζη, ινσουλίνη
Η κετογονική δίαιτα ή δίαιτα keto βασίζεται στη μεταβολική κατάσταση της κέτωσης, όπου ο οργανισμός, λόγω της χαμηλής πρόσληψης υδατανθράκων, αρχίζει να καίει λίπος ως κύρια πηγή ενέργειας.

Αυτό οδηγεί στην παραγωγή κετονών, που χρησιμοποιούνται από τον εγκέφαλο και το σώμα ως καύσιμο.
Η δίαιτα keto δεν είναι νέα· χρησιμοποιείται εδώ και σχεδόν 100 χρόνια για τη θεραπεία της φαρμακοανθεκτικής επιληψίας σε παιδιά, μειώνοντας σε πολλές περιπτώσεις τις κρίσεις.
Τα ακριβή οφέλη της για την υγεία ωστόσο, παραμένουν υπό διερεύνηση. Σύμφωνα με κάποιες θεωρίες, σταθεροποιεί τα επίπεδα γλυκόζης, ενώ άλλες τονίζουν τις αντιεπιληπτικές ιδιότητες των κετονών.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Γιούτα και το Κέντρο Έρευνας για τον Διαβήτη και τον Μεταβολισμό της Γιούτα χώρισαν ποντίκια σε τέσσερις διατροφικές ομάδες:
- Κετογονική δίαιτα: 90% λίπος
- Δίαιτα με πολλά λιπαρά: 60% λίπος
- Χαμηλών λιπαρών: ελάχιστο λίπος
- Χαμηλών λιπαρών με μέτρια πρωτεΐνη: ισορροπημένη
Τα πειράματα διήρκεσαν έως και 36 εβδομάδες στα αρσενικά και 44 εβδομάδες στα θηλυκά, με συνεχή παρακολούθηση της σωματικής σύστασης, της λειτουργίας των οργάνων και των αιματολογικών δεικτών.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η κετογονική δίαιτα προστάτευσε από την υπερβολική αύξηση βάρους σε σύγκριση με μια παραδοσιακή δίαιτα υψηλών λιπαρών. Ωστόσο, τα ποντίκια που ακολούθησαν keto πήραν περισσότερο βάρος από εκείνα που κατανάλωναν δίαιτες χαμηλών λιπαρών.
Ακόμη πιο ανησυχητικά ήταν τα μεταβολικά προβλήματα που προέκυψαν με την πάροδο του χρόνου:
- Σοβαρή υπερλιπιδαιμία: εξαιρετικά αυξημένα επίπεδα λιπιδίων στο αίμα
- Δυσανεξία στη γλυκόζη: μειωμένη ικανότητα διαχείρισης του σακχάρου
- Μειωμένη έκκριση ινσουλίνης: προβλήματα στη λειτουργία των β-κυττάρων του παγκρέατος
Ειδικά στα αρσενικά ποντίκια, η κετογονική δίαιτα οδήγησε σε λιπώδες ήπαρ και ηπατική δυσλειτουργία, ενώ τα θηλυκά εμφάνισαν μικρότερες επιπτώσεις.
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματα της μελέτης ήταν ότι το φύλο φαίνεται να επηρεάζει σημαντικά την αντίδραση στην κετογονική διατροφή. Ενώ τα θηλυκά ποντίκια φάνηκαν πιο ανθεκτικά, τα αρσενικά παρουσίασαν σοβαρές μεταβολικές δυσλειτουργίες, όπως λιπώδες ήπαρ και μειωμένη λειτουργία του παγκρέατος. Αυτό υποδεικνύει ότι και στους ανθρώπους, η βιολογική απόκριση στην keto μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το φύλο.
Αν και τα ευρήματα αφορούν πειράματα σε ζώα, στέλνουν ένα σαφές μήνυμα: η κετογονική δίαιτα, παρότι προσφέρει εντυπωσιακά αποτελέσματα στον έλεγχο βάρους, μπορεί να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμες μεταβολικές επιπλοκές.
«Η μακροχρόνια τήρηση μιας κετογονικής δίαιτας μπορεί να προκαλέσει σημαντικές μεταβολικές διαταραχές», σημειώνουν οι ερευνητές. «Είναι ζωτικής σημασίας να κατανοήσουμε πώς διαφορετικές πηγές λιπαρών και αναλογίες μακροθρεπτικών στοιχείων επηρεάζουν την υγεία ώστε να κάνουμε τη δίαιτα πιο ασφαλή, ειδικά για όσους τη χρησιμοποιούν θεραπευτικά».
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Science Advances.