Οστεοαρθρίτιδα γόνατος: Η επαναστατική θεραπεία που μειώνει σοβαρά τον πόνο χωρίς φάρμακα

Η αρχική αντιμετώπιση περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή και αλλαγές στον τρόπο ζωής. Αν τα συμπτώματα επιδεινωθούν, συστήνεται χειρουργική επέμβαση.

Νέα μελέτη ανακάλυψε ότι η χαμηλής δόσης ακτινοθεραπεία αποτελεί μια ασφαλή και αποτελεσματική εναλλακτική για ανθρώπους με οστεοαρθρίτιδα γόνατος.

Οι συμμετέχοντες στη μελέτη ασθενείς με ήπια έως μέτρια οστεοαρθρίτιδα γόνατος, ανέφεραν σημαντική μείωση του πόνου και βελτίωση της λειτουργικότητας τους τέσσερις μήνες μετά τη θεραπεία με χαμηλή δόση ακτινοβολίας – μόλις ένα μικρό κλάσμα της δόσης που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του καρκίνου.

Το γεγονός ότι η μελέτη περιλάμβανε ομάδα ελέγχου με ψευδοθεραπεία, επέτρεψε στους ερευνητές να διαχωρίσουν την πραγματική επίδραση της ακτινοθεραπείας από το φαινόμενο placebo, που συχνά παρατηρείται σε μελέτες οστεοαρθρίτιδας.

Όπως αναφέρει ο Byoung Hyuck Kim, επικεφαλής ερευνητής και επίκουρος καθηγητής Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας στο Ιατρικό Κολλέγιο του Πανεπιστημίου της Σεούλ, «οι ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα συχνά βρίσκονται ανάμεσα στον κίνδυνο παρενεργειών από παυσίπονα και στη χειρουργική επέμβαση. Υπάρχει ανάγκη για μετριοπαθείς παρεμβάσεις μεταξύ φαρμάκων και χειρουργικής, και η ακτινοθεραπεία μπορεί να αποτελέσει κατάλληλη επιλογή, ειδικά όταν τα φάρμακα ή οι ενέσεις δεν είναι καλά ανεκτά».

Η χαμηλής δόσης ακτινοθεραπεία εφαρμόζεται σε ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία και η Ισπανία, αλλά μέχρι σήμερα δεν είχαν γίνει υψηλής ποιότητας μελέτες. Ο Δρ. Kim τονίζει ότι η θεραπεία αυτή χρησιμοποιεί πολύ μικρότερη δόση από ό,τι για τον καρκίνο, στοχεύει αρθρώσεις μακριά από ζωτικά όργανα και δεν παρατηρήθηκαν παρενέργειες σχετιζόμενες με την ακτινοβολία.

Στη μελέτη συμμετείχαν 114 ασθενείς με ήπια έως μέτρια οστεοαρθρίτιδα γόνατος από τρία ακαδημαϊκά κέντρα στην Κορέα. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν τυχαία σε τρεις ομάδες: πολύ χαμηλή δόση (0,3 Gy), χαμηλή δόση (3 Gy) και ομάδα placebo με ψευδοθεραπεία. Όλοι οι συμμετέχοντες έκαναν έξι συνεδρίες και δεν γνώριζαν σε ποια ομάδα ανήκαν.

Για να μην επηρεαστεί η αξιολόγηση, η χρήση άλλων παυσίπονων περιορίστηκε σε παρακεταμόλη για τους πρώτους τέσσερις μήνες. Η ανταπόκριση στη θεραπεία αξιολογήθηκε με διεθνώς αποδεκτά κριτήρια, συμπεριλαμβανομένου του πόνου, της λειτουργικότητας και της συνολικής αξιολόγησης της κατάστασης του ασθενούς.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το 70% των ασθενών στην ομάδα των 3 Gy πληρούσαν τα κριτήρια ανταπόκρισης τη θεραπεία, σε σύγκριση με 42% στην ομάδα placebo (p=0,014). Η ομάδα των 0,3 Gy δεν παρουσίασε στατιστικά σημαντική διαφορά από την ομάδα ελέγχου. Η βελτίωση στον συνδυαστικό δείκτη πόνου, δυσκαμψίας και φυσικής λειτουργικότητας ήταν 56,8% στην ομάδα 3 Gy έναντι 30,6% στην ομάδα placebo (p=0,024).

Ο Δρ. Kim εξηγεί ότι η σχεδίαση της μελέτης με ψευδοθεραπεία και ο περιορισμός ισχυρότερων αναλγητικών επέτρεψε να αποδοθούν με μεγαλύτερη σαφήνεια τα αποτελέσματα στην ίδια την ακτινοθεραπεία.

Η χαμηλής δόσης ακτινοθεραπεία φαίνεται να είναι κατάλληλη για ασθενείς με διατηρημένη άρθρωση και φλεγμονή, αλλά δεν αναγεννά κατεστραμμένο χόνδρο. Μπορεί όμως να καθυστερήσει την ανάγκη για χειρουργική επέμβαση και να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής ασθενών με ήπια έως μέτρια οστεοαρθρίτιδα.

Τα ευρήματα παρουσιάστηκαν στην 67η ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας (ASTRO).