Κοιλιακή ταχυκαρδία: Νέα θεραπεία για όσους δεν ανταποκρίνονται στις συμβατικές μεθόδους

Πρόκειται για ανώμαλα γρήγορο καρδιακό ρυθμό που ξεκινά από τις δύο κάτω κοιλότητες της καρδιάς, τις κοιλίες.

Κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου, ο καρδιακός ρυθμός μπορεί να αυξηθεί σε επικίνδυνα επίπεδα, προκαλώντας ζάλη, δύσπνοια, λιποθυμία, πόνο στο στήθος ή, σε σοβαρές περιπτώσεις, καρδιακή ανακοπή, σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Καρδιολογίας.

Οι ασθενείς με προχωρημένη μορφή της νόσου λαμβάνουν συχνά υψηλές δόσεις αντιαρρυθμικών φαρμάκων, τα οποία ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικές παρενέργειες.

Η θεραπεία που προτείνεται σε όσους δεν ανταποκρίνονται στα φάρμακα, είναι η καθετηριακή κατάλυση (ablation), μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία κατά την οποία ένας λεπτός καθετήρας εισάγεται μέσω φλέβας στην καρδιά και καταστρέφει τον παθολογικό ιστό που προκαλεί την αρρυθμία.

Νέα μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η στοχευμένη ακτινοθεραπεία μπορεί να αποτελέσει μια πιο ασφαλή μέθοδο θεραπείας για την κοιλιακή ταχυκαρδία.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ακτινοθεραπεία είναι εξίσου αποτελεσματική με την καθιερωμένη αλλά περίπλοκη διαδικασία της καθετηριακής κατάλυσης, αλλά συνδέεται με λιγότερους θανάτους και σοβαρές παρενέργειες.

«Για ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στις συμβατικές θεραπείες και διατρέχουν υψηλό κίνδυνο επιπλοκών, η μη επεμβατική ακτινοθεραπεία μπορεί να αποτελέσει μια ασφαλέστερη εναλλακτική σε σχέση με την επαναληπτική καθετηριακή κατάλυση», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Δρ. Shannon Jiang, ειδικευόμενη στην Ακτινοθεραπευτική Ογκολογία στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον.

«Η γενική αναισθησία που απαιτείται σε μια επεμβατική διαδικασία μπορεί να ενέχει σημαντικούς κινδύνους για ασθενείς με επιβαρυμένη υγεία. Με την ακτινοθεραπεία δεν χρειάζεται αναισθησία, γεγονός που μειώνει σημαντικά το ρίσκο», πρόσθεσε.

Η ακτινοθεραπεία μελετάται εκτενώς τα τελευταία χρόνια ως νέα θεραπευτική επιλογή. Με εστιασμένες δέσμες ακτινοβολίας, μπορεί να καταστρέψει τον προβληματικό καρδιακό ιστό χωρίς αναισθησία και χωρίς την ανάγκη επεμβατικής διαδικασίας.

Τι έδειξε η μελέτη

Οι ερευνητές ανέλυσαν τα ιατρικά δεδομένα 43 ασθενών με δύσκολα αντιμετωπίσιμη, υψηλού κινδύνου κοιλιακή ταχυκαρδία. Οι περισσότεροι (90%) είχαν ήδη υποβληθεί σε καθετηριακή κατάλυση, ενώ η νόσος δεν ανταποκρινόταν πλέον στη φαρμακευτική αγωγή.

Οι μισοί συμμετέχοντες έλαβαν μία δόση ακτινοθεραπείας, ενώ οι υπόλοιποι υποβλήθηκαν σε νέα καθετηριακή κατάλυση.

Και οι δύο θεραπείες ήταν αποτελεσματικές στον έλεγχο του καρδιακού ρυθμού. Ο μέσος χρόνος έως το επόμενο κρίσιμο επεισόδιο αρρυθμίας ήταν 8,2 μήνες με την ακτινοθεραπεία και 9,7 μήνες με την κατάλυση.

Παρατηρήθηκαν ωστόσο, σημαντικές διαφορές στην ασφάλεια:

• Τέσσερις ασθενείς που υποβλήθηκαν σε κατάλυση πέθαναν μέσα σε έναν μήνα από τη θεραπεία, ενώ ένας κατέληξε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Όλοι οι θάνατοι οφείλονταν σε επιπλοκές που σχετίζονταν με τη θεραπεία.
• Αντίθετα, κανένας ασθενής της ομάδας της ακτινοθεραπείας δεν έχασε τη ζωή του στα τρία χρόνια παρακολούθησης.
• Επιπλέον, 38% των ασθενών της ομάδας κατάλυσης χρειάστηκαν νοσηλεία λόγω επιπλοκών μέσα σε ένα έτος, έναντι μόλις 9% στην ομάδα της ακτινοθεραπείας. Οι επιπλοκές εμφανίστηκαν νωρίτερα μετά την κατάλυση (διάμεσος χρόνος: 6 ημέρες) σε σύγκριση με την ακτινοθεραπεία (10 μήνες).

«Φαίνεται πως η ακτινοθεραπεία είναι πιο ασφαλής, ιδιαίτερα στο κρίσιμο πρώτο διάστημα μετά τη θεραπεία», σημείωσε η Δρ. Jiang. «Οι σοβαρές πρώιμες επιπλοκές μετά την κατάλυση συχνά οδηγούσαν δυστυχώς σε θάνατο.»

Η συνολική επιβίωση ήταν καλύτερη με την ακτινοθεραπεία (28 μήνες έναντι 12 μηνών), αν και η διαφορά δεν ήταν στατιστικά σημαντική λόγω του μικρού αριθμού συμμετεχόντων.

Ένα χρόνο μετά τη θεραπεία, η συνολική επιβίωση ήταν 73% στην ομάδα της ακτινοθεραπείας έναντι 58% στην ομάδα της κατάλυσης. Στα τρία χρόνια, τα ποσοστά ήταν 45% και για τις δύο ομάδες.

«Πιστεύουμε ότι οι ασθενείς ζουν περισσότερο μετά την ακτινοθεραπεία κυρίως επειδή αποφεύγουν τις πρώιμες επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν μετά από κατάλυση», ανέφερε η Jiang.

Παρότι τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, η ερευνήτρια υπογράμμισε ότι η μελέτη είναι πολύ μικρή για να αποδείξει οριστικά τα οφέλη της ακτινοθεραπείας.

Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη μια μεγαλύτερη διεθνής κλινική μελέτη, η οποία θα διερευνήσει περαιτέρω την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της μεθόδου.

«Η έρευνά μας ενισχύει την αξιοπιστία της ακτινοθεραπείας ως θεραπευτικής επιλογής και αναδεικνύει τις δυνατότητές της, ιδίως για ασθενείς με υψηλό κίνδυνο επιπλοκών από αναισθησία ή κατάλυση», κατέληξε η Jiang.

Τα ευρήματα της μελέτης παρουσιάστηκαν στην ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας (ASTRO) στο Σαν Φρανσίσκο και δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό International Journal of Radiation Oncology, Biology, Physics.