Υπερφαγία στην παιδική ηλικία: Για ποια ψυχική πάθηση προειδοποιεί

Τα παιδιά που υπερκαταναλώνουν φαγητό σε μικρή ηλικία, ενδέχεται να μην ικανοποιούν απλώς την πείνα τους. Νέα μελέτη υποστηρίζει ότι μπορεί να προσπαθούν να «καταπιούν» και τα συναισθήματά τους.

Η μελέτη δείχνει ότι τα κορίτσια που τείνουν να τρώνε υπερβολικά στην προσχολική ηλικία, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν άγχος, παρορμητικότητα και υπερκινητικότητα στην εφηβεία.

Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι διατροφικές συνήθειες στην παιδική ηλικία, μπορεί να αποτελούν πρώιμους δείκτες μελλοντικών προβλημάτων ψυχικής υγείας.

«Η περιστασιακή υπερφαγία είναι φυσιολογική, αλλά όταν ένα παιδί το κάνει συχνά, μπορεί να υποδηλώνει ότι δυσκολεύεται να διαχειριστεί τα συναισθήματά του», εξηγεί η επικεφαλής ερευνήτρια Linda Booij, καθηγήτρια ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο McGill του Καναδά.

Τα ευρήματα της μελέτης

Oι επιστήμονες παρακολούθησαν πάνω από 2.000 παιδιά από τον Καναδά, από την πρώιμη παιδική ηλικία μέχρι τα 15 τους χρόνια.

Τα αποτελέσματα έδειξαν τρία βασικά μοτίβα υπερφαγίας στην προσχολική ηλικία:

• Το 60% των παιδιών δεν εμφάνισε ποτέ επεισόδια υπερφαγίας.
• Το 14% ξεκίνησε να τρώει υπερβολικά μεταξύ 2 και 4 ετών.
• Το 26% παρουσίασε υπερφαγία από την ηλικία των 4 ετών και μετά.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι μόνο στα κορίτσια η πρώιμη υπερφαγία σχετιζόταν με μελλοντικά προβλήματα ψυχικής υγείας. Όσα κορίτσια είχαν τέτοιες διατροφικές συνήθειες, ήταν πολύ πιο πιθανό να εμφανίσουν άγχος, υπερκινητικότητα και παρορμητική συμπεριφορά έως την εφηβεία.

Ο ρόλος του κοινωνικού περιβάλλοντος και η λάθος στρατηγική των περιορισμών

Σύμφωνα με την Booij, ένα πιθανό στοιχείο που εξηγεί αυτή τη διαφορά είναι ότι οι γονείς παρακολουθούν και ελέγχουν πιο αυστηρά τις διατροφικές συνήθειες των κοριτσιών σε σχέση με τα αγόρια. Ένα τέτοιο περιβάλλον μπορεί να συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο διατροφικών διαταραχών αργότερα στη ζωή.

«Ο αυστηρός έλεγχος της διατροφής μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα και να επιδεινώσει την κατάσταση», τονίζει η ερευνήτρια.

«Αντί να επικεντρώνονται αποκλειστικά στο τι και πόσο τρώνε τα παιδιά, οι γονείς και οι φροντιστές θα πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή και στην ψυχική τους ευεξία.»

Τι ισχύει για τα παιδιά που τρώνε «επιλεκτικά»

Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης την «επιλεκτική» διατροφή (picky eating), δηλαδή την άρνηση ενός παιδιού να φάει συγκεκριμένες τροφές.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η επιλεκτική διατροφή δεν σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ψυχικών προβλημάτων στην εφηβεία.

Η Booij εξηγεί ότι το φαινόμενο είναι πολύ συχνό και φυσιολογικό στη νηπιακή ηλικία και τις περισσότερες φορές αποτελεί αναπτυξιακή φάση που δεν έχει επιπτώσεις.

Ωστόσο, αν επιμένει και επηρεάζει την ανάπτυξη, τη θρέψη ή την καθημερινότητα του παιδιού, τότε χρειάζεται περαιτέρω αξιολόγηση.

Το μήνυμα για τους γονείς

Η μελέτη υπογραμμίζει ότι η υπερφαγία στην προσχολική ηλικία δεν είναι απλώς θέμα διατροφής. Μπορεί να αποτελεί ένδειξη συναισθηματικών δυσκολιών που, αν δεν αναγνωριστούν και αντιμετωπιστούν, ίσως εξελιχθούν σε ψυχικά προβλήματα στην εφηβεία.

Αν ένα παιδί τρώει υπερβολικά συχνά, οι ειδικοί συμβουλεύουν τους γονείς να:

• Παρατηρούν τη συναισθηματική του κατάσταση και όχι μόνο το φαγητό.
• Δημιουργούν ένα ασφαλές και μη περιοριστικό περιβάλλον γύρω από το φαγητό.
• Συζητούν με έναν παιδίατρο ή παιδοψυχολόγο αν ανησυχούν για τη συμπεριφορά του.

Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό BMC Pediatrics.