Γιατί με κάθε χρόνο που περνάει χειροτερεύουν οι αλλεργίες σας;

Αλλά πολλοί τώρα περιγράφουν αλλεργίες που φαίνονται μεγαλύτερες σε διάρκεια, ισχυρότερες και πολύ πιο δύσκολες στον έλεγχο απ’ ό,τι ήταν κάποτε. Οι γιατροί ακούν την ίδια ιστορία χρόνο με τον χρόνο: τα συμπτώματα εντείνονται, η περίοδος αλλεργιών επιμηκύνεται και άτομα, που δεν είχαν ποτέ πριν αλλεργίες, ξαφνικά δυσκολεύονται.

Η κατανόηση του γιατί συμβαίνει αυτό ξεκινά με το να γνωρίζουμε πώς λειτουργούν οι αλλεργίες και γιατί ο φυσικός κόσμος που τις προκαλεί, αλλάζει.

Τι είναι στην πραγματικότητα οι εποχικές αλλεργίες

Οι εποχικές αλλεργίες εμφανίζονται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα γίνεται υπερβολικά ευαίσθητο σε ουσίες που βρίσκονται σε εξωτερικούς χώρους, όπως η γύρη των δέντρων και των χόρτων, η αμβροσία και τα σπόρια μούχλας. Σε ένα άτομο χωρίς αλλεργίες, αυτά τα σωματίδια εισέρχονται και εξέρχονται από το σώμα χωρίς συνέπειες. Αλλά σε κάποιον με αλλεργική ευαισθησία, το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζει λανθασμένα αυτά τα αβλαβή σωματίδια ως απειλές.

Όταν γύρη ή μούχλα εισέρχονται στην μύτη, τα μάτια και τον λαιμό, το σώμα απελευθερώνει ισταμίνη, μια χημική ουσία που έχει σκοπό να αμυνθεί ενάντια στους “εισβολείς”. Η ισταμίνη είναι υπεύθυνη για τα περισσότερα κλασικά συμπτώματα αλλεργίας: τη ρινική συμφόρηση ή καταρροή, την φαγούρα στα μάτια, το φτέρνισμα, τον βήχα κ.α.

Αυτή η διαδικασία δεν υποδηλώνει ασθένεια. Είναι μια ανοσολογική υπερβολική αντίδραση και αυτή η υπερβολική αντίδραση είναι που ορίζει την αλλεργική ασθένεια.

Πότε ένα σύμπτωμα οφείλεται σε εποχική αλλεργία

Αν και τα συμπτώματα διαφέρουν από άτομο σε άτομο, οι εποχικές αλλεργίες συνήθως ακολουθούν ένα αναγνωρίσιμο μοτίβο. Πολλοί παρατηρούν επίμονο φτέρνισμα, φαγούρα ή καταρροή στην μύτη, ρινική συμφόρηση που κάνει την αναπνοή να αισθάνεται βαριά και υγρά ή ερεθισμένα μάτια. Άλλοι βιώνουν κνησμό στο πίσω μέρος του λαιμού ή επαναλαμβανόμενο βήχα, ιδιαίτερα όταν περνούν χρόνο σε εξωτερικούς χώρους.

Πιο σοβαρές αντιδράσεις μπορεί να περιλαμβάνουν πίεση στο πρόσωπο, πονοκεφάλους από φραγμένα ιγμόρεια, μειωμένη αίσθηση όσφρησης, κόπωση από κακό ύπνο ή συριγμό (σε άτομα με άσθμα). Τα συμπτώματα τείνουν να επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια των ωρών της ημέρας με υψηλότερη γύρη στο περιβάλλον (συχνά νωρίς το πρωί και λίγο πριν τη δύση του ηλίου) και να υποχωρούν σε εσωτερικούς χώρους, ειδικά με φιλτραρισμένο αέρα.

Επειδή οι αλλεργίες μπορεί να μοιάζουν με ιογενείς λοιμώξεις, ένα διακριτικό στοιχείο είναι ο χρόνος: τα συμπτώματα αλλεργίας δεν περιλαμβάνουν πυρετό και συχνά διαρκούν εβδομάδες ή μήνες αντί για λίγες ημέρες.

Γιατί οι αλλεργίες είναι χειρότερες απ’ ό,τι παλιότερα

Οι γιατροί τονίζουν ότι αυτό το φαινόμενο δεν είναι στη… φαντασία σας: οι εποχικές αλλεργίες πραγματικά χειροτερεύουν για πολλούς ανθρώπους. Αρκετοί επικαλυπτόμενοι παράγοντες βοηθούν στην εξήγηση αυτής της τάσης:

1. Μεγαλύτερες εποχές γύρης

Οι αύξηση της μέσης θερμοκρασίας σε παγκόσμιο επίπεδο σημαίνει ότι η άνοιξη ξεκινά νωρίτερα και το φθινόπωρο έρχεται αργότερα. Τα φυτά αρχίζουν να παράγουν γύρη νωρίτερα, συνεχίζουν για περισσότερους μήνες και απελευθερώνουν περισσότερη γύρη στον αέρα. Αυτό παρατείνει την εποχή των αλλεργιών (σε ορισμένες περιοχές κατά αρκετές εβδομάδες) και αυξάνει την ποσότητα της έκθεσης.

2. Υψηλότερες συγκεντρώσεις γύρης

Τα φυτά αναπτύσσονται ταχύτερα και παράγουν περισσότερη γύρη σε περιβάλλοντα με αυξημένο διοξείδιο του άνθρακα (CO₂). Η αμβροσία, για παράδειγμα, γίνεται μεγαλύτερη και παράγει βαρύτερα φορτία γύρης σε περιβάλλοντα με υψηλή περιεκτικότητα σε CO₂. Το αποτέλεσμα είναι παχύτερα νέφη αλλεργιογόνων σωματιδίων κατά την περίοδο αιχμής.

3. Νέα αλλεργιογόνα σε νέες περιοχές

Οι κλιματικές αλλαγές επιτρέπουν επίσης στα φυτά να μεταναστεύσουν σε περιοχές, όπου προηγουμένως δεν ευδοκιμούσαν. Άτομα που δεν είχαν συναντήσει ποτέ συγκεκριμένα είδη γύρης, είναι πλέον εκτεθειμένα σε αυτά και το ανοσοποιητικό τους σύστημα αντιδρά ανάλογα.

4. Αστική ζωή και ατμοσφαιρική ρύπανση

Η ρύπανση δεν ερεθίζει μόνο τη μύτη: αλληλεπιδρά και με τη γύρη. Ρύποι όπως το όζον και τα σωματίδια μπορούν να διασπάσουν τους κόκκους γύρης σε μικρότερα θραύσματα, καθιστώντας ευκολότερη την βαθιά εισπνοή τους. Μπορούν επίσης να κάνουν τη γύρη πιο αλλεργιογόνα, ενισχύοντας τα σχετικά συμπτώματα.

5. Αύξηση της αλλεργικής ευαισθησίας

Οι γιατροί αναφέρουν ότι όλο και περισσότεροι αναπτύσσουν αλλεργίες για πρώτη φορά στην ενήλικη ζωή. Αυτό μπορεί να αντανακλά αλλαγές στην ποιότητα του αέρα, τη διατροφή, το εσωτερικό περιβάλλον ή την ανάπτυξη του ανοσοποιητικού συστήματος. Όποια και αν είναι η αιτία, συμβάλλει στην αίσθηση ότι οι αλλεργίες επηρεάζουν περισσότερους ανθρώπους κάθε χρόνο.

Πώς διαγιγνώσκονται οι εποχικές αλλεργίες

Οι αλλεργιολόγοι χρησιμοποιούν έναν συνδυασμό ιστορικού συμπτωμάτων, φυσικής εξέτασης και ειδικών εξετάσεων, για να εντοπίσουν τους παράγοντες που τις προκαλούν. Οι εξετάσεις αίματος τα κάποια ειδικά τεστ στο δέρμα μπορούν να αποκαλύψουν τις συγκεκριμένες γύρες, μούχλες ή χόρτα που ευθύνονται για τα συμπτώματά σας. Ο εντοπισμός του παράγοντα που τα προκαλεί επιτρέπει καλύτερες στρατηγικές πρόληψης και πιο στοχευμένη θεραπεία.

Τα άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα όλον τον χρόνο μπορούν επίσης να υποβληθούν σε αξιολόγηση για αλλεργιογόνα εσωτερικού χώρου, όπως ακάρεα σκόνης, τρίχωμα ζώων και μούχλα, τα οποία συχνά επιδεινώνουν τα εποχικά συμπτώματα.

Διαχείριση αλλεργιών σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον

Καθώς οι εποχές γύρης γίνονται πιο έντονες, η έξυπνη διαχείριση γίνεται ολοένα και πιο σημαντική:

• Οι περισσότεροι επωφελούνται από έναν συνδυασμό στρατηγικών αποφυγής και φαρμάκων, όπως αντισταμινικά και κορτικοστεροειδή ρινικά σπρέι.
• Το να κρατάτε τα παράθυρα κλειστά τις ημέρες με υψηλή γύρη, το ντους μετά από εξωτερική δραστηριότητα και η χρήση καθαριστών αέρα σε εσωτερικούς χώρους μπορεί να μειώσει την έκθεση.
• Άτομα με σοβαρά ή επίμονα συμπτώματα μπορούν να βρουν μακροπρόθεσμη ανακούφιση μέσω της ανοσοθεραπείας αλλεργιογόνων (ενέσεις ή δισκία αλλεργίας), η οποία “επανεκπαιδεύει” το ανοσοποιητικό σύστημα να αντιδρά λιγότερο έντονα.

Επειδή οι αλλεργίες μπορούν να επιδεινώσουν το άσθμα ή να συμβάλουν σε λοιμώξεις των ιγμορείων, η έγκαιρη θεραπεία είναι ιδιαίτερα σημαντική για άτομα με υποκείμενες αναπνευστικές παθήσεις.

Συχνές Ερωτήσεις

Μπορεί να αναπτύξω εποχικές αλλεργίες απευθείας ως ενήλικας;

Ναι. Πολλοί αναπτύσσουν αλλεργίες για πρώτη φορά στην ενήλικη ζωή λόγω περιβαλλοντικών αλλαγών ή σωρευτικής έκθεσης.

Γιατί οι αλλεργίες γίνονται χειρότερες στις πόλεις;

Η ρύπανση εντείνει τις ερεθιστικές επιδράσεις της γύρης, καθιστώντας τα συμπτώματα πιο έντονα.

Είναι οι αλλεργίες πιο σοβαρές τις ημέρες με αέρα;

Ο άνεμος διαδίδει τη γύρη στον αέρα, αυξάνοντας την έκθεση σε εξωτερικούς χώρους.

Βοηθούν οι μάσκες με τις εποχιακές αλλεργίες;

Ναι. Οι μάσκες μπορούν να φιλτράρουν τη γύρη που μεταφέρεται στον αέρα και να μετριάσουν τα συμπτώματα κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων σε εξωτερικούς χώρους.

Συμπέρασμα

Οι εποχικές αλλεργίες εξελίσσονται. Οι μεγαλύτερες εποχές γύρης, οι αυξανόμενες θερμοκρασίες, η ατμοσφαιρική ρύπανση και οι μεταβαλλόμενες δομές των φυτών συμβάλλουν σε συμπτώματα που γίνονται πιο επίμονα και έντονα χρόνο με τον χρόνο.

Η αναγνώριση των αιτιών και η κατανόηση του γιατί οι αλλεργίες επιδεινώνονται βοηθά τον καθένα να ελέγξει τα συμπτώματά του και να αναζητήσει έγκαιρη θεραπεία.

Πηγές:
medicaldaily.com
mayoclinic.org
clevelandclinic.org
who.int